Zwarte bonensaus is een krachtige en veelzijdige smaakmaker die centraal staat in de Chinese keuken. Gemaakt van gefermenteerde zwarte bonen, verwerkt in combinatie met knoflook, gember en andere smaakversterkers, geeft deze saus gerechten een unieke umami-richting. In dit artikel wordt besproken wat zwarte bonensaus precies is, hoe het bereid wordt, en hoe het gebruikt kan worden in een variëteit van gerechten.

Naast een overzicht van de smaak, structuur en bereidingsmethoden, worden ook recepten gedeeld die illustreren hoe zwarte bonensaus toegevoegd kan worden aan klassieke Chinese gerechten. Bovendien worden tips gegeven voor het gebruik van deze smaakmaker, zowel voor ervaren kokken als voor beginners die de Chinese keuken verkennen.

Wat is zwarte bonensaus?

Zwarte bonensaus, ook wel bekend als black bean garlic sauce of fermented black bean sauce, is een smaakmaker die hoofdzakelijk wordt gebruikt in de Chinese keuken. Het is gemaakt van gefermenteerde zwarte sojabonen die zijn gezouten en fermenteerd. Deze proces verandert de smaak van de bonen, waardoor ze een intense, kruidige en zoute smaak krijgen.

De saus is meestal donker van kleur en heeft een dikke, kleverige structuur. Het wordt vaak gebruikt als basis voor roerbakgerechten, stoofschotels, gestoomde vis of vlees, en vegetarische gerechten. De smaak is intens, dus het wordt meestal in kleine hoeveelheden gebruikt om smaak toe te voegen zonder het gerecht te overschaduwen.

Ingredienten en smaakprofiel

De kern van de saus bestaat uit gefermenteerde zwarte bonen, die vaak gepaard gaan met knoflook, gember, sojasaus, rijstwijn en soms suiker of sesamolie. Deze ingrediënten samen geven de saus een complexe smaak die zowel zout, zoet, pittig en umami bevat.

De smaak van de saus is sterk en kruidig, iets wat perfect is als smaakmaker in gerechten waarin krachtige smaken gewenst zijn. De smaak is vergelijkbaar met die van gefermenteerde soja-producten zoals miso of tamari, maar heeft een unieke, zoute en zoete balans die zich onderscheidt.

Hoe maak je zwarte bonensaus?

Zwarte bonensaus kan zowel gekocht als zelfgemaakt worden. In de Chinese supermarkten en online shops zijn verschillende merken beschikbaar, zoals de Assi Brand (Koreaanse zwarte bonensaus), die vaak bestaat uit gerstemeel, sojabonen, karamel, water en zout. Deze commerciële varianten zijn gemakkelijk beschikbaar en snel inzetbaar.

Een zelfgemaakte variant van zwarte bonensaus is echter ook eenvoudig te maken. Een recept van Koksland.nl geeft een overzicht van de ingrediënten en stappen die nodig zijn om deze saus te bereiden:

Ingrediënten voor zelfgemaakte zwarte bonensaus:

• 2 eetlepels gefermenteerde zwarte bonen (douchi)
• 1 teentje knoflook, fijngehakt
• 1 theelepel verse gember, geraspt of fijngehakt
• 1-2 eetlepels olie (bijvoorbeeld arachide- of zonnebloemolie)
• 1 eetlepel sojasaus
• 1 theelepel suiker (optioneel, voor balans)
• 1 theelepel rijstwijn (Shaoxing wijn, optioneel)
• 1/2 theelepel sesamolie (optioneel, voor extra aroma)
• 1-2 eetlepels water (voor de juiste sausstructuur)
• Optioneel wat lenteui als garnering

Bereiding van de saus:

1. Spoel de gefermenteerde zwarte bonen kort af onder koud water om overtollig zout te verwijderen. Laat ze uitlekken en hak ze grof.
2. Verhit de olie in een pan op middelhoog vuur.
3. Voeg de knoflook en gember toe en fruit kort tot het begint te geuren.
4. Voeg de zwarte bonen toe en bak een minuutje mee.
5. Voeg de sojasaus, suiker en rijstwijn toe, samen met het water.
6. Laat het geheel een paar minuten zachtjes sudderen tot het iets indikt.
7. Voeg tot slot eventueel een drupje sesamolie toe.

De saus kan direct gebruikt worden in een gerecht of opgeborgen in een afgesloten potje in de koelkast, waar het tot een week houdbaar blijft.

Toepassingen van zwarte bonensaus in de keuken

Zwarte bonensaus is een veelzijdige smaakmaker die geschikt is voor zowel vleesgerechten als vegetarische en veganistische gerechten. Het is een essentieel ingrediënt in Chinese roerbakgerechten, gestoomde gerechten en stoofschotels. Hieronder worden enkele populaire toepassingen van zwarte bonensaus besproken.

1. Regerbakte gerechten

Zwarte bonensaus is een klassieke ingrediënt in roerbakgerechten. In het recept van Culinea.nl staat een roergebakken biefstuk met zwarte bonensaus. De saus geeft het gerecht een krachtige, kruidige smaak die goed aansluit bij het vlees.

Ingrediënten voor roergebakken biefstuk met zwarte bonensaus:

• 2 biefstukjes
• 1 el maïzena
• 2 el sojasaus
• rijstolie
• 300 gram paddenstoelen
• 1/2 rode peper, in dunne ringen
• 2 el sojasaus
• 1 el zwarte bonensaus
• 150 gram sojabonen
• 60 gram rijstnoedels
• 2 takken koriander

Instructies:

• Haal de biefstukjes een half uur voor het bakken uit de koelkast. Snijd ze in hele dunne plakken en bestrooi ze met de maïzena. Meng alles door elkaar en doe het in een schaaltje.
• Meng nu de sojasaus erbij en laat afgedekt een half uurtje marineren.
• Maak de paddenstoelen schoon en scheur of snijd de grote exemplaren in stukken.

De combinatie van biefstuk en zwarte bonensaus is een klassieker in de Chinese keuken. Het is een gerecht dat zowel smaak als textuur biedt, en het is eenvoudig te bereiden.

2. Gestoomde gerechten

Zwarte bonensaus kan ook gebruikt worden in gestoomde gerechten. Een klassieke variant is gestoomde zalm of gestoomde oesters met zwarte bonensaus. De saus verheft de smaak van het vis of de oesters tot een hoger niveau en geeft het gerecht een intensere, kruidige smaak.

Recept voor gestoomde zalm met zwarte bonensaus:

1. Spoel de zwarte bonensaus onder koud water en haak hem grof.
2. Verhit een beetje olie in een pan en bak de knoflook en gember tot het geurt.
3. Voeg de zwarte bonensaus toe en meng goed.
4. Voeg sojasaus, suiker en rijstwijn toe en laat het sudderen.
5. Voeg de zalmfilet toe en laat deze sudderen tot het gerecht klaar is.
6. Serveer met wat rijst en eventueel garnituren zoals koriander of lenteui.

Dit gerecht is een populaire variant in Chinese keukens en wordt vaak geserveerd als maaltijd voor zowel gezinnen als gastvrijheid.

3. Spareribs met zwarte bonensaus

Spareribs zijn een populaire gerecht in de Chinese keuken, en wanneer deze geroerbakken of gegrild wordt met een saus van zwarte bonensaus, sojasaus, honing en kruiden, ontstaat een smaakvol gerecht dat populair is bij zowel kinderen als volwassenen.

Ingrediënten:

• Spareribs
• Zwarte bonensaus
• Sojasaus
• Honing
• Knoflook
• Gember
• Kruiden

Instructies:

1. Meng de spareribs in een saus van zwarte bonensaus, sojasaus, honing en knoflook.
2. Laat het marineren gedurende een paar uur.
3. Bak of gril de spareribs tot ze mals en kleverig zijn.
4. Serveer met rijst of groenten.

De combinatie van suiker en zout in de saus zorgt voor een perfecte balans tussen zoet en zout, wat het gerecht smaakvol maakt.

4. Vegetarische en veganistische gerechten

Zwarte bonensaus is ook een uitstekende smaakmaker voor vegetarische en veganistische gerechten. Een populaire variant is aubergine in zwarte bonensaus of tofu in zwarte bonensaus. Deze gerechten zijn eenvoudig te bereiden en smaken bovendien heerlijk.

Recept voor aubergine in zwarte bonensaus:

1. Snijd de aubergine in blokjes.
2. Verhit olie in een pan en bak de knoflook en gember tot het geurt.
3. Voeg de zwarte bonensaus toe en meng goed.
4. Voeg sojasaus, suiker en rijstwijn toe en laat het sudderen.
5. Voeg de aubergine toe en laat deze sudderen tot het gerecht klaar is.
6. Serveer met rijst of groenten.

Zwarte bonensaus is een krachtige smaakmaker die zowel vegetarische als vleesgerechten verheft.

Tips voor het gebruik van zwarte bonensaus

Omdat de smaak van zwarte bonensaus intens is, is het belangrijk om er voorzichtig mee om te gaan. Een paar tips om de smaak goed te doseren en te combineren zijn:

1. Weinig is vaak genoeg

De smaak van zwarte bonensaus is krachtig en intens, dus het is beter om met een kleine hoeveelheid te beginnen en eventueel meer toe te voegen. Een lepeltje is vaak voldoende om het gerecht extra smaak te geven zonder het te overschaduwen.

2. Combineer met andere smaken

Zwarte bonensaus combineert goed met andere Chinese smaakmakers zoals sojasaus, oestersaus, rijstwijn en sesamolie. Deze smaken samen geven het gerecht een rijke, gecomponeerde smaak die niet te vinden is in andere sauzen.

3. Bereiding is belangrijk

Zwarte bonensaus moet altijd verwerkt worden in het gerecht. Het mag niet rauw gebruikt worden, want dan is de smaak te sterk en onaangenaam. Het is beter om de saus eerst te bakken of te sudderen in een pan, zodat de smaak zich goed kan ontwikkelen en mengen met andere ingrediënten.

4. Kwaliteit van de saus

De kwaliteit van de saus is cruciaal voor het eindresultaat van het gerecht. Het is belangrijk om een goede, gefermenteerde zwarte bonensaus te gebruiken. Kopeelijke varianten zijn beschikbaar in supermarkten en online shops. Het is ook mogelijk om de saus zelf te maken, wat een extra dimensie toevoegt aan de smaak en bereiding.

Conclusie

Zwarte bonensaus is een krachtige en veelzijdige smaakmaker die centraal staat in de Chinese keuken. Gemaakt van gefermenteerde zwarte bonen, verwerkt in combinatie met knoflook, gember en andere smaakversterkers, geeft deze saus gerechten een unieke umami-richting. Het is een essentieel ingrediënt in roerbakgerechten, gestoomde gerechten en stoofschotels, en het kan gebruikt worden in zowel vleesgerechten als vegetarische en veganistische gerechten.

De smaak van zwarte bonensaus is intens en kruidig, dus het is belangrijk om er voorzichtig mee om te gaan. Het is beter om met een kleine hoeveelheid te beginnen en eventueel meer toe te voegen. Bovendien is het belangrijk om de saus te combineren met andere smaken zoals sojasaus, oestersaus, rijstwijn en sesamolie, zodat het gerecht een rijke, gecomponeerde smaak krijgt.

Zwarte bonensaus is een krachtige smaakmaker die gerechten verheft tot een hoger niveau. Het is een must-have in de Chinese keuken en een essentieel ingrediënt voor wie de Chinese keuken wil verkennen.

Bronnen

1. Zwarte boontjes
2. Zelf zwarte bonensaus maken
3. Roergebakken biefstuk met zwarte bonensaus
4. Zwarte bonen knoflooksaus recept
5. Zwarte bonensaus
6. Stir-fried Chicken with Fermented Black Beans