Ricotta is een veelzijdig ingrediënt dat in vele koken- en smaakcontexten een prachtige functie vervult. De Italiaanse kaas, gemaakt van koeien- of schapenmelk, is bekend om haar zachte, milde smaak en lichte textuur. Zij is een populaire keuze in zowel hartige als zoete gerechten, en wordt vaak gebruikt in pastagerichten, quiches, salades en zelfs als topping voor fruit. In dit artikel worden verschillende recepten en kooktechnieken gepresenteerd die ricotta als centraal element gebruiken. We geven een overzicht van de eigenschappen van ricotta, geven recepten waarin deze kaas een hoofdrol speelt, en bespreken eventuele vervangers in geval van onbeschikbaarheid.

Wat is ricotta?

Ricotta is een Italiaanse kaas die gemaakt wordt uit melk die overblijft na het maken van andere kaassoorten, zoals mozzarella of Parmezaan. De naam ricotta betekent letterlijk "opnieuw gekookt", wat verwijst naar het proces waarbij de melkresten worden opgewarmd en afgekoeld tot de kaas zich vormt. De kaas heeft een zachte, milde smaak en een relatief lage zout- en vetgehalte, wat het een gunstig element maakt in gezondere keukens. Het is een neutrale smaakkaas die zich goed leent voor combinaties met zowel hartige als zoete ingrediënten.

Recepten met ricotta

Quiche met ricotta, prei en sjalotten

Quiche is een klassieke, veelzijdige maaltijd die zich goed leent voor variaties. In dit recept wordt ricotta als basis gebruikt, samen met prei en sjalotten. De ingrediënten zijn als volgt:

Benodigdheden

• Springvorm
• Houten plank
• Scherp mes
• Hapjespan
• Houten lepel
• Oven
• 2 kommen
• Pan
• Bakpapier
• Noodvulling
• Kwastje

Ingrediënten

• 3 eetlepels olijfolie extra vierge
• 3 fijngesneden sjalotten
• 6-8 takjes citroen thijm
• 1,5 theelepel balsamico
• 2 theelepels keukenzout
• 180 gram krielaardappelen
• 100 gram ricotta
• 1 steel prei in ringetjes gesneden
• 450 gram bladerdeeg
• 1 losgeklopt ei
• 1 eetlepel sesamzaadjes
• 2 eetlepels honing
• Zout en peper
• Nootmuskaat

Instructies

1. Verwarm de oven op 180 °C.
2. Bedek de bodem van de springvorm met bakpapier en leg er bladerdeeg op. Maak een rand van ongeveer 3 cm. Bewaar een strook van 4 cm voor later gebruik.
3. Bedek het bladerdeeg met noodvulling en zet het in de oven voor 10 minuten.
4. Haal de springvorm uit de oven en verwijder de noodvulling.
5. Kook de aardappelen in een pan met water en zout gedurende 15-20 minuten.
6. Giet de aardappelen af en laat ze afkoelen. Snij ze in stukken van ongeveer 0,5 cm breed.
7. Meng de aardappelen met de sjalotten, ricotta, prei en andere smaakmakers in een kom.
8. Bestrijk de bovenkant van de quiche met ei en strooi er sesamzaadjes over.
9. Zet de quiche in de oven en laat het garen tot de rand goudbruin is en de vulling gestolt.

Linzensalade met ricotta

Een andere veelbelovende combinatie is linzen en ricotta. Deze salade is eenvoudig en smaakt zowel warm als koud. De ingrediënten zijn als volgt:

Ingrediënten

• 1 bakje ricotta (250 g)
• 2 pastinaken
• 1 courgette
• 1 bosje radijs
• 250 g kerstomaatjes
• 1 sjalotje
• Paar takjes verse munt
• 1 volle theelepel gerookt paprikapoeder (pimentón)
• ½ eetlepel gedroogde oregano
• Ferme scheut olijfolie
• 2 eetlepels frambozenazijn (of wittewijnazijn)
• Zout & peper uit de molen

Instructies

1. Verwarm de oven op 200 °C.
2. Snipper het sjalotje fijn en meng het met de azijn.
3. Snij de pastinaak en courgette in dobbelsteentjes, en de radijzen doormidden.
4. Meng de groenten met pimentón, oregano, zout en peper. Voeg olijfolie toe en meng goed.
5. Leg alles op een met bakpapier beklede bakplaat en schuif de bakplaat in de oven.
6. Halverwege de bakperiode (30 minuten) voeg de kerstomaatjes toe.
7. Verwarm de linzen in een pan en verdeel ze over 4 borden.
8. Schep de ovengroente erop en besprenkel met de azijn-met-sjalotmengsel en nog een scheut olijfolie.
9. Snij de ricotta in vieren of breek het in stukjes en leg het op de salade.
10. Garneer met reepjes munt.

Eenpans pasta met ricotta en citroen

Dit recept vereist slechts één pan en is ideaal voor koken in een enkele ruimte. De ingrediënten zijn als volgt:

Ingrediënten

• Conchiglie of een andere pasta
• Ricotta
• Citroen
• Zout en peper
• Olijfolie

Instructies

1. Verwarm de oven op 200 °C.
2. Kook de pasta volgens de instructies op de verpakking.
3. Meng de ricotta met een beetje zout, peper en citroenrasp.
4. Meng de pasta met de ricottamengsel in de pan en strooi wat citroensap over.
5. Serveer warm.

Ricotta als ingrediënt in andere gerechten

Zomerricotta

Zomerricotta is een lichte variant van ricotta die ideaal is voor zomerdagen. Het gerecht is snel klaar en eenvoudig te bereiden. De ingrediënten zijn als volgt:

Ingrediënten

• Ricotta
• Citroenrasp
• Zout en peper
• Olijfolie

Instructies

1. Meng de ricotta met citroenrasp, zout en peper.
2. Bestrijk het mengsel met een ferme scheut olijfolie.
3. Serveer op een bord of als topping op groenten.

Karamel-ricotta

Een andere creatieve toepassing van ricotta is het combineren met karamel. Dit is een heerlijke variant voor wie dol is op zoete smaken.

Ingrediënten

• Ricotta
• Karamel

Instructies

1. Meng de ricotta met karamel.
2. Serveer als topping op vruchtensalade of als aparte maaltijd.

Zelf ricotta maken

Ricotta maken is relatief eenvoudig en kan worden gedaan met weinig ingrediënten:

Ingrediënten

• 250 ml glasroom
• 750 ml volle melk
• ½ theelepel zout
• 45 ml citroensap

Instructies

1. Verwarm de glasroom en melk op laag vuur tot het net kookt.
2. Neem de pan van het vuur en voeg 45 ml citroensap toe.
3. Laat het mengsel 20 minuten afkoelen.
4. Vouw een stuk kaasdoek dubbel en leg het in een vergiet.
5. Doe de ricotta in het kaasdoek en laat het minimaal 6 uur uitlekken.
6. Bewaar de ricotta in de koelkast voor maximaal 3-4 dagen.

Vervangers voor ricotta

Als ricotta niet beschikbaar is, kunnen alternatieven worden overwogen:

• Cottage cheese of kwark: Deze zijn vergelijkbaar in smaak en textuur en kunnen vaak worden gebruikt als vervanger in hartige gerechten.
• Mascarpone: Deze kaas heeft een romiger texture en is geschikt voor koude gerechten. Mascarpone is echter niet ideaal voor warme gerechten, aangezien het niet stevig wordt bij verwarmen.

Conclusie

Ricotta is een veelzijdige kaas die zich uitstekend leent voor zowel hartige als zoete gerechten. Het is een eenvoudig ingrediënt dat zich goed combineert met een breed scala aan smaken en texturen. In dit artikel zijn verschillende recepten en toepassingen van ricotta gepresenteerd, inclusief zelfgemaakte ricotta en mogelijke vervangers. Ricotta is niet alleen een smaakvolle keuze, maar ook een gezonde optie, aangezien het relatief weinig zout en vet bevat. Door de flexibiliteit van ricotta in de keuken kan het worden geëxploreerd in talloze variaties, waardoor het een waardevolle toevoeging is aan elk keukentafelmenu.

Bronnen

1. Recepten met ricotta
2. Quiche met ricotta en sjalotten
3. Linzensalade met ricotta
4. Karamel-ricotta
5. Eenpans pasta met ricotta en citroen