Schurftmedicatie: Beschikbaarheid, Alternatieven en Behandeling
De beschikbaarheid van schurftmedicatie in Nederland is momenteel een urgente kwestie. Ivermectine, een van de meest gebruikte pillen tegen schurft, is steeds lastiger te verkrijgen bij apothekers. Dit probleem treedt op terwijl er in het land al maanden hard wordt gewerkt om de schurftepidemie het hoofd te bieden. De oorzaak van de tekorten is niet duidelijk, maar kan liggen in problemen met grondstoffen of productieketens. Buiten Nederland, bijvoorbeeld in Duitsland, is ivermectine wel beschikbaar, maar tegen een aanzienlijk hogere prijs. Deze situatie maakt het belangrijk om alternatieve behandelingen te overwegen en een goed begrip te krijgen van de juiste manier om schurft te behandelen.
In deze artikel wordt een overzicht gegeven van de huidige status van schurftmedicatie in Nederland, de beschikbare alternatieven, de behandeling met ivermectine, en belangrijke stappen bij de behandeling. Het doel is om zowel huisartsen als patiënten een duidelijke, wetenschappelijk onderbouwde gids te bieden voor het beheersen van schurft.
Beschikbaarheid van schurftmedicatie
De huidige situatie met betrekking tot schurftmedicatie in Nederland is ingewikkeld. Volgens Jos Engelkes, woordvoerder van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie (KNMP), is er een tekort aan ivermectine en aan generieke alternatieven. Het is niet duidelijk waar dit tekort precies vandaan komt, maar het kan te maken hebben met tekorten aan grondstoffen of problemen op productievlak.
De prijsverschillen met buurlanden spelen ook een rol. In Duitsland is ivermectine beschikbaar, maar kost het driemaal zoveel als in Nederland. Volgens Engelkes is het voordeel van lagere prijzen tegenover de risico’s bij schaarste echter dubbelzijdig. Nederland koopt medicijnen relatief goedkoop in, maar dat betekent dat het land bij tekorten niet vooraan in de rij staat. Dit creëert extra druk op het binnenlandse medische systeem, terwijl patiënten zonder toegang tot medicatie hun behandeling kunnen vertragen of zelfs missen.
Hoewel het tekort nationaal een probleem is, is het niet overal hetzelfde. Bijvoorbeeld in Amsterdam blijkt uit medische bronnen dat het GGD-schurftspreekuur nog steeds genoeg medicatie beschikbaar heeft. Dit suggereert dat de impact van het tekort regionaal kan variëren, afhankelijk van de lokale voorraadbeheersing en medische voorzieningen.
Alternatieve schurftmedicatie
Hoewel ivermectine momenteel tekort raakt, zijn er alternatieven beschikbaar. Deze alternatieven omvatten zowel crèmes als orale pillen die effectief zijn tegen schurft. De KNMP meldt dat fabrikanten verwachten dat de voorraad van ivermectine tegen het einde van februari weer normaal zal zijn.
Cutaan permetrine en benzylbenzoaat
Voor schurft zijn cutaan permetrine en benzylbenzoaat bekende alternatieven. Deze middelen worden lokaal aangebracht en zijn geschikt voor zowel kinderen als volwassenen. De toepassing van deze crèmes vereist zorgvuldig volgen van instructies, aangezien ze direct met de huid in contact komen en bij onjuiste toepassing iritaties kunnen veroorzaken.
Albendazol en mebendazol
Voor worminfecties, die vaak samen voorkomen met schurft of de behandeling kunnen ondersteunen, zijn albendazol en mebendazol beschikbaar. Deze middelen worden oraal toegediend en zijn effectief in het onderdrukken van parasitaire activiteit in het lichaam.
Zowel huisartsen als apothekers kunnen deze alternatieven aanbieden, afhankelijk van de behoefte en medische geschiktheid van de patiënt. Het is belangrijk om te benadrukken dat elke behandeling moet worden voorgeschreven door een arts en uitgevoerd volgens de instructies van de arts of farmaceut. Alternatieven mogen niet zonder medische begeleiding worden ingezet, omdat de effectiviteit en veiligheid anders niet gegarandeerd kunnen worden.
Behandeling van schurft met Ivermectine
Ivermectine is een oraal geneesmiddel dat wordt gebruikt voor de behandeling van schurft. Het werkt systemisch, wat betekent dat het via het bloed wordt verspreid en de schurftmijt elimineert. Het is een alternatief voor lokaal gebruik van crèmes en is vanaf korte tijd vergoed door de verzekering. Het is belangrijk om te begrijpen hoe ivermectine werkt en welke stappen noodzakelijk zijn bij de behandeling.
Stappen bij de behandeling met Ivermectine
De behandeling met ivermectine omvat meerdere stappen die essentieel zijn voor een volledige herstel. Deze stappen zijn uitgebreid beschreven in de richtlijnen van het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu):
Inname van de pillen: De patiënt moet de voorgeschreven hoeveelheid pillen innemen, waarbij de dosis afhankelijk is van het lichaamsgewicht. Het is belangrijk om de bijsluiter nauwkeurig te volgen en eventuele bijwerkingen te monitoren.
Verzamelen van wasgoed: De patiënt moet alle kleding, handdoeken en beddengoed verzamelen die in de afgelopen drie dagen zijn gebruikt. Dit omvat onder andere mutsen, sjaals, hoofddoeken, stoffen schoenen en knuffels.
Wassen op 60°C: Alles wat uit stof is gemaakt, moet op 60°C worden gewassen. Als dat niet mogelijk is in één keer, moeten de resterende stukken worden opgeslagen in afgesloten vuilniszakken. Deze zaken mogen maximaal drie dagen in de zakken blijven.
Afsluiten van niet-wasbare spullen: Voor spullen die niet op 60°C kunnen worden gewassen, zoals sommige kledingstukken of accessoires, moet een afgesloten vuilniszak worden gebruikt. Deze zaken moeten drie dagen op kamertemperatuur (18-20°C) worden bewaard, zodat eventuele schurftmijten verder leven niet mogelijk is.
Stofzuigen: Alles wat niet in de wasmachine of vuilniszakken kan, zoals meubels, tapijten, en dierenvoeders, moet worden gestofzuigd. Dit zorgt ervoor dat eventuele mijten en eitjes op oppervlakken worden verwijderd.
Schoonmaken en opnieuw wasgoed: Na de behandeling moet het bed opgemaakt worden met schoon beddengoed. De volgende dag moet het beddengoed, pyjama en kleding van de dag ervoor opnieuw worden gewassen op 60°C.
Herhaling na 7 dagen: De behandeling moet na zeven dagen opnieuw worden uitgevoerd. Dit betekent dat zowel de inname van de pillen als het wassen van kleding en beddengoed opnieuw plaatsvindt. Dit is van essentieel belang, omdat de schurftmijt en eventuele eitjes na de eerste behandeling nog kunnen overleven.
Duur van de behandeling: De jeuk na behandeling wordt langzaam minder, maar het kan ongeveer zes weken duren voordat de symptomen volledig verdwijnen. Geduld en naleving van de behandeling zijn hierbij cruciaal.
Deze stappen zijn uitgebreid beschreven in een stappenplan dat patiënten kunnen gebruiken als checklijst. Daarnaast is er ook een video beschikbaar waarin de stappen worden uitgelegd. Deze middelen helpen bij het organiseren van de behandeling en verhogen de kans op een volledige herstel.
Belang van een juiste behandeling
Een correcte en volledige behandeling van schurft is essentieel voor het voorkomen van herinfecties. De schurftmijt kan namelijk opnieuw worden opgepikt via een besmet persoon of via eitjes die zich in kleding of andere oppervlakken bevinden. Daarom zijn de volgende maatregelen belangrijk:
Twee behandelingen op 7 dagen afstand: Zowel de inname van het medicijn als het wassen van kleding en beddengoed moet worden herhaald na zeven dagen. Dit zorgt ervoor dat eventuele overgebleven mijten of eitjes worden uitgeroeid.
Behandeling van contactpersonen: Iedereen die in intensief contact is geweest met de besmette persoon, moet ook worden behandeld, zelfs als zij geen klachten hebben. Dit is vanwege de kans dat zij ook besmet zijn, maar nog geen symptomen vertonen.
Gewas of afgesloten opslag van kleding: Kleding en beddengoed moeten op 60°C worden gewassen of minimaal drie dagen in afgesloten vuilniszakken worden opgeslagen. Deze maatregel zorgt ervoor dat eventuele schurftmijten en eitjes niet opnieuw kunnen besmetten.
Stofzuigen en schoonmaken: Oppervlakken moeten worden gestofzuigd en schoongemaakt. Dit is vooral belangrijk in ruimtes waar veel contact met kleding en lichaam heeft plaatsgevonden, zoals slaapkamers en woonkamers.
De naleving van deze stappen vermindert het risico op herinfectie en zorgt ervoor dat de schurft volledig wordt uitgeroeid. Het is daarom belangrijk dat alle betrokken personen deze stappen zorgvuldig volgen.
Rol van de arts en de apotheker
Bij schurft is het belangrijk dat de behandeling wordt voorgeschreven en begeleid door een arts. De arts bepaalt de juiste medicatie, dosis en tijdsplanning, en geeft instructies over de behandeling. Ook de apotheker speelt een rol bij het uitleggen van de juiste toepassing van het medicijn en het aanbieden van alternatieve behandelingen in geval van tekorten.
In geval van tekorten aan ivermectine kunnen alternatieven zoals cutaan permetrine of benzylbenzoaat worden overwogen. Deze alternatieven vereisen echter een andere toepassing en kunnen extra instructies vereisen. Het is daarom belangrijk dat patiënten deze alternatieven niet zonder medische begeleiding toepassen.
De rol van zowel de arts als de apotheker is daarom cruciaal bij de behandeling van schurft. Zij zorgen voor een veilige en effectieve behandeling en helpen bij het voorkomen van complicaties of herinfecties.
Conclusie
Schurft is een lastige aandoening die goed te behandelen is, maar vereist zorgvuldige naleving van de behandeling. In Nederland is de beschikbaarheid van ivermectine momenteel een probleem, maar er zijn alternatieven beschikbaar. Het is belangrijk dat patiënten deze alternatieven zorgvuldig worden voorgeschreven en begeleid door een arts. De behandeling met ivermectine vereist meerdere stappen, waaronder het wassen van kleding en beddengoed, stofzuigen en herhaling van de behandeling na zeven dagen. Deze stappen zijn essentieel voor een volledige herstel en voorkomen herinfecties. Het is daarom belangrijk dat alle betrokken personen de behandeling nauwkeurig volgen. De rol van de arts en de apotheker is cruciaal bij het beheersen van schurft en het voorkomen van complicaties.