Teppan Yaki is een populaire Japanse kooktechniek die steeds meer bekendheid krijgt in Nederland, zowel in de keuken als op tafel. Deze methode houdt in dat men voedsel bereidt op een hete ijzeren plaat, meestal voor de ogen van de gasten. Het resultaat is een gerecht dat niet alleen smaakt, maar ook een spectaculaire presentatie biedt. Het voordeel van deze kooktechniek is dat het voedsel snel en gelijkmatig gaar wordt zonder veel vet te gebruiken, waardoor het gezonder is dan traditionele frituren.

In dit artikel zullen we de essentiële aspecten van Teppan Yaki bespreken, inclusief recepten, gebruik van de plaat, ingrediënten, bereidingstips en aanbevolen sauzen. Hiermee krijg je een duidelijke gids voor het maken van deze lekkernij thuis of voor gastvrijheid.

Wat is Teppan Yaki?

Teppan Yaki betekent letterlijk "hete plaat" in het Japans. Het is een kooktechniek waarbij voedsel wordt bereid op een grote, hete ijzeren plaat, vaak in het midden van een tafel. Deze methode is vooral bekend in Japan, waar speciale restaurants zijn ingericht met een zogenaamde teppan, waarop een chef-kok gerechten bereidt terwijl de gasten het proces volgen. De hoge temperatuur van de plaat zorgt ervoor dat het voedsel snel en gelijkmatig gaar wordt, waardoor groenten knapperig blijven en vlees of vis sappig en mals zijn.

Deze techniek is niet uitsluitend gericht op traditionele Japansse gerechten. Het is ook mogelijk om een variatie van ingrediënten te gebruiken, zoals rundvlees, kip, vis, garnalen, groenten en zelfs vegetarische gerechten. Het voordeel is dat er weinig vet nodig is, waardoor het eetbaar resultaat gezonder is.

Benodigdheden voor Teppan Yaki

Om Teppan Yaki thuis te bereiden, zijn er een aantal essentiële gereedschappen nodig:

• Teppan Yaki-plaat of tafelgrill: De plaat moet van gietijzer zijn, want dit zorgt voor een uniforme warmteverdeling. De dikte van de plaat is van groot belang; hoe dikker, hoe beter, omdat de plaat geleidelijk warmte moet afgeven. Een te dunne plaat kan namelijk te snel afkoelen of aanbranden.
• Olie: Hoewel er weinig olie nodig is, is het wel essentieel om de plaat zachtjes in te wrijven met olie voor de bereiding.
• Ingrediënten: Hieronder vallen vlees, vis, groenten en eventueel sauzen. In de volgende secties zullen we deze ingrediënten in detail bespreken.
• Stokjes of bestek: Aangezien Teppan Yaki traditioneel wordt gegeten met stokjes, is het aan te raden om deze voor te bereiden.

Ingrediënten voor Teppan Yaki

De ingrediënten voor Teppan Yaki zijn vrij variabel, afhankelijk van smaak en voorkeur. De meeste recepten bevatten een combinatie van vlees, vis, groenten en soms schelpdieren of garnalen. Hier zijn enkele veelgebruikte ingrediënten:

Vlees

• Kogelbiefstuk of ossehaas: Dit vlees is ideaal voor Teppan Yaki, omdat het snel gaar is en een sappige smaak heeft. Het is aan te raden om het vlees een half uur in de vriezer te leggen, zodat het half bevroren is en makkelijker in dunne plakjes te snijden.
• Kip: Kipfilet of kipbouten zijn ook populaire keuzes. Net als bij vlees is het aan te raden om het half bevroren te snijden.
• Rundvlees: Kogelbiefstuk of andere vetarmere stukken kunnen ook gebruikt worden. Het vlees moet in zeer dunne plakjes gesneden worden.

Vis en schelpdieren

• Gamba's: Deze garnaalachtige schelpdieren zijn een populaire keuze. Ze worden vaak gesneden of in een vlinderknip gemaakt.
• Coquilles: Deze schelpdieren worden meestal in plakjes gesneden en op de plaat gebakken.
• Tong of zalm: Vis wordt meestal in kleinere stukken gesneden en op de plaat gebakken.

Groenten

• Aubergine: Deze moet in dunne plakjes gesneden worden en eventueel in gezouten water gezet, zodat het water eruit kan trekken.
• Paprika: Groene, rode of gele paprika kunnen gebruikt worden. Ze worden meestal in ringen of reepjes gesneden.
• Uien: Deze kunnen in ringen of plakjes gesneden worden.
• Taugé of shii-takes: Deze groenten worden vaak gebruikt om de smaak van het gerecht te verrijken.

Sausen

Sausen zijn optioneel, maar ze verrijken de smaak van het gerecht aanzienlijk. Hier zijn enkele populaire sauzen:

• Sojasaus: Een basis voor veel Japansse gerechten. Kikkoman is een bekende merknaam.
• Mirin: Een Japanse rijstwijn die een zoete en zachte smaak toevoegt.
• Basterdsuiker: Deze suiker wordt vaak gebruikt om sauzen iets zoeter te maken.
• Peper: Versgemalen peper is een eenvoudige maar krachtige manier om de smaak te versterken.

Bereiding van Teppan Yaki

De bereiding van Teppan Yaki volgt een bepaalde logica, zodat het voedsel gelijkmatig wordt gebakken en de smaken goed samenkomen. Hier zijn de stappen voor de bereiding:

1. Voorbereiden van de ingrediënten:

   • Leg het vlees of de vis een half uur in de vriezer, zodat het half bevroren is en makkelijker in dunne plakjes te snijden.
   • Snijd de groenten in dunne plakjes of reepjes.
   • Voor sommige groenten zoals aubergine is het aan te raden om deze in gezouten water te zetten, zodat het water eruit kan trekken en de plakjes zachter worden.
   • Bereid eventueel sauzen voor, zoals een mix van sojasaus, mirin en basterdsuiker.

2. Verhitten van de plaat:

   • Zorg ervoor dat de teppan yaki-plaat of tafelgrill op tafel staat en op een hoge temperatuur verhit is.
   • Wrijf een klein beetje olie over de plaat, of gebruik een doek of stuk keukenpapier dat doordrenkt is met olie. Dit zorgt ervoor dat het voedsel niet aanbrandt en makkelijk loslaat.

3. Bereiden van het voedsel:

   • Begin met het bakken van vlees, garnalen en schelpdieren. Schroei deze kort aan weerszijden, zodat ze sappig blijven.
   • Vervolgens bak je de vis, zodat het gaar wordt.
   • Roerbak de groenten tot ze knapperig blijven, maar toch gaar zijn.

4. Serveren:

   • Verdeel het gebakken voedsel op de borden van de gasten. Laat hen proeven welke saus het beste bij het gerecht past.
   • Teppan Yaki wordt traditioneel gegeten met stokjes, maar het is aan te raden om deze voor te bereiden als onderdeel van de gastvrijheid.

Tips voor het maken van Teppan Yaki

Hier zijn enkele aanbevolen tips om het maken van Teppan Yaki zo vlot mogelijk te maken:

• Voorbereiding is essentieel: Zorg ervoor dat alle ingrediënten vooraf gesneden en klaar staan. Dit zorgt voor een vloeiende bereiding en voorkomt dat je tijd verliest tijdens de kookproces.
• Verhit de plaat goed: De plaat moet flink heet zijn, maar niet aanbranden. Als de plaat te snel afkoelt, kan het voedsel beginnen te stoven in plaats van te bakken.
• Gebruik weinig olie: Aangezien Teppan Yaki gezond is, is het aan te raden om weinig olie te gebruiken. Een laagje olie op de plaat is meestal voldoende.
• Serveer in kleine porties: Teppan Yaki wordt meestal in kleine porties geserveerd, zodat de smaken goed samenkomen en de gasten het gerecht in kleine hapjes kunnen proeven.
• Presenteer creatief: Zorg voor een aantrekkelijke presentatie. Gebruik kleine borden of spiesjes om het gerecht in kleine porties te serveren. Dit maakt het gerecht ook geschikt als hapje of bijgerecht.

Receptvoorbeelden

Hier zijn enkele receptvoorbeelden die je kunt gebruiken bij het maken van Teppan Yaki:

Recept 1: Teppan Yaki met biefstuk, groenten en garnalen

Ingrediënten:

• 500 gram lendenbiefstuk
• 100 gram shii-takes
• 100 gram sperziebonen
• 1 rode of groene paprika
• 6 lente-uitjes
• 1 ui in ringen
• 1 blikje bamboescheuten
• 60 ml plantaardige olie

Bereiding:

1. Snij de biefstuk in zeer dunne plakjes. Leg ze op een schaal en strooi er zout en versgemalen peper overheen.
2. Verwijder de harde stukken van de shii-takes en haal de boontjes af. Snij ze doormidden als ze langer zijn dan 7 cm.
3. Snij de paprika in dunne reepjes en de lente-ui in reepjes van 7 cm. De ui in ringen snijden en de bamboe op gelijke lengte.
4. Leg alle groenten in aparte bundeltjes op een schaal.
5. Verhit de tafelgrill of koekenpan flink en strooi er olie overheen.
6. Schroei een kwart van het vlees aan weerszijden en schuif het naar de rand van de pan.
7. Roerbak een kwart van de groenten en voeg indien nodig wat extra olie toe.
8. Serveer kleine porties aan de gasten of laat ze zelf bakken in gourmetpannetjes.
9. Dopen het vlees en de groenten in een sausje naar keuze alvorens te eten.
10. Serveer met gestoomde rijst.

Recept 2: Teppan Yaki met aubergine, uien, paprika en gamba's

Ingrediënten:

• 400 gram kogelbiefstuk of ossehaas
• 1 kleine aubergine
• 2 uien
• 1 groene paprika
• 100 gram taugé
• 100 gram shii-take
• 1 stukje verse gember (ca. 2 cm)
• 1 dl Japanse sojasaus (Kikkoman)
• ½ dl mirin (Japanse rijstwijn of droge sherry)
• ½ eetlepel basterdsuiker
• Olie
• 8 rauwe gamba's
• Versgemalen peper

Bereiding:

1. Leg de biefstuk ca. 1 uur in de vriezer, zodat het half bevroren is.
2. Snijd de aubergine in dunne plakjes, zet ze ca. 15 minuten in ruim water met zout, laat ze uitlekken en dep ze droog met keukenpapier.
3. Snijd de uien in ringen en de paprika in dunne reepjes.
4. Spoel de taugé af en schil de gember. Pers de gember boven een kom.
5. Roer de sojasaus, mirin en basterdsuiker door elkaar en verdeel het over 4 kleine kommetjes.
6. Snijd de biefstuk in heel dunne plakjes en rangschik de groenten, biefstuk en garnalen op platte schalen.
7. Verhit de tafelgrill of koekenpan, strooi er olie overheen en bak de groenten, biefstuk en garnalen op.
8. Bestrooi ze met peper en haal ze door het sausje.
9. Serveer het gerecht warm, bij voorkeur met gestoomde rijst.

Aanbevolen bijgerechten en presentatie

Teppan Yaki is vaak een hoofdgerecht, maar het kan ook vergezeld gaan van bijgerechten. Hier zijn een paar suggesties:

• Stoomrijst: Dit is een klassieke keuze en een ideale basis voor de gerechten.
• Chuka wakame: Een soort zeewier die meestal in warme sauzen wordt geserveerd.
• Japanse soep (miso): Een warme soep die de maaltijd volmaakt maakt.
• Gastendoekjes: In Japan is het gebruikelijk om warme doekjes aan de gasten te geven om hun handen schoon te maken voordat ze beginnen te eten.

Presentatie is een belangrijk aspect van Teppan Yaki, omdat het gerecht vaak voor de ogen van de gasten wordt bereid. Het is aan te raden om het gerecht in kleine porties te serveren, zodat iedereen het gerecht in kleine hapjes kan proeven. Gebruik kleurrijke borden of kleine spiesjes om het gerecht creatief te presenteren.

Nuttige tips voor gastvrijheid

Teppan Yaki is een geweldige keuze voor gastvrijheid, omdat het visueel aantrekkelijk is en het voedsel snel wordt geserveerd. Hier zijn enkele aanbevolen tips voor gastvrijheid:

• Serveer met stokjes: Aangezien Teppan Yaki traditioneel wordt gegeten met stokjes, is het aan te raden om deze voor te bereiden.
• Voorzien van sauzen: Serveer verschillende sauzen zodat de gasten kunnen kiezen welke smaak ze het beste vinden.
• Zorg voor een warme drank: Sake of warme rijstwijn is een ideale drank bij Teppan Yaki.
• Presenteer creatief: Maak gebruik van kleine borden of spiesjes om het gerecht in kleine porties te serveren.
• Verzorg gastendoekjes: In Japan is het gebruikelijk om warme doekjes aan de gasten te geven om hun handen schoon te maken.

Conclusie

Teppan Yaki is een Japanse kooktechniek die steeds populairder wordt in Nederland. Het is een gezonde manier om voedsel te bereiden, omdat er weinig vet nodig is en het voedsel snel en gelijkmatig gaar wordt. Het gerecht is niet alleen smaakvol, maar ook een spectaculaire presentatie, die ideaal is voor gastvrijheid. Door het gebruik van een hete ijzeren plaat en een variatie van ingrediënten, is het mogelijk om een smaakvol gerecht te maken dat aan alle smaken voldoet.

Met de juiste ingrediënten, een goed verhete plaat en een beetje creativiteit is het mogelijk om een uitstekende Teppan Yaki te maken, of zelfs als gastheer te fungeren in een gezellig tafelend. Of je nu een amateurkok bent of een ervaren culinair professional, Teppan Yaki is een techniek die je zeker in overweging moet nemen.

Bronnen

1. Janneke's Receptenpagina - Teppan Yaki recept
2. Receptenplein.nl - Teppan-yaki
3. Planchateppanyaki.net - Teppanyaki recepten en bijgerechten
4. Culinarius.nl - Teppan Yaki van biefstukpunten, garnalen, tong en calamari
5. Vleeskopenbijdeboer.nl - Teppanyaki