Appelkoekjes zijn een klassieker in de Nederlandse keuken, maar ook elders in Europa, zoals in Turkije, Duitsland of zelfs in het internationale high tea-ritueel. Ze worden gemaakt van eenvoudige ingrediënten, zoals appels, bloem, boter, suiker en specerijen, maar de variaties zijn enorm. De recepten en technieken om appelkoekjes te bereiden zijn even rijdend als de smaken die ze kunnen opleveren. Dit artikel geeft een overzicht van verschillende recepten, technieken en tips voor het maken van appelkoekjes, met nadruk op eenvoud, verscheidenheid en het gebruik van natuurlijke ingrediënten. De recepten zijn geëxtraheerd uit meerdere bronnen, waarbij aandacht is besteed aan detail, bereidingswijzen en eventuele varianties.

Deze koekjes kunnen variëren van de klassieke taaiheid van een havermoutkoekje tot de delicate, opgerolde appelkoekjes uit Turkije. Sommige recepten verwerpen toegevoegde suikers, anderen leggen de nadruk op het gebruik van eiwit of noten om extra smaak en voedingswaarde toe te voegen. Het artikel bespreekt ook technieken zoals het maken van een kruimeldeeg, het mengen van vulling en het vormgeven van de koekjes. Daarnaast worden tips gegeven voor opslag, bereidingstijden en het bewaren van de koekjes voor later gebruik.

Appelkoekjes zonder toegevoegde suikers

Een van de meest opmerkelijke aanpakken in de wereld van appelkoekjes is het wegnemen van toegevoegde suikers. Dit recept, afkomstig uit het werk van Rineke Dijkinga, laat zien hoe het mogelijk is om appelkoekjes te maken die niet alleen smaken, maar ook gezonder zijn. De basis ligt in het gebruik van biologische appels, die niet hoeven te worden geschil. De appels worden geraspt, en daarna gemengd met meel, citroen, specerijen en eventueel noten of droge bessen. Het deeg wordt vervolgens uitgedaan in een bakvorm en gebakken op een relatief lage temperatuur, wat ervoor zorgt dat het deeg gelijkmatig rijpt en de smaak van de appels en specerijen goed kan ontwikkelen.

Ingrediënten

• 700-750 gram biologische appels (zoals Elstar of Goudrenet)
• 2 eetlepels citroensap
• 3-4 cm geraspte gemberwortel (optioneel)
• 3-4 gram kaneel
• 2 gram anijszaad of speculaaskruiden
• 1 snufje zout
• 200-250 gram meel (bijvoorbeeld Westerwolds 2 granenmeel)
• 50-60 gram kastanje- of amandelmeel
• 60-65 gram gehakte zonnebloem- of pompoenpitten (optioneel)
• 40 gram gedroogde cranberries of andere bessen (optioneel)
• eventueel de rasp van een biologische citroen, limoen of sinaasappel

Bereidingswijze

1. Was de appels grondig en rasp ze zonder te schillen. Verwijder eventueel de klokhuizen.
2. Voeg citroensap toe en eventueel geraspte gember.
3. Maal de appels tot een grof rasptegewas, maar vermijd het maken van pulp.
4. Voeg de resterende ingrediënten toe en kneed tot een homogene massa.
5. Proef het mengsel en voeg eventueel extra specerijen of citroenrasp toe.
6. Druk het deeg stevig aan in een bakvorm en zet het op 140°C in de oven.
7. Bak het gedurende ongeveer 50 minuten. Prik met een cocktailprikker in het midden.
8. Als het schoon uitkomt, laat de koek afkoelen en bewaar deze in de koelkast.
9. Snijd de koek pas af als ze volledig is afgekoeld.

Dit recept is een voorbeeld van hoe appelkoekjes gezonder kunnen worden gemaakt zonder in te boeten aan smaak of textuur. De combinatie van citroen, gember en specerijen zorgt voor een verfrissende, iets pittige smaak, terwijl de meelsoorten (zoals granenmeel en amandelmeel) extra texturen en voedingswaarden toevoegen.

Opgerolde appelkoekjes uit Turkije

Een andere interessante techniek komt uit Turkije, waar appelkoekjes worden opgerold in plaats van platgedrukt. Deze techniek is gebruikt voor een recept genaamd elmalı kurabiye en maakt gebruik van een kruimeldeeg met yoghurt en poedersuiker. De vulling bestaat uit geraspte appels, walnoten en kaneel, die samen een zachte, zwoele smaak creëren. Het recept is uitgevoerd door Eslem van My Mixed Kitchen voor FunX Food en is een perfect voorbeeld van hoe eenvoudige ingrediënten en technieken tot een smaakvolle en visueel aantrekkelijke lekkernij kunnen leiden.

Ingrediënten voor het deeg

• 250 gram koude roomboter
• 150 gram Turkse yoghurt
• 500 gram bloem
• 100 gram poedersuiker
• 7 gram bakpoeder
• geraspte citroenschil van 1 citroen
• 1 snufje zout

Ingrediënten voor de vulling

• 2 grote appels
• 2 eetlepels kristalsuiker
• 50 gram walnoten
• 1,5 theelepel kaneel

Bereidingswijze

Vulling:

1. Rasp de appels, met of zonder schil, in een pan.
2. Voeg de kristalsuiker toe en laat het op een laag vuur garen tot de appels ongeveer een derde kleiner zijn.
3. Zorg ervoor dat de pan niet dicht is en roer regelmatig.
4. Hak de walnoten fijn.
5. Zodra de appels gegaard zijn, voeg de walnoten en kaneel toe.
6. Giet het mengsel in een vergiet om het te laten uitlekken en afkoelen.

Deeg:

1. Snij de boter in blokjes en voeg deze samen met de yoghurt, bloem, poedersuiker, bakpoeder, citroenschil en zout in een kom.
2. Verkruimel het deeg tussen je vingers en kneed het tot een bal.
3. Het deeg moet soepel zijn en niet aan het werkblad plakken.
4. Bewaar het deeg in de koelkast voor minstens een half uur.
5. Rol het deeg uit tot een cirkel van ongeveer 4 mm dik.
6. Snij de cirkel in 8 punten en leg een beetje vulling op elke rand.
7. Rol de koekjes op en duw de puntjes dicht zodat ze niet loslaten.
8. Leg ze op een bakplaat met bakpapier en bak ze op 170°C gedurende ongeveer een half uur.
9. Bestuif ze met poedersuiker na afkoeling.

Deze techniek is eenvoudig, maar het resultaat is een appelkoekje dat zowel smaakt als er goed uitziet. Het gebruik van yoghurt in het deeg zorgt voor extra vochtigheid en een lichte, zure smaak die de zoete vulling goed tegenoverstelt.

Victoria-appelkoeken: een professionele aanpak

Een meer professionele aanpak van appelkoeken komt van Victoria, die haar recept op basis van een sloffenmix uitvoert. Deze methode maakt gebruik van verschillende vullingslagen, waaronder een karamel- en hazelnoten vulling, samen met verse appelpartjes. De koeken worden uitgesneden in rondo-vormen en geverfd met een notenbeslag voordat ze worden gebakken.

Ingrediënten voor het sloffendeeg

• 2000 gram CREDI SLOFFENMIX
• 800 gram roomboter
• 100 gram eieren
• 100 gram water

Ingrediënten voor de vullingslagen

Spijsvulling: - 400 gram BROER HAZELNOOT KARAMEL SPIJS - 40 gram water (ca.)

Appelvulling: - 1200 gram verse geschilde appelparten

Notenbeslag: - 250 gram bruine basterdsuiker - 250 gram amandelschaafsel - 250 gram cashewnoten - 150 gram hazelnoten - 100 gram zonnebloempitten - 60 gram eiwit

Bereidingswijze

Sloffendeeg:

1. Zet alle ingrediënten in een sloffenmachine en laat het deeg slapen in de koeling voor een nacht.
2. Rol het deeg uit tot een dikte van ca. 4 mm.
3. Steek rondo-vormen uit van 8 cm in diameter.

Vullingslagen:

1. Meng de BROER HAZELNOOT KARAMEL SPIJS met ca. 10% water en spuit deze op elk deegplakje.
2. Leg vervolgens ca. 30 gram verse geschilde appelpartjes op elk plakje.
3. Meng de bruine basterdsuiker, amandelschaafsel, cashewnoten, hazelnoten, zonnebloempitten en eiwit tot een homogene massa.
4. Strooi ca. 25 gram beslag over elk koekje.

Bakken:

1. Bak de koeken op 170°C gedurende ca. 20 minuten.
2. Laat de koeken afkoelen en bewaar ze in de koelkast.

Dit recept is een uitgebreidere aanpak die vaak wordt gebruikt in professionele keukens of catering. Het biedt een complexe smaakcombinatie van zoet, karamel, noten en appels, en is ideaal voor bijvoorbeeld een high tea of thee-uitnodiging. Het gebruik van verschillende vullingsslagen zorgt voor een rijke, meervoudige smaakervaring.

Gerstvlokken-appelkoekjes: eenvoud en gezondheid

Rineke Dijkinga's gerstvlokken-appelkoekjes zijn een voorbeeld van een eenvoudig, maar gezond recept. De koekjes zijn taai en vezelrijk, en zijn ideaal als ontbijt of tussendoortje. De ingrediënten zijn vrij eenvoudig en gebruiken geen toegevoegde suikers of vetten, behalve voor het bakken. De koekjes zijn eenvoudig van vorm en bereiding, en het gebruik van gerstvlokken in plaats van havermout maakt het recept uniek.

Ingrediënten

• 1 biologische appel
• 50 gram zachte boter
• 75 gram donkere basterdsuiker
• 1 ei
• 75 gram bloem
• 135 gram gerstvlokken
• ¼ theelepel baking soda
• 1 eetlepel rietsuiker
• 1 biologische Granny Smith, in dunne plakjes
• eventueel: gehakte pistache of walnoten

Bereidingswijze

1. Verwarm de oven voor op 140°C.
2. Mix de boter en suiker tot een crémige massa.
3. Voeg het ei toe en meng goed.
4. Pureer de appel fijn en voeg deze toe aan het mengsel.
5. Voeg bloem, gerstvlokken, baking soda en rietsuiker toe en meng met een spatel.
6. Vorm met een eetlepel balletjes van ca. 25-30 gram en plat ze met je hand.
7. Leg de koekjes op een bakplaat met bakpapier.
8. Leg een schijfje appel op elk koekje en besprenkel met rietsuiker.
9. Bak gedurende ca. 30-35 minuten.
10. Laat de koekjes goed afkoelen op een rooster en bewaar ze in een donker, luchtdicht vat.

Deze koekjes zijn ideaal voor mensen die op zoek zijn naar eenvoudige, gezonde lekkernijen. Het gebruik van gerstvlokken in plaats van havermout biedt een extra texturen en voedingswaarden, terwijl de toevoeging van eiwitzaden of noten extra smaak en voedingswaarde geeft.

Appel-havermoutkoekjes met appel

Een andere bekende variant is de appel-havermoutkoekje, waarbij havermout een centrale rol speelt. Susan van Susan A Retz heeft een recept gemaakt dat niet alleen eenvoudig is, maar ook smaakt en tekstueel aantrekkelijk is. De koekjes zijn taaier in plaats van knapperig, en het gebruik van appelmoes of geraspte appels zorgt voor extra vochtigheid en smaak.

Ingrediënten

• 50 gram zachte boter
• 75 gram donkere basterdsuiker
• 1 ei
• 1 Granny Smith, gewassen en geraspt
• 75 gram bloem
• 135 gram havermout
• ¼ theelepel baking soda
• 1 eetlepel rietsuiker
• 1 Granny Smith, in dunne plakjes
• eventueel: gehakte pistache of walnoten

Bereidingswijze

1. Verwarm de oven voor op 200°C.
2. Mix de boter en suiker tot een crémige massa.
3. Voeg het ei toe en meng goed.
4. Pureer de appel fijn en voeg deze toe aan het mengsel.
5. Voeg bloem, havermout, baking soda en rietsuiker toe en meng met een spatel.
6. Vorm met een eetlepel balletjes van ca. 25-30 gram en plat ze met je hand.
7. Leg de koekjes op een bakplaat met bakpapier.
8. Leg een schijfje appel op elk koekje en besprenkel met rietsuiker.
9. Bak gedurende ca. 30-35 minuten.
10. Laat de koekjes goed afkoelen op een rooster en bewaar ze in een donker, luchtdicht vat.

Deze koekjes zijn eenvoudig van vorm en bereiding, en het gebruik van havermout geeft een extra texturen en voedingswaarde. Het recept is ideaal voor mensen die op zoek zijn naar eenvoudige, gezonde lekkernijen, en het is ideaal als tussendoortje of bij de thee.

Tips voor het maken van appelkoekjes

1. Appels schillen of niet? Het schillen van appels is niet altijd nodig, vooral als je biologische appels gebruikt. Het houden van de schil zorgt voor extra vezels en smaak.
2. Suikers verwerpen. Veel moderne recepten verwerpen toegevoegde suikers om gezonder koekjes te maken. In plaats daarvan wordt gebruik gemaakt van natuurlijke suikers zoals citroen, gember of basterdsuiker.
3. Boter versus margarine. Roomboter geeft een rijkere smaak, maar alternatieven zoals margarine of plantaardige vetten zijn ook mogelijk.
4. Specerijen variëren. Kaneel is populair, maar je kunt ook andere specerijen zoals anijszaad, speculaaskruiden of gember gebruiken.
5. Noten toevoegen. Noten zoals walnoten, pistache of amandel zorgen voor extra smaak en voedingswaarde.
6. Deeg afkoelen. Het afkoelen van het deeg voordat het wordt gevormd zorgt voor een betere structuur en smaak.
7. Voorverwarmen van de oven. Alles begint met een voorverwarmde oven, wat zorgt voor gelijkmatige rijping van de koekjes.
8. Bakpapier gebruiken. Het gebruik van bakpapier voorkomt dat de koekjes plakken en zorgt voor een gelijkmatige rijping.
9. Afkoelen na het bakken. Het afkoelen van de koekjes op een rooster zorgt ervoor dat ze niet zacht worden.
10. Bewaren in een luchtdicht vat. Koekjes bewaren in een luchtdicht vat zorgt ervoor dat ze langzaam blijven en niet uitdrogen.

Conclusie

Appelkoekjes zijn een veelzijdige lekkernij die in vele varianten kan worden gemaakt. Of je nu kiest voor een eenvoudige koekje zonder toegevoegde suikers, een opgerolde appelkoekje uit Turkije, of een professioneel uitgevoerde koekje met meerdere vullingslagen, er zijn vele mogelijkheden. De keuze van ingrediënten, technieken en bereidingswijzen hangt af van de gewenste smaak, textuur en voedingswaarde. De recepten die in dit artikel zijn besproken, geven een duidelijk overzicht van de verscheidenheid in het wereld van appelkoekjes en tonen aan dat deze lekkernij zowel eenvoudig als smaakvol kan zijn.

Bronnen

1. Appelkoek zonder toegevoegde suikers
2. Turkije: Opgerolde appelkoekjes
3. Victoria-appelkoeken
4. Duitse appelkoeken/apfeltaler
5. Gerstvlokken-appelkoekjes
6. Appel-havermoutkoekjes