Krentenbrood met Amandelspijs: Recepten, Technieken en Tip voor de Perfecte Kerstbrood
De traditie van krentenbrood en kerststol is al jaren een kerstspeciale in Nederland. Deze rijke, zoete broden zijn gevuld met krenten, rozijnen en meestal een vulling van amandelspijs. Ze worden vaak geserveerd op sinterklaasavond of kerstochtend en geven een warme, kerstachtige sfeer aan de tafel. In dit artikel worden verschillende recepten en technieken voor het maken van krentenbrood met amandelspijs besproken, evenals tips voor het bereiden van deze klassieke kerstbroden.
De bronnen die gebruikt zijn, tonen duidelijk een rijke geschiedenis en diverse varianten van het krentenbrood, met aandacht voor deelopmaak, gebruik van amandelspijs en verschillende bereidingsmethoden. De informatie is voornamelijk afkomstig uit recepten, die een duidelijke instructie geven voor het maken van het deeg en de vulling. Ook wordt duidelijk dat er regionale varianten bestaan, zoals de krentewegge uit de Achterhoek, die afwijkingen in ingrediënten en bereiding vertoont.
Recepten en Ingrediënten
Krentenbrood met Amandelspijs
In de bronnen worden meerdere recepten gegeven voor het maken van krentenbrood met amandelspijs. Een duidelijk patroon is dat het krentenbrood gemaakt wordt met gist, bloem, boter, zout, en vulling zoals krenten en rozijnen. De meeste recepten bevat ook instructies voor het maken van amandelspijs, die op het krentenbrood of kerststol wordt gesmeerd of ingebakken.
Recept 1: Traditioneel Krentenbrood
Ingrediënten (voor 1 brood):
- 500 g luxe broodbloem
- 280 ml lauwarm water
- 20 g verse gist of 10 g droge gist
- 8 g zout
- 30 g roomboter
- 175 g krenten (optioneel gekleurde of een mix met noten)
- 25 ml rum
- 25 ml melk
Bereiding:
- De amandelspijs wordt een dag van tevoren gemaakt of gekocht.
- De krenten worden een uurtje in water gezwem en daarna een nacht uitlekken.
- Droge krenten trekken het vocht uit het brood en zijn niet aan te raden.
- Het gistmengsel wordt klaargemaakt in lauwwarm water.
- De ingrediënten worden gemengd en het deeg rijst.
- Het brood wordt gevormd, bestreken met een melk-rum mengsel en gebakken op 175°C.
Recept 2: Krentewegge uit de Achterhoek
Ingrediënten:
- 2 kg bloem
- 40 g gist
- 40 g reuzel
- 30 g suiker
- Ruim 1 liter melk
- 1½ kg krenten
- ¾ kg rozijnen
- Zout, kruiden en eventueel citroenschilletjes
Bereiding:
- Het deeg wordt gemaakt met gist, reuzel en melk.
- Krenten en rozijnen worden toegevoegd.
- Het brood wordt gebakken in een houtgestookte oven bij 220°C voor ongeveer 2 uur.
- Traditioneel bevat het geen boter, maar reuzel, en geen kruiden.
Recept 3: Kerststol met Amandelspijs
Ingrediënten:
- 500 g speltmeel
- 200 g suiker
- 250 g volle kwark
- 175 g boter
- 125 g grof gemalen amandelen
- 125 g krenten en rozijnen
- 50 g citroenrasp
- 2 eieren
- Bakpoeder, vanillesuiker, amandelaroma, sinaasappelrasp
Bereiding:
- Het gistdeeg wordt gemaakt met kwark en boter.
- Krenten, rozijnen en citroenrasp worden door het deeg gekneed.
- De amandelspijs wordt samengesteld en op het brood gesmeerd.
- Het brood wordt gebakken bij 220°C met boven- en onderwarmte.
Amandelspijs
Amandelspijs is een essentieel onderdeel van krentenbrood en kerststol. Het is gemaakt van amandelen, suiker en eventueel eiwit of melk. In sommige recepten wordt het op het krentenbrood gesmeerd of verwerkt in het deeg. Het verleent een zoete, amandelachtige smaak en een glanzende korst.
Recept Amandelspijs
Ingrediënten:
- 150 g gemalen amandelen
- 100 g suiker
- 25 g boter
- 1 eiwit
- 150 ml melk of water
Bereiding:
- De amandelen worden gemalen en samengemengd met suiker en boter.
- Het eiwit en melk worden toegevoegd en het mengsel wordt geklopt.
- De amandelspijs wordt op het krentenbrood gesmeerd of als vulling gebruikt.
Technieken en Tip voor het Maken van Krentenbrood
Het maken van krentenbrood vereist een aantal specifieke technieken, zoals het rijzen van het deeg, het mengen van de krenten en het bereiden van de amandelspijs. Hieronder worden enkele tips gegeven die helen bij het maken van een perfect krentenbrood.
Rijzen van het Deeg
- Het deeg moet in een warme, tochtvrije ruimte rijzen.
- De rijstijd kan variëren, maar ligt meestal tussen 30 en 60 minuten.
- Het deeg moet licht zijn en zich licht uitrekken zonder te scheuren.
Mengen van Krenten
- Krenten en rozijnen moeten schoon zijn en eventueel in thee of water gezwem worden.
- Droge krenten trekken het vocht uit het deeg en zijn niet aan te raden.
- De krenten en rozijnen moeten goed door het deeg worden gekneed.
Bakken van het Brood
- Het brood moet op een warme bakplaat of in een bakblik gebakken worden.
- Het brood moet bestreken worden met een melk-rum mengsel voor een glanzende korst.
- De baktemperatuur varieert afhankelijk van de oven, maar ligt meestal tussen 175 en 220°C.
- Het brood moet hol klinken als je erop klopt.
Regionale Varianten
In Nederland zijn er verschillende regionale varianten van krentenbrood, zoals de krentewegge uit de Achterhoek. Deze variant bevat geen boter, maar reuzel, en geen kruiden. Het wordt traditioneel gebakken in een houtgestookte oven en heeft een ruwer smaak dan het klassieke krentenbrood.
Conclusie
Het maken van krentenbrood met amandelspijs is een traditie die al jaren aanhoudt in Nederland. Het vereist een aantal specifieke technieken en ingrediënten, zoals gist, bloem, krenten en amandelspijs. Het resultaat is een heerlijk, zoet brood dat ideaal is voor kerst en sinterklaas. Door het volgen van de recepten en tips in dit artikel, kan iedereen thuis een perfect krentenbrood maken.