Recepten en Technieken voor het Maken van Zwarte Bessenjam
Zwarte bessen, ook wel bekend als cassis, zijn een veelgebruikt ingrediënt in de keuken en het bakkerijbedrijf. Hun intense kleur en smaak maken ze ideaal voor het maken van jams, confitures, dranken en desserts. Een van de populairste producten die uit zwarte bessen gemaakt worden, is zwarte bessenjam. Deze jam is niet alleen smaakvol, maar ook erg veelzijdig in gebruik. In dit artikel wordt een overzicht gegeven van verschillende recepten en technieken om zwarte bessenjam thuis te bereiden. Daarnaast worden enkele commerciële varianten besproken, evenals de voedingswaarden en eventuele allergene aspecten.
Het maken van zwarte bessenjam
Het maken van zwarte bessenjam vereist een aantal basismaterialen en technieken. Een essentieel gereedschap is een pan, waarin de bessen worden gekookt. Ook een zeef is handig, vooral om de pitjes en velletjes te verwijderen. Voor de bereiding zijn er twee mogelijke methoden: het gebruik van een zogenaamde "Beerenpresse" om de pitjes vooraf te verwijderen, of het verwijderen van de pitjes na het koken. Als een Beerenpresse niet beschikbaar is, moet men de jam na het koken door een zeef passeren.
De bereidingswijze is als volgt: per kilogram bessen wordt een gelijk gewicht aan suiker gebruikt. Daarnaast wordt het sap van een halve citroen toegevoegd. De bessenpuree wordt langzaam opgewarmd in een pan. De suiker wordt in gedeeltes toegevoegd en goed geroerd. Zodra de jam kookt, wordt het citroensap toegevoegd. Als hele bessen gebruikt worden en men geen pitjes wil, moet de jam na 2 minuten koken door een zeef passeren en daarna opnieuw in een schone pan opgewarmd worden.
Het koken moet zacht gebeuren, en de dikte van de jam wordt beoordeeld door een lepel in de jam te steken en deze uit te laten druipen. Als de jam bij de laatste druppel sliertjes vormt, is deze goed. Dit proces kan variëren van 3 tot 8 minuten, afhankelijk van het vochtgehalte van de bessen en hun pectinegehalte. Mensen met een Beerenpresse hebben een voordeel, omdat de pitjes gedeeltelijk mee gemalen worden. Zeven met enige druk helpt ook bij het verwijderen van de pitjes en velletjes.
Na het koken moet de schuimlaag van de jam verwijderd worden. De jam kan dan heet in schoongemaakte potten worden overgegoten en direct afgesloten worden. In goed afgesloten potten kan de jam tot 2 jaar bewaard worden.
Een alternatief recept is het maken van een zwarte bessen compôte. Dit kan gedaan worden door zwarte bessen, geleisuiker en water in een pan te brengen en op matig vuur te koken tot de bessen openbarsten en een dikke compôte vormen. Deze compôte kan gebruikt worden als basis voor desserts, zoals een roompudding of een panna cotta.
Commerciële varianten van zwarte bessenjam
Naast het zelfmaken van zwarte bessenjam zijn er ook commerciële varianten beschikbaar. Een bekende merk is Darbo, dat een natuurlijke Bramen- en Zwarte Bessenjam Extra aanbiedt. Deze jam is gemaakt volgens een oude, traditionele receptie en bevat 50% fruit. De ingrediënten zijn bramen (35%), zwarte bessen (15%), suiker, citroensapconcentraat en pectine. De jam is fijn gezeefd, wat betekent dat de pitjes en velletjes verwijderd zijn. Het product is glutenvrij en bevat geen kunstmatige kleurstoffen of conserveringsmiddelen.
Een andere commerciële variant is de Cassisjam uit de Bourgogne, gemaakt van zwarte bessen van het ras "Noir de Bourgogne". Deze jam is intens fruitig en fijn wrang. Het is pitloos, omdat het gezeefd is. De jam wordt gekookt in koperen ketels volgens een beproefd recept, wat resulteert in een evenwichtige zoetheid en zuurheid.
Voedingswaarden van zwarte bessenjam
De voedingswaarden van zwarte bessenjam zijn belangrijk voor mensen die bewust omgaan met hun voeding. Per 100 gram bevat de jam ongeveer 220 kcal, 53 gram koolhydraten, waarvan 53 gram suiker, 0 gram vet, 0,5 gram eiwit en 0,01 gram zout. Het energiegehalte is 921 kJ. Deze gegevens kunnen variëren afhankelijk van de specifieke receptie en de verhouding van de ingrediënten.
Gebruik van zwarte bessenjam in recepten
Zwarte bessenjam is niet alleen geschikt voor het ontbijt, maar ook voor het gebruik in desserts en andere gerechten. In een e-boek met 30 recepten met zwarte bessen worden verschillende toepassingen besproken. Deze variëren van sappen en dranken tot desserts en taartvullingen. Een bekend recept is de roompudding met zwarte bessen, waarbij de bessen worden gekookt met geleisuiker en water tot een dikke compôte. Deze compôte wordt gebruikt als basis voor de pudding, die in de koelkast wordt gesteld tot de compôte stevig is. Voor de topping wordt gelatine gebruikt, die in slagroom en suiker wordt opgelost.
Een andere toepassing is de gebruik van zwarte bessenjam in taarten. Een voorbeeld is de 'Brødtorte', een traditionele taart uit Zuid-Jutland. Deze taart kan aangepast worden door verschillende toppings te gebruiken, zoals verse bessen of gehakte chocolade. Ook kunnen warme specerijen zoals kaneel of kardemom toegevoegd worden aan het beslag. Voor een variatie kan een andere fruitige smaak worden gebruikt in plaats van zwarte bessenjam, bijvoorbeeld een diepgekleurde geroosterde rabarbercompote of een zoete aardbei-rabarbercompote.
Allergene aspecten
Bij het maken van zwarte bessenjam is het belangrijk om rekening te houden met eventuele allergene aspecten. In sommige gevallen kunnen sporen van sulfiet voorkomen in suiker, wat een probleem kan zijn voor mensen met een sulfietallergie. Het is daarom aan te raden om suiker met een laag sulfietgehalte te gebruiken, of alternatieve suikers zoals agave of honing. Ook kan men de jam bewust zonder suiker maken en een andere versterker gebruiken, zoals pectine.
Technieken en tips voor het maken van zwarte bessenjam
Het maken van zwarte bessenjam vereist een aantal technieken om de juiste consistentie en smaak te verkrijgen. Een essentieel aspect is het gebruik van pectine, dat natuurlijk aanwezig is in de bessen. Pectine is verantwoordelijk voor de dikheid van de jam. Het pectinegehalte kan variëren afhankelijk van de rijpheid en de soort bessen. Voor een consistente jam is het aan te raden om pectine toe te voegen, vooral als de bessen niet voldoende pectine bevatten.
Een andere techniek is het gebruik van citroensap, dat niet alleen de smaak verfraait, maar ook de pH-waarde verlaagt, wat helpt bij het activeren van het pectine. Het sap van een halve citroen per kilogram bessen is meestal voldoende. Het is belangrijk om het vuur niet te hoog te zetten bij het koken van de jam, omdat het anders kan verbranden. Een matig vuur is aan te raden om de jam langzaam te koken en de smaak te ontwikkelen.
Het zeven van de jam is ook een belangrijke stap, vooral om de pitjes en velletjes te verwijderen. Als een Beerenpresse niet beschikbaar is, kan men de jam na het koken door een zeef passeren. Het is aan te raden om een fijn gaas te gebruiken om de pitjes goed te verwijderen. Nadat de jam gezeefd is, kan deze opnieuw in een schone pan worden geplaatst en opnieuw opgewarmd tot de gewenste dikte bereikt is.
Bewaring en gebruik van zwarte bessenjam
Nadat de zwarte bessenjam is gemaakt, moet deze goed bewaard worden om de smaak en kwaliteit te behouden. Het is aan te raden om de jam heet in schoongemaakte potten te gieten en direct af te sluiten. In goed afgesloten potten kan de jam tot 2 jaar bewaard worden. Het is belangrijk om de potten goed te steriliseren voordat de jam erin wordt gegoten. Dit kan gedaan worden door de potten te koken of te steriliseren in de oven.
Bij het opslaan van de jam moet men ook rekening houden met de lichtgevoeligheid van de bessen. Het is daarom aan te raden om de jam in donkere potten op te slaan of in een koel, donker kastje. Als de jam opengemaakt is, moet deze in de koelkast bewaard worden om de vertering te voorkomen.
Conclusie
Zwarte bessenjam is een veelzijdig en smaakvol product dat geschikt is voor het ontbijt, desserts en andere gerechten. Het maken van deze jam vereist een aantal basismaterialen en technieken, zoals het gebruik van een pan, een zeef en het toevoegen van suiker en citroensap. Commerciële varianten zoals Darbo Natuurlijke Bramen- en Zwarte Bessenjam Extra en Cassisjam uit de Bourgogne zijn ook beschikbaar voor mensen die geen tijd of middelen hebben om zelf jam te maken.
De voedingswaarden van zwarte bessenjam zijn belangrijk voor mensen die bewust omgaan met hun voeding. Het bevat een hoge hoeveelheid koolhydraten, vooral suiker, en een lage hoeveelheid vet en eiwit. Voor mensen met een allergie voor sulfiet is het aan te raden om suiker met een laag sulfietgehalte te gebruiken.
Het maken van zwarte bessenjam vereist aandacht voor de technieken zoals het gebruik van pectine, het koken van de jam en het zeven van de pitjes en velletjes. Het resultaat is een smaakvolle jam die tot 2 jaar bewaard kan worden in goed afgesloten potten.
Zwarte bessenjam is een waar meesterwerk in de keuken, waarvan de smaak en consistentie kunnen worden afgestemd aan de voorkeuren van de kok of de consument. Of men nu kiest voor een traditioneel recept of een commerciële variant, zwarte bessenjam blijft een populaire keuze voor zowel het ontbijt als het dessert.