Surinaamse saoto soep is meer dan alleen een lekkere maaltijdsoep. Het is een gerecht dat diep verwort in de culturele geschiedenis van Suriname en een spiegelbeeld is van de multiculturele samenleving waar het gerecht uit is voortgekomen. Gebaseerd op het traditionele Indonesees gerecht Soto Ayam, is saoto soep op zijn reis naar Suriname verder ontwikkeld en heeft het zich inmiddels volledig geïntegreerd in de Surinaamse en daarmee ook de Nederlandse keuken. Het is een gerecht dat zowel gezelligheid als smaak combineert en een must-try is voor iedere culinaire ontdekkingsreiziger.

In dit artikel zullen we de geschiedenis, samenstelling, bereidingswijze en serveringsmogelijkheden van saoto soep in detail belichten. We geven een overzicht van de traditionele en moderne varianten van het gerecht en geven een aantal recepten die aansluiten bij de diverse benaderingen van deze rijke en meervoudige soep.

De Oorsprong en Reis van Saoto Soep

Saoto soep is in oorsprong een Indonesees gerecht dat bekend staat onder de naam Soto Ayam, wat vrij vertaald "kipsoep" betekent. Deze soep is in Indonesië al eeuwenlang een populaire maaltijd, waarbij de bereidingswijze en ingredienten sterk variëren per regio en familie. De Javaanse contractarbeiders die in de 19e eeuw naar Suriname vertrokken, brachten hun culinaire tradities met zich mee, waaronder Soto Ayam. In Suriname werd het gerecht aangepast aan de beschikbare ingrediënten en lokale smaken, waardoor de Surinaamse saoto soep ontstond.

De Surinaamse versie behoudt de kern van het Indonesees gerecht, maar krijgt een eigen smaak door de toevoeging van kruiden zoals laos, sereh en gember, en door de combinatie met lokale ingrediënten zoals rijst, taugé en uitjes. Deze aanpassing maakte het gerecht toegankelijk voor de Surinaamse bevolking en draagt bij aan de rijkdom van de Surinaamse keuken.

De Essentie van Saoto Soep: Ingredienten en Combinaties

1. Basis van de Bouillon

De bouillon vormt de essentie van saoto soep. Deze is meestal gemaakt van kip en bevat kruiden die de smaak versterken. De belangrijkste ingrediënten zijn:

• Kip (meestal kipfilet of kippenborst)
• Water
• Kippenbouillonblokjes
• Uien en knoflook
• Gember en laos
• Sereh
• Piment korrels en salamblad
• Zout en peper

De bouillon wordt meestal op een langzaam vuur gegaard, zodat de smaken goed kunnen inkoken. Het is belangrijk om tijdens het koken de eventuele vetlaag af te scheppen, zodat de bouillon helder en licht blijft.

2. Garnituur en Toppings

Saoto soep wordt meestal geserveerd met een rijke garnituur, die zorgt voor variatie in smaak en textuur. De standaard toppings zijn:

• Gekookte kip, die wordt gepluisd en opnieuw in de soep of opzij geserveerd.
• Rijst, meestal witte rijst of nasi.
• Taugé (sojabonenstengels)
• Gekookte aardappelen in blokjes
• Hardgekookte eieren, in plakjes of geheel
• Gebakken uitjes
• Selderij, fijngesneden of gehakt
• Sambal (optioneel)
• Kroepoek (optioneel)

Deze toppings kunnen volgens voorkeur worden aangepast of uitgebreid. Sommige varianten van saoto soep bevatten ook tomaten of ketjap, wat de smaak nog verder rauwt.

3. Optionele Aanvullingen

Afhankelijk van de variant, kunnen ook andere ingrediënten worden toegevoegd. Deze zijn:

• Trassi (optioneel, voor extra smaak)
• So-oen of glasvermicelli (voor texture)
• Rijstvermicelli of frietchips
• Kroepoek of empanadas (als bijgerecht)

Deze ingrediënten worden vaak gebakken of gekookt en apart geserveerd, zodat iedereen zijn eigen combinatie kan maken.

Recepten en Bereidingswijzen

Recept 1: Authentieke Surinaamse Saoto Soep

Ingrediënten (voor 10 liter):

• 1 hele kip (ongeveer 1,5 kg)
• 8–10 liter water
• 8 kippenbouillonblokjes
• 1 serehbuis (ongeveer 15 cm)
• 1 stuk laos (ongeveer 10 cm)
• 1 stuk gember (ongeveer 10 cm)
• 1 theelepel piment korrels
• 4 salambladen
• 1 theelepel nootmuskaat
• 1 theelepel zout (naar smaak)

Garnituur:

• 1 pak rijst (ongeveer 500 g)
• 200 g taugé
• 2 aardappelen (ongeveer 400 g)
• 4 eieren
• 200 g gebakken uitjes
• Fijngesneden bladselderij
• Sambal naar smaak

Bereiding:

1. Verwijder eventueel overtollig vet van de kip en plaats deze in een grote soeppan met minstens 10 liter water.
2. Voeg de bouillonblokjes, sereh, laos, gember, piment, salam en nootmuskaat toe.
3. Roer goed door en breng aan de kook. Zet het vuur laag en laat 2 uur pruttelen.
4. Tijdens het pruttelen verwijder je met een schuimspaan eventuele vetlaag.
5. Controleer de hoeveelheid water en voeg indien nodig 1–2 liter extra toe, samen met 2 bouillonblokjes per liter.
6. Voeg eventueel extra gember of laos toe naar smaak.
7. Hak de bladselderij fijn en roer door de bouillon.
8. Bereid de garnituur afzonderlijk:
   • Kook de rijst volgens de aanwijzingen op de verpakking.
   • Kook de aardappelen in blokjes.
   • Kook de eieren hard.
   • Bak de uitjes in olie tot ze krokant zijn.
   • Hak de bladselderij fijn.
   • Bereid de sambal als gewenst.

Servering:

Serveer de saoto soep in een kom op een diep bord. Begin met een schep rijst in het midden en schep de soep er overheen. Voeg de verschillende toppings toe naar voorkeur. Optioneel kan een eitje of een stuk kip worden toegevoegd. Voeg sambal toe voor extra smaak.

Recept 2: Eenvoudige Versie van Saoto Soep (voor 4 personen)

Ingrediënten:

• 1 kipfilet (ongeveer 750 g)
• 2 liter water
• 2 kippenbouillonblokjes
• 2 uien, fijngehakt
• 4 teentjes knoflook, fijngehakt
• 2 cm gember, fijngehakt
• 1 theelepel kurkuma
• 1 theelepel komijn
• 1 theelepel korianderpoeder
• 1/2 theelepel witte peper
• 2 salambladen
• 4 kruidnagels
• 1 stengel citroengras, gekneusd
• Olie om te bakken
• Zout naar smaak

Garnituur:

• Gekookte rijst
• Gekookte kipfilet, in reepjes gesneden
• Taugé
• Gekookte aardappelen, in blokjes
• Hardgekookte eieren, in partjes
• Gebakken uitjes
• Gehakte selderij
• Sambal
• Kroepoek (optioneel)

Bereiding:

1. Kook de kipfilet in 2 liter water 25 minuten. Haal de kipfilet eruit en laat afkoelen.
2. Snijd de uien en knoflook doormidden en voeg deze toe aan het kokende water.
3. Spoel de gember af en verwijder de schil. Voeg deze, de salambladen, kruidnagels, citroengras en bouillonblokjes toe.
4. Kook de soep minstens 25–30 minuten zodat de smaken goed kunnen inkoken.
5. Bereid de garnituur afzonderlijk:
   • Kook de rijst volgens de verpakking.
   • Kook de aardappelen in blokjes.
   • Kook de eieren hard.
   • Bak de uitjes in olie tot ze krokant zijn.
   • Hak de selderij fijn.
   • Bereid eventueel sambal en kroepoek.

Servering:

Serveer de saoto soep met rijst, gekookte kip, taugé, uitjes, selderij en eventueel een halve eieren. Schep de soep er overheen en voeg sambal toe naar smaak.

Verschillende Varianten van Saoto Soep

Hoewel de basis van saoto soep overal hetzelfde is – kipbouillon met kruiden en een rijke garnituur – zijn er talloze varianten mogelijk. Deze variaties kunnen afhankelijk zijn van de beschikbaarheid van ingrediënten, persoonlijke smaakvoorkeuren en regionale invloeden. Een paar bekende varianten zijn:

1. Rijstsoepvariant

In deze variant wordt een schep rijst toegevoegd aan de soep, wat ervoor zorgt dat het gerecht ronder en voller wordt. Deze versie is ideaal voor een stevige maaltijdsoep, vooral als het wordt geserveerd met extra toppings zoals taugé en aardappelen.

2. Vegetarische of vleesloze variant

Voor vegetariërs of vleesvrijers is het mogelijk om de kip te vervangen door een alternatief proteïnebron, zoals sojabouillon of tofu. De bouillon en garnituur blijven hetzelfde, zodat het gerecht in smaak en texture dicht bij de originele variant blijft.

3. Mildere variant

Als de kruiden iets milder moeten zijn, kan men de hoeveelheid gember, laos en sereh verminderen. Ook is het mogelijk om de bouillonblokjes te vervangen door een mildere variant of zelf te bereiden met extra zout en suiker naar smaak.

Servering en Gepaardgaande Gerechten

Saoto soep is een gerecht dat op zich al voldoende is als een maaltijd, maar het kan ook uitstekend worden aangevuld met andere gerechten of bijgerechten. Hier zijn een aantal suggesties:

1. Knapperig stokbrood of rijstvermicelli

Een stuk stokbrood of een schep rijstvermicelli is een klassieke begeleiding voor saoto soep. Het biedt een contrast in texture en helpt bij het opscheppen van de soep.

2. Wijngeserving

Saoto soep is een lichte, warme soep die goed aansluit bij een lichte witte wijn. Een sauvignon blanc of chardonnay is een goede keuze die de smaken accentueert zonder de soep te overweldigen.

3. Bijgerechten zoals kroepoek of uitjes

Kroepoek of gebakken uitjes zijn traditionele Surinaamse bijgerechten die goed passen bij saoto soep. Ze worden meestal apart geserveerd, zodat iedereen zijn eigen combinatie kan maken.

4. Empanadas of andere gerechten

Bij feestelijke gelegenheden kan saoto soep worden geserveerd met andere Surinaamse gerechten zoals empanadas, roti of bami. Dit maakt het gerecht nog gezelliger en biedt een rijke maaltijdervaring.

Tips voor het Bereiden van Saoto Soep

• Gebruik verse ingrediënten: Vooral de kruiden zoals gember, laos en sereh zorgen voor extra smaak. Het is verstandig om deze verse te gebruiken voor de beste smaakbeleving.
• Laat de bouillon goed inkoken: Het is belangrijk dat de bouillon langzaam en op laag vuur wordt gebaad, zodat de smaken goed kunnen inkoken. Dit zorgt voor een rijke en diepe smaak.
• Pas naar smaak: Niet iedereen houdt ervan van kruiden, dus voeg deze toe naar smaak. Het is ook mogelijk om de bouillonblokjes te vervangen door een mildere variant.
• Bereid de garnituur op tijd: De garnituur is een belangrijk onderdeel van saoto soep, dus bereid deze zoveel mogelijk op tijd zodat alles warm kan worden geserveerd.

Opbergen en Opwarming

Saoto soep kan worden opgebakken in de koelkast voor 3–4 dagen. Gebruik een luchtdichte container om de smaken te behouden. Bij opwarming is het aan te raden om de soep op een laag vuur te verwarmen en eventueel wat extra water of bouillon toe te voegen.

Het is belangrijk om te letten op eventuele verontreiniging, vooral als de garnituur al iets langer op tafel staat. Het is verstandig om de soep binnen een paar dagen te gebruiken en nooit langer dan een week op te bergen.

Conclusie

Surinaamse saoto soep is een gerecht dat niet alleen smaakt als een warme, troostende maaltijd, maar ook een rijke culturele geschiedenis vertelt. Gebaseerd op het Indonesees gerecht Soto Ayam, is het gerecht via Javaanse migranten in Suriname terechtgekomen en heeft het zich daar verder ontwikkeld. Door de combinatie van kruiden, kipbouillon en een rijke garnituur is saoto soep een gerecht dat zowel gezelligheid als smaak combineert.

Zowel traditionele als moderne varianten van saoto soep zijn beschikbaar, waardoor het gerecht geschikt is voor iedereen, ongeacht smaakvoorkeuren of dieetbeperkingen. Of je nu kiest voor een authentieke versie of een eenvoudige variant, saoto soep is een must-try voor iedere culinaire ontdekkingsreiziger.

Het gerecht is ideaal voor een gezellige maaltijd, een feestelijke gelegenheid of gewoon een rustige avond op de bank. Het brengt mensen samen aan tafel en brengt de warmte van de Surinaamse keuken tot leven. Probeer het vandaag nog en ontdek waarom saoto soep een klassieker is geworden in de Nederlandse keuken.

Bronnen

1. Surinaamse saoto soep van Francesca
2. Saoto soep maken
3. Mijn favoriete Saoto soep recept
4. Surinaamse saoto
5. Saoto Populairste Sandhia’s Kippensoep
6. Javaanse saoto soep