Inleiding

Chinese culinair kunst staat bekend om haar rijke smaken en diversiteit, waarin garnalen een prominente plek innemen. Garnalen zijn niet alleen een veelgebruikt ingrediënt in Chinese gerechten, maar dragen ook symbolisch gewicht, vooral tijdens belangrijke festiviteiten zoals Chinees Nieuwjaar. De Shandong keuken, een van de belangrijkste stromingen in de Chinese keuken, benadrukt pure smaken, waarin garnalen vaak centraal staan, gepaard met simpel maar krachtige ingrediënten zoals gember, knoflook, sojasaus en oestersaus. In dit artikel worden diverse Chinese gerechten met garnalen beschreven, gebaseerd op recepten uit de Shandong keuken en andere Chinese traditionele stijlen. Naast recepten worden ook relevante technieken, ingredienten en smaakcombinaties besproken, om het koken van Chinese garnalengerechten te verrijken en te verfijnen.

Chinese gerechten met garnalen: Een korte inleiding

Garnalen zijn in de Chinese keuken niet alleen een populaire vishoudend ingrediënt, maar ook een gerecht dat vaak een positieve betekenis draagt. Tijdens Chinees Nieuwjaar, bijvoorbeeld, zijn gerechten zoals zoetzure garnalen of chilikrab niet alleen smaakvol, maar ook symbolisch voor geluk en welvaart. Garnalen worden vaak op verschillende manieren bereid: gebraden, gegarneerd, gegrild of gewokt, en worden samengevoegd met krachtige smaakmakers zoals oestersaus, sojasaus, gember en knoflook.

De Shandong keuken, die zich op vis en visgerechten concentreert, maakt gebruik van garnalen in gerechten die vanwege hun eenvoud en smaakpracht vaak als authentiek worden ervaren. In het recept voor Shandong garnalen met oestersaus en lente-ui is bijvoorbeeld de combinatie van tomatensaus, Shaoxing rijstwijn, oestersaus en gember cruciaal voor de smaakontwikkeling. Deze gerechten zijn vaak makkelijk te bereiden, maar brengen toch een rijke smaakovergang tot stand, waardoor ze zowel geschikt zijn voor dagelijks gebruik als voor feestelijke gelegenheden.

Recept: Shandong garnalen met oestersaus en lente-ui

Een van de meest representatieve gerechten uit de Shandong keuken is het gerecht Shandong garnalen met oestersaus en lente-ui. Dit gerecht is gebaseerd op een recept dat uitgevoerd kan worden in ongeveer 30 minuten en geschikt is voor 4 personen als hoofdgerecht. De ingrediënten zijn eenvoudig, maar de smaakcombinaties zijn krachtig en typisch voor Chinese koken.

Ingrediënten

• 4 el tomatensaus (bijvoorbeeld tomato frito of tomaten passata)
• 2 el Shaoxing rijstwijn
• 1,5 el Lee Kum Kee Premium oestersaus
• 1 tl Lee Kum Kee Premium light sojasaus
• 1 snufje suiker
• 1-2 tl Lee Kum Kee chili olie (naar smaak)
• 500 gr rauwe grote garnalen, ongepeld
• Zonnebloemolie
• 4 teentjes knoflook, fijngehakt
• 2 duimen gember, geschild en fijngehakt
• 3 stengels lente-ui, witte en groene delen los fijngehakt
• Witte rijst (serveer erbij)

Aan de slag

1. Saus maken: Meng de tomatensaus, Shaoxing rijstwijn, oestersaus, sojasaus, suiker en chili olie in een kom en laat staan.
2. Garnalen bakken: Verhit een wok of grote koekenpan en schenk hier een laagje zonnebloemolie in. Bak de garnalen op hoog vuur tot ze roze worden. Schep ze daarna uit de pan.
3. Aromatische basis maken: Zet het vuur lager en fruit de knoflook, gember en het witte deel van de lente-ui een minuut in de olie. Roer goed en zorg dat het vuur zo laag is dat het niet verbrand.
4. Saus toevoegen: Schenk de saus in de wok en verwarm tot het gaat pruttelen. Voeg de garnalen erdoor en zorg dat alles goed gemengd is.
5. Garnalen laten prutelen: De wok afdekken en de garnalen op laag vuur voor 5 minuten prutelen.
6. Serveren: Schep de garnalen op een grote schaal en garneer met het groene deel van de lente-ui. Serveer met dampende witte rijst.

Notities

• Shaoxing rijstwijn is een belangrijke smaakmaker in de Chinese keuken. Het is gemaakt van gestoomde rijst die gefermenteerd wordt. Het is beschikbaar in supermarkten of toko's en onbeperkt houdbaar. Als je het niet hebt, is droge sherry een mogelijke vervanger, maar het is aan te raden om het recept zonder te maken.
• De gerecht is ideaal voor Chinees Nieuwjaar of als feestgerecht. Het werd door een Chinese zwager goedkeuring gekregen en beschouwd als een schotel die niet mag ontbreken tijdens Chinees Nieuwjaar.

Relevante technieken

• Wokkoken: In dit gerecht wordt gebruikgemaakt van het wokkoken, een techniek waarbij voedsel snel op hoog vuur wordt gebakken in een wok. Dit zorgt voor een knapperig texture en het behoud van de smaken.
• Sausmengsel: Het sausmengsel bestaat uit een combinatie van zoet, zuur, zout en pittig, waarbij de Shaoxing rijstwijn een subtiele zoetheid en complexiteit toevoegt.
• Fruitgebruik: Het fruiten van gember en knoflook in de olie zorgt voor een aromatische basis die de smaak van de garnalen verder accentueert.

Relevante smaakcombinaties

In Chinese gerechten met garnalen spelen smaakcombinaties een essentiële rol. De volgende combinaties zijn typisch en worden vaak gebruikt in recepten zoals Shandong garnalen of zoetzure garnalen:

• Zuiverheid en umami: Oestersaus en sojasaus zijn bekend om hun umami-eigenschappen, die de smaken van garnalen versterken.
• Pittige en zoete balans: Chiliolie of sambal brengt een pittige smaak toe, terwijl suiker of rijstwijn de zoetheid balanceren.
• Frisheid en frisheid: Gember en knoflook tonen een scherpe frisheid, terwijl lente-ui of bosui een extra frisse toets toevoegt.
• Zuiverheid en aroma: Wokkoken en het gebruik van zonnebloemolie of olijfolie zorgen voor een lichte en aroma-rijke bereiding.

Deze combinaties zorgen voor een rijke en smaakvolle ervaring, waarbij elke ingrediënt een unieke bijdrage levert aan het eindresultaat.

Recept: Zoetzure garnalen

Een andere populaire variant van Chinese garnalengerechten is zoetzure garnalen (of zoetzure tofu). Dit gerecht is gebaseerd op een balans tussen zoet en zuur, waarbij ingrediënten zoals citroensap, suiker, en zuur (zoals rijstazijn of citroen) een essentiële rol spelen. Het gerecht is gezond, kleurrijk en voedzaam, en is ideaal voor zowel gezelschap als feestelijke gelegenheden.

Ingrediënten

• Garnalen of tofu
• Citroensap
• Suiker
• Rijstazijn
• Knoflook
• Gember
• Groenten zoals paprika, uien en sinaasappelschijfjes
• Sojasaus en oestersaus
• Olie (zoals zonnebloemolie)

Technieken

• Zoetzure saus: De saus wordt gemaakt door suiker, rijstazijn en citroensap te mengen. Deze saus is typisch voor dit gerecht en zorgt voor een zoet-zuur balans.
• Snijtechniek: Groenten worden vaak in fijne ringen of repen gesneden om ervoor te zorgen dat ze snel gaar worden.
• Smoor- of wokmethode: Garnalen worden eerst in olie gebakken of wokgekookt, waarna de saus erdoor wordt geroerd.

Symbolisch en cultureel

Zoetzure garnalen zijn ook een gerecht dat vaak tijdens Chinees Nieuwjaar wordt geserveerd. Het symbool van balans — zoet en zuur — vertegenwoordigt een wens voor harmonie in het nieuwe jaar. Andere gerechten zoals noedels, vis en dumplings zijn ook typisch voor deze gelegenheid, waarbij elke gerecht een eigen betekenis heeft.

Recept: Yaki Udon met garnalen

Een andere variant van Chinese garnalengerechten is Yaki Udon met garnalen. In dit gerecht worden garnalen samengevoegd met udon noodles, groenten en een zachte saus, die het gerecht een heerlijke textuur en smaak geeft. Het is een gerecht dat makkelijk in de wok kan worden bereid en geschikt is als hoofdgerecht of als lichte maaltijd.

Ingrediënten

• 400 gr verse udon noodles
• 150 gr grote garnalen
• 1 ui (gesneden in halve ringen)
• 1/4 st Chinese kool (gesneden in dunne reepjes)
• 1 handje beukenzwam
• 1 rode paprika (gesneden in kleine stukjes)
• 2 stengels bosui (gesneden in ringen)
• 2 el donkere sojasaus
• 2 el oestersaus
• 1 el mirin
• 1 tl rijstazijn
• 2 tl suiker
• 2 el zonnebloemolie

Aan de slag

1. Saus maken: Meng de sojasaus, oestersaus, mirin, suiker en rijstazijn in een kom.
2. Groenten snijden: Snijd de ui in halve ringen. Snijd de Chinese kool in dunne reepjes en was in een vergiet. Laat goed uitlekken. Snijd de paprika in kleine stukjes en de bosui in ringen. Roer de beukenzwam erdoor.
3. Wokkoken: Verhit de zonnebloemolie in een wok. Voeg de groenten toe en bak tot ze beetgaar zijn. Roerbak de garnalen mee.
4. Saus toevoegen: Voeg de saus toe en roer door.
5. Udon toevoegen: Op het laatste moment roer je de verse udon noodles er zachtjes door.

Notities

• Udon noodles: Deze noodles zijn dikker en zacht in vergelijking met andere soorten noodles. Ze absorberen de saus goed en zorgen voor een licht en voedzame maaltijd.
• Groenten: Het is aan te raden om groenten die snel gaar worden, zoals bosui of uien, op het laatste moment toe te voegen, zodat ze fris en knapperig blijven.
• Smaak: De combinatie van sojasaus, oestersaus en mirin zorgt voor een rijke umami-smaak die goed aansluit bij de garnalen.

Recept: Chinese kool met grote garnalen

Een andere Chinese gerecht met garnalen is Chinese kool met grote garnalen. Dit gerecht is eenvoudig in bereiding, maar smaakvol en erg voedzaam. Het is geschikt als bijgerecht of als hoofdgerecht met rijst of noodles.

Ingrediënten

• Chinese kool (of paksoi)
• Olijfolie
• Gember
• Knoflook
• Grote garnalen
• Sojasaus en citroensap
• Rode peper of sambal (optioneel)

Aan de slag

1. Groenten snijden: Snijd de Chinese kool in stukken. Scheid de harde delen van de zachte bladeren.
2. Wokkoken: Verhit olijfolie in een wok. Bak de harde delen van de Chinese kool en de paprika 5 minuten.
3. Aromatische ingrediënten toevoegen: Rasp gember en knijp knoflook erover. Schep de garnalen erdoor en wok ze 5 minuten mee.
4. Zachte bladeren toevoegen: Voeg op het laatste moment de zachte bladeren van de Chinese kool toe en wok tot ze warm zijn.
5. Smaak brengen: Proef en breng eventueel op smaak met sojasaus en citroensap. Voor extra pittigheid kan rode peper of sambal worden toegevoegd.
6. Serveren: Schik het gerecht in een kom en garneer met knapperige taugé, vers gesneden bosui en gehakte peterselie.

Notities

• Chinese kool: Deze groente is niet alleen smaakvol, maar ook voedzaam. Het bevat veel vitamine C en is makkelijk te koken.
• Taugé en bosui: Deze groenten zorgen voor een extra knapperig en frisse toets aan het gerecht.
• Stokjes: Het gerecht is ideaal om te eten met stokjes, wat een traditionele ervaring oplevert.

De rol van Lee Kum Kee in Chinese gerechten

In de recepten die worden besproken, speelt Lee Kum Kee een belangrijke rol als smaakmaker. Dit merk is bekend om zijn kwaliteit en smaakrijkheid, en wordt vaak gebruikt in Chinese gerechten om de smaken te versterken en te verfijnen. Lee Kum Kee biedt onder andere Premium oestersaus, Premium light sojasaus en chili olie aan, die allemaal essentieel zijn voor het maken van authentieke Chinese gerechten.

Premium oestersaus

De Premium oestersaus van Lee Kum Kee is gemaakt van oesterextracten en is een echte umami-bom. Deze saus is geschikt voor een breed spectrum van gerechten, van wokgerechten tot groenten en als basis voor authentieke gerechten.

Premium light sojasaus

De Premium light sojasaus is lichter in smaak en kleur dan de donkere sojasaus, maar bevat toch voldoende umami om de smaak te versterken. Het is geschikt voor gerechten waarbij de smaak niet te sterk moet zijn, zoals Shandong garnalen.

Chili olie

De chili olie van Lee Kum Kee brengt een subtiele pittige smaak toe aan gerechten, zonder de smaak over te domineren. Het is ideaal voor gerechten waarbij een lichte pittigheid gewenst is.

Koken met gember en knoflook

Gember en knoflook zijn essentiële ingrediënten in Chinese gerechten en spelen een cruciale rol in de smaakontwikkeling. Zowel gember als knoflook brengt een scherpe frisheid en een warme toets aan de gerechten.

Gember

• Fruitgebruik: In Chinese gerechten wordt gember vaak geraspt of fijngehakt en vervolgens gefruit in olie of saus. Dit zorgt voor een aromatische basis.
• Smaak: Gember brengt een zachte zoetheid en frisheid toe aan gerechten, wat ideaal is voor het accentueren van de smaken van garnalen.

Knoflook

• Fruitgebruik: Knooflook wordt vaak gefruit in olie of saus om de smaak te versterken. Het moet echter zorgvuldig worden gebruikt, want het kan snel verbranden.
• Smaak: Knooflook brengt een pittige, scherpe smaak toe aan gerechten, wat ideaal is voor het versterken van umami en het accentueren van andere ingrediënten.

Technieken voor het bereiden van Chinese garnalengerechten

Het bereiden van Chinese garnalengerechten vereist vaak het gebruik van specifieke technieken die zorgen voor een optimale smaak en texture. De volgende technieken zijn van toepassing op de gerechten die in dit artikel worden besproken:

Wokkoken

• Techniek: Wokkoken is een techniek waarbij voedsel snel op hoog vuur wordt gebakken in een wok. Het zorgt voor een knapperig texture en behoud van smaken.
• Toepassing: Deze techniek wordt vaak gebruikt voor gerechten zoals Shandong garnalen of Yaki Udon met garnalen.

Smoor- of wokmethode

• Techniek: Garnalen kunnen apart of met groenten worden gesmoord of wokgekookt. Dit zorgt voor een lichte en aroma-rijke bereiding.
• Toepassing: Deze methode wordt vaak gebruikt in gerechten zoals Chinese kool met grote garnalen.

Sausmengsel

• Techniek: Het maken van een sausmengsel is essentieel voor het bereiden van gerechten zoals zoetzure garnalen of Shandong garnalen. Het zorgt voor een balans tussen zoet, zuur, zout en pittig.
• Toepassing: Deze techniek wordt vaak gebruikt in gerechten waarbij de smaken krachtig en smaakvol moeten zijn.

Snijtechniek

• Techniek: Groenten en garnalen worden vaak in fijne ringen of repen gesneden om ervoor te zorgen dat ze snel gaar worden.
• Toepassing: Deze techniek wordt vaak gebruikt in gerechten zoals Yaki Udon met garnalen of Chinese kool met grote garnalen.

Koken in de Shandong keuken

De Shandond keuken is een van de belangrijkste stromingen in de Chinese keuken en benadrukt pure smaken. In deze keuken worden garnalen vaak bereid met eenvoudige ingrediënten zoals gember, knoflook, sojasaus en oestersaus. De gerechten zijn vaak smaakvol en eenvoudig in bereiding, maar brengen toch een rijke smaakovergang tot stand.

Kenmerken van de Shandong keuken

• Pure smaken: De Shandong keuken benadrukt de smaken van de ingrediënten zelf, in plaats van ze te overweldigen met krachtige sauzen.
• Vis en visgerechten: Garnalen, vis en visgerechten spelen een prominente rol in deze keuken.
• Aromatische ingrediënten: Gember, knoflook, sojasaus en oestersaus zijn essentiële smaakmakers in deze keuken.

Gerechten uit de Shandong keuken

• Shandong garnalen met oestersaus en lente-ui: Dit gerecht benadrukt de pure smaken van de ingrediënten en is ideaal voor Chinees Nieuwjaar.
• Garnalen met sojasaus en gember: Een eenvoudig gerecht dat benadrukt de smaken van de ingrediënten zelf.
• Visgerechten met sojasaus en knoflook: Een gerecht dat benadrukt de smaken van de vis en de aromatische ingrediënten.

Conclusie

Chinese gerechten met garnalen zijn niet alleen smaakvol, maar ook symbolisch en cultureel relevant. Garnalen worden vaak op verschillende manieren bereid en samengevoegd met krachtige smaakmakers zoals oestersaus, sojasaus, gember en knoflook. In dit artikel zijn diverse gerechten beschreven, van Shandong garnalen tot Yaki Udon met garnalen, waarbij de technieken en smaakcombinaties worden besproken. De Shandong keuken benadrukt pure smaken, waardoor deze gerechten een unieke en smaakvolle ervaring opleveren. Door het gebruik van Lee Kum Kee-producten en de juiste technieken, is het mogelijk om deze gerechten makkelijk en smaakvol te bereiden.

Bronnen

1. Shandong garnalen met oestersaus en lente-ui
2. Zoetzure garnalen
3. Yaki Udon met garnalen
4. Chinese kool met grote garnalen
5. Chiu Chow chiligarnalen