Spekkoek is een klassieke Indische cake die zich uitstekend leent tot creativiteit in de keuken. Deze cake is gemaakt van meerdere lagen, waarbij elke laag kort in de oven wordt gebakken. Het resultaat is een smeuïge, kruidige en in sommige varianten groene cake die in diverse regio's in Indonesië wordt gemaakt. In Nederland is spekkoek een geliefde traktatie, vooral rond de kersttijd. Dit artikel bevat een gedetailleerd recept voor spekkoek, inclusief tips, technieken en varianten zoals de groene spekkoek met pandan.

Inleiding

Spekkoek is een traditionele cake die in oorsprong uit Indonesië komt en sinds de koloniale tijd ook in Nederland populair is geworden. Het is geen standaardcake, maar eerder een meervoudige cake die laagje voor laagje wordt gebakken. Elke laag wordt afzonderlijk kort in de oven geplaatst, waardoor de cake luchtig en smeuïg blijft. De kruidige smaak van de spekkoek komt van specerijen als kaneel, nootmuskaat, kruidnagel en kardemom. In sommige varianten wordt pandan toegevoegd voor een groene kleur en een karakteristieke smaak.

De spekkoek is een uitdaging om te bakken, maar met het juiste gereedschap en het juiste recept is het een heerlijke ervaring. De cake kan opgeborgen worden bij kamertemperatuur of in de vriezer, waardoor het ideaal is om vooruit te bakken. In dit artikel worden de ingrediënten, de stappen bij het bakken en enkele varianten zoals de groene spekkoek beschreven.

Ingrediënten en Uitrusting

Het recept voor spekkoek vereist een aantal specifieke ingrediënten en gereedschappen om het resultaat te garanderen. De ingrediënten zijn:

• 500 gram roomboter, ongezouten
• 10 eieren, maat L (gescheiden in eiwitten en dooiers)
• 500 gram suiker, fijn
• 275 gram bloem
• 2½ eetlepels kaneel, gemalen
• 1½ theelepel kruidnagel, gemalen
• 1½ theelepel nootmuskaat, gemalen
• 1½ theelepel kardemom, poeder

Naast deze ingrediënten is het essent om de juiste uitrusting te gebruiken:

• Springvorm van 26 cm met antiaanbaklaag
• Handmixer met voldoende vermogen
• Spatel voor het mengen van eiwitten en bloem
• Bakpapier voor de bodem van de springvorm
• Voorverwarmde oven met onder- en bovenwarmte
• Gereedschap voor het kloppen van eiwitten, zoals schone kom en mixhaken

Het is ook belangrijk om ervoor te zorgen dat alle ingrediënten bij kamertemperatuur zijn. Boter en eieren nemen meer lucht op bij kamertemperatuur, wat zorgt voor een smeuïgere cake.

Stappen bij het Bakken van Spekkoek

Het bakken van spekkoek vereist aandacht voor detail en geduld, omdat de cake uit minstens 13 lagen bestaat. Hieronder volgt een stapsgewijze uitleg van het bakproces.

Stap 1: Voorbereiding van de Springvorm

• Vet de springvorm in met boter en leg een bakpapier op de bodem. Dit voorkomt dat de cake vastzit aan de randen van de vorm.

Stap 2: Klokken van Boter, Eieren en Suiker

• Klop de boter vijf minuten op hoge snelheid tot het luchtig is.
• Voeg de eierdooiers toe en mix nog twee minuten.
• Schep de suiker langzaam toe terwijl je blijft mixen. Eén theelepel per keer toevoegen zorgt voor een betere incorporatie.
• Mix alles nog een minuut op hoge snelheid om de structuur van het mengsel te verbeteren.

Stap 3: Klokken van Eiwitten

• Gebruik een vetvrije kom en schone mixhaken om de eiwitten te kloppen.
• Klop de eiwitten tot ze stijf zijn. Zorg ervoor dat er geen eigeel in het eiwit zit, want dit voorkomt een goede opklopping.

Stap 4: Menging van het Beslag

• Verdeel het beslag in twee delen over twee ruime kommen.
• Kruid het beslag door de specerijen (kaneel, kruidnagel, nootmuskaat en kardemom) door één deel van het beslag te schepen.
• Meng de opgeklopte eiwitten door elk deel van het beslag. Dit zorgt voor een luchtige tekstuur.

Stap 5: Bakken van de Lagen

• Begin met het bakken in het midden van de oven.
• Verdeel een dun laagje van het bruine beslag in de springvorm en bak het in 4-5 minuten.
• Zet de oven nu op grillstand met bovenwarmte.
• Verdeel een laagje van het witte beslag en bak het vervolgens weer 4-5 minuten.
• Herhaal dit proces ongeveer 18 keer, afwisselend bruine en witte lagen.
• Zorg ervoor dat de lagen niet te dun worden (minstens 2 mm). Dikke lagen voorkomen uitdroging van de cake.
• Na laag vier moet de springvorm op de laagste stand in de oven gezet worden om te voorkomen dat de bovenkant verbrandt.
• Na de vierde laag zet je de oven op 150 °C onder- en bovenwarmte. Dek de cake af met aluminiumfolie en bak nog 15 minuten.
• Haal de cake uit de oven en laat hem volledig afkoelen.
• Verwijder de springvorm en serveer de spekkoek in plakjes.

Varianten van Spekkoek

Spekkoek is een flexibel recept dat gemakkelijk aangepast kan worden aan verschillende smaken en kleuren. Hieronder volgen enkele interessante varianten.

Chocolade Spekkoek

• Voeg 2 eetlepels ongezoete cacao toe aan de gekruide laag.
• Voeg 1 eetlepel vanillesuiker toe aan de naturel laag.
• Bak de lagen op dezelfde manier als in het originele recept.
• Het resultaat is een cake met een lichte chocoladesmaak en een bruinere kleur.

Pandan Spekkoek (Groene Spekkoek)

• Verdeel het beslag over drie kommen.
• Voeg aan de tweede kom de kruiden toe.
• Voeg aan de derde kom ½ theelepel pandan extract toe.
• Maak de cake door de drie lagen af te wisselen.
• Pandan extract geeft een groene kleur en een nootachtige, zoete smaak. Het is ook bekend als de Aziatische vanille.
• Pandan extract is verkrijgbaar bij de Toko.
• De groene lagen zijn een aantrekkelijke visuele toevoeging.

Tips voor het Bakken van Spekkoek

Het bakken van spekkoek vereist enige ervaring en aandacht voor detail. Hieronder volgen enkele tips om het proces te vergemakkelijken.

1. Kies de Juiste Springvorm

• Een springvorm van 26 cm is ideaal, omdat hij de warmte goed geleidt en de cake overal even gaar maakt.
• Een antiaanbaklaag maakt het reinigen van de vorm gemakkelijker.
• Vet de vorm goed in om te voorkomen dat de cake vastzit.

2. Gebruik Een Goede Handmixer

• Een handmixer met voldoende vermogen is essent bij het kloppen van boter, eieren en eiwitten.
• De mixer moet in staat zijn om eiwitten stijf te kloppen en boter luchtig te maken.
• Gebruik schone kom en mixhaken voor het kloppen van eiwitten. Vet of eigeel in het eiwit voorkomt een goede opklopping.

3. Meng de Eiwitten Zorgvuldig

• Gebruik een spatel om de opgeklopte eiwitten voorzichtig door het beslag te mengen.
• Dit zorgt ervoor dat de eiwitten niet inzakken en de cake luchtig blijft.
• De spatel helpt ook bij het leegscheppen en schrappen van de schaal.

4. Zorg voor Gelijke Lagen

• Verdeel het beslag steeds in gelijke hoeveelheden.
• Een dun laagje (minstens 2 mm) is essent om uitdroging te voorkomen.
• Snij een dun laagje van de rand van de cake om de lagen goed zichtbaar te maken.
• Eindig met een witte laag voor een mooi uiterlijk.

5. Bewaar de Spekkoek Correct

• Bewaar de spekkoek luchtdicht bij kamertemperatuur.
• De cake blijft tot drie dagen goed.
• Vries de cake in een diepvrieszak of doos.
• De cake blijft tot twee maanden goed in de diepvries.

Veelvoorkomende Problemen en Oplossingen

Het bakken van spekkoek kan enkele uitdagingen opleveren. Hieronder volgen enkele veelvoorkomende problemen en mogelijke oplossingen.

1. De Spekkoek Droogt Uit

• De lagen zijn te dun of de cake is te lang in de oven.
• Oplossing: Zorg ervoor dat de lagen minstens 2 mm dik zijn en volg de baktijd nauwkeurig.

2. De Spekkoek Verbrandt

• De springvorm staat te hoog in de oven.
• Oplossing: Zet de vorm op de laagste stand in de oven na laag vier.

3. De Eiwitten Komen Niet Stijf

• Er zit vet of eigeel in het eiwit.
• Oplossing: Gebruik een vetvrije kom en schone mixhaken. Zorg ervoor dat er geen eigeel in het eiwit terechtkomt.

4. Het Beslag Ligt Niet Gelijk

• Het beslag is te koud of niet goed gemengd.
• Oplossing: Laat het beslag even rusten als het niet goed uitgesmeerd kan worden. De boter in het beslag zal iets smelten door de warme cake.

5. De Spekkoek Wordt Te Droog

• Een heteluchtoven is niet geschikt.
• Oplossing: Gebruik een oven met onder- en bovenwarmte in combinatie met een grill.

Conclusie

Spekkoek is een klassieke Indische cake die zich uitstekend leent tot creativiteit in de keuken. Het bakken van spekkoek vereist aandacht voor detail en geduld, omdat de cake uit meerdere lagen bestaat. De kruidige smaak van de spekkoek komt van specerijen zoals kaneel, nootmuskaat, kruidnagel en kardemom. In sommige varianten wordt pandan toegevoegd voor een groene kleur en een karakteristieke smaak.

Het recept voor spekkoek is eenvoudig uit te voeren, maar vereist het gebruik van de juiste uitrusting en technieken. Een springvorm van 26 cm, een handmixer en een spatel zijn essent. Het bakken van de lagen moet nauwkeurig worden uitgevoerd om een smeuïge cake te verkrijgen.

Variante zoals de chocolade spekkoek of de groene spekkoek met pandan maken het recept nog interessanter. Het is een lekkernij die niet alleen in Nederland, maar ook in Indonesië geliefd is. Door het correct op te slaan kan de spekkoek tot drie dagen bij kamertemperatuur of tot twee maanden in de vriezer bewaard worden.

Bronnen

1. eefkooktzo.nl/spekkoek-recept/
2. byandreajanssen.nl/indonesische-spekkoek-lapis-legit/