Bechamelsaus, ook bekend als witte saus, is een fundamentele basis in de Franse keuken en een veelgebruikte ingrediënt in talloze gerechten. Met slechts drie hoofdingrediënten — boter, bloem en melk — creëert deze saus een romige textuur en een neutrale smaak die makkelijk aangepast kan worden. In dit artikel wordt bechamelsaus in detail belicht, van de basistechniek tot de variaties en de diverse toepassingen in de keuken. Bovendien worden recepten gedeeld en tips gegeven om klonten te voorkomen en de perfecte saus te bereiden.

Deze saus fungeert niet alleen als basis voor andere sauzen zoals Mornay of Napolitan, maar kan ook zelf gebruikt worden als topping op groenten, pasta, lasagne, gratins of als basis voor soufflés en roomsoepen. Het is een essentieel gereedschap voor elke keuken, zowel voor de amateurkeuken als voor de professionele keuken.

De Basistechniek van Bechamelsaus

Het maken van bechamelsaus begint met het maken van een roux, een combinatie van gelijke hoeveelheden boter en bloem. De roux wordt gebruikt om de smaak van de saus te stabiliseren en om ervoor te zorgen dat de bloem niet klontjes vormt wanneer de melk wordt toegevoegd. De verhouding boter en bloem is meestal 50 gram elke, aangevuld met 500 ml melk. De volgende stappen zijn essentieel om een gladde en romige saus te verkrijgen:

1. De boter smelten: Laat de boter in een pannetje smelten op middelhoog vuur.
2. De roux maken: Voeg de bloem toe aan de gesmolten boter en roer goed. Bak dit mengsel gedurende 2-3 minuten tot het zachtjes bubbelt en een lichte nootachtige geur ontwikkelt.
3. Melk toevoegen: Voeg de melk langzaam toe aan de roux. Gebruik een garde of een houten lepel om de mengsel goed te roeren en klonten te voorkomen.
4. Indikken: Laat de saus indikken op laag vuur tot de gewenste dikte bereikt is.
5. Aromatizeren: Voeg eventueel een snufje nootmuskaat, zout en peper toe voor extra smaak.

Een klassiek recept voor bechamelsaus bevat de volgende ingrediënten:

• 50 gram ongezouten boter
• 50 gram bloem
• 500 ml volle melk
• Snufje nootmuskaat
• Zout en witte peper naar smaak

Het is belangrijk om de melk langzaam aan te voegen en voortdurend te roeren om klonten te voorkomen. Als de saus toch klontjes vormt, kan dit opgelost worden door de saus door een zeef te gieten of met een garde te roeren totdat de klonten verdwijnen.

Variaties op Bechamelsaus

De basistechniek van bechamelsaus is makkelijk aan te passen aan verschillende gerechten of smaakvoorkeuren. Hieronder worden enkele veelvoorkomende variaties beschreven:

1. Kaassaus (Mornaysaus)

Een klassieke variant van bechamelsaus is de Mornaysaus, waarbij geraspte kaas wordt toegevoegd. De kaas moet langzaam door de saus worden geroerd tot de saus glad en romig is. Populaire kaassoorten zijn Gruyère, Emmentaler of Cheddar. Voor extra rijkdom kan een scheutje room of een beetje knoflook worden toegevoegd.

2. Kruidensaus

Voeg verse of gedroogde kruiden toe aan de saus. Peterselie, tijm, bieslook of dille zijn goede opties. De kruiden kunnen tijdens het sudderen worden toegevoegd of na het koken voor extra smaak.

3. Knoflooksaus

Voeg fijngehakte knoflook toe aan de boter voordat de bloem wordt toegevoegd. Laat de knoflook zachtjes bakken in de boter voordat de roux wordt gemaakt. Dit geeft de saus een subtiele knoflooksmaak.

4. Mosterdsaus

Roer een lepel mosterd (dijon of grove mosterd) door de bechamelsaus. Mosterd voegt een pittige en complexe smaak toe aan de saus.

5. Champignonsaus

Bak gesneden champignons in boter tot ze zacht zijn. Voeg ze toe aan de bechamelsaus. Voor een intensere smaak kunnen de champignons eerst geflambeerd worden met een scheutje cognac of sherry.

Culinaire Toepassingen van Bechamelsaus

Bechamelsaus is een veelzijdige saus die in diverse gerechten kan worden gebruikt. Hieronder worden enkele klassieke toepassingen besproken:

1. Lasagne

Bechamelsaus is een essentieel onderdeel van lasagne. Het wordt gebruikt om de pastavellen te bedekken en de lagen vleessaus, groenten en kaas samen te binden. De romigheid van de bechamelsaus contrasteert mooi met de hartige smaken van de andere ingrediënten.

2. Gratin

Bechamelsaus is perfect voor het maken van gratins. De saus wordt over groenten, aardappelen of pasta gegoten en vervolgens gegratineerd in de oven. De saus zorgt voor een rijke smaak en een mooie, goudbruine korst.

3. Bloemkool met Kaassaus

Een klassiek gerecht waarbij gekookte bloemkool wordt overgoten met een kaassaus op basis van bechamel. Een eenvoudige maar heerlijke maaltijd of bijgerecht.

4. Croque Monsieur/Madame

Een croque monsieur is een gegrilde ham- en kaastosti. Een croque madame is hetzelfde, maar dan met een gebakken ei erop. Bechamelsaus wordt vaak gebruikt om de bovenkant van de tosti te bedekken voordat deze wordt gegrild, wat zorgt voor een extra romige en smaakvolle laag.

5. Soufflés

Bechamelsaus vormt de basis voor veel soufflés. Door eiwitten op te kloppen en deze door de bechamelsaus te mengen, ontstaat een luchtig mengsel dat in de oven rijst tot een indrukwekkende soufflé.

6. Roomsoepen

Bechamelsaus kan als basis dienen voor diverse roomsoepen. Denk aan roomsoep van asperges, champignons of broccoli. De bechamelsaus zorgt voor de romige textuur en bindt de soep.

Recept: Bechamelsaus

Hieronder volgt een gedetailleerde instructie voor het maken van bechamelsaus:

Ingrediënten: - 50 gram ongezouten boter - 50 gram bloem - 500 ml volle melk - Snufje nootmuskaat (vers geraspt) - Zout en witte peper naar smaak

Bereidingswijze: 1. Laat de boter in een pannetje smelten op middelhoog vuur. 2. Voeg de bloem toe aan de gesmolten boter en roer goed. Bak de roux gedurende 2-3 minuten tot het zachtjes bubbelt en een licht nootachtige geur verspreidt. 3. Voeg de melk langzaam toe aan de roux. Gebruik een garde of een houten lepel om de mengsel goed te roeren en klonten te voorkomen. 4. Laat de saus indikken op laag vuur tot de gewenste dikte bereikt is. 5. Voeg eventueel een snufje nootmuskaat, zout en peper toe voor extra smaak.

Tips: - Als de saus te dun is, laat deze iets langer op het vuur staan. - Als de saus te dik is, voeg dan wat extra melk toe. - Gebruik verse boter en bloem voor de beste resultaten. - Voorkom klonten door de melk langzaam en geleidelijk toe te voegen en voortdurend te roeren.

Recepten met Bechamelsaus

1. Lasagne

Een klassieke gerecht dat gebruik maakt van bechamelsaus. De saus wordt gebruikt om de pastavellen te bedekken en de lagen vleessaus, groenten en kaas samen te binden. De romige textuur van de saus zorgt voor een rijke smaak en een zachte eetervaring.

2. Gratin met Aardappelen

Maak een klassieke gratin door aardappels in een ovenvaste schaal te leggen en te bedekken met bechamelsaus. Voeg eventueel wat geraspte kaas of gebakken ham toe voor extra smaak. Gratineer de schaal in de oven tot de bovenkant goudbruin en knapperig is.

3. Croque Monsieur

Een croque monsieur is een gegrilde ham- en kaastosti. Bechamelsaus wordt vaak gebruikt om de bovenkant van de tosti te bedekken voordat deze wordt gegrild, wat zorgt voor een extra romige en smaakvolle laag.

4. Witlof in Bechamel

Een smaakvolle variant op witlof uit de oven. Smoor eerst de witlof met boter, moscatel en sjalot gaar voor een volle zachte smaak. Zet deze dan onder de oven-grill met bechamel en romige cheddar.

5. Geitenkaasbechamel met Witlof

Een comfortgerecht dat ideaal is voor familietijd. Kook witlof gaar en bedek deze met een romige geitenkaasbechamel. Serveer met een witlofsalade of een groene bladgroente.

Nutriënten en Voedingswaarden

Bechamelsaus is een rijke saus en bevat een relatief hoge hoeveelheid vet. Hieronder worden de voedingswaarden per persoon of portie beschreven:

• kcal: 680
• vet: 52 gram
• verzadigd vet: 32 gram
• koolhydraten: 38 gram
• w.v. suikers: 18 gram
• eiwit: 12 gram
• zout: 0.1 gram

Deze waarden zijn gebaseerd op een klassieke variant van bechamelsaus. De voedingswaarden kunnen variëren afhankelijk van de verhoudingen en eventuele variaties zoals het toevoegen van kaas of kruiden.

Tips voor het Maken van Bechamelsaus

1. Gebruik verse boter en bloem voor de beste smaak en textuur.
2. Bak de roux langzaam en gelijkmatig om een romige basis te verkrijgen.
3. Voeg de melk langzaam toe en roer voortdurend om klonten te voorkomen.
4. Probeer de saus te smaken met zout, peper en nootmuskaat voor extra smaak.
5. Bereid de saus op tijd en gebruik het direct, want het smaakt het beste vers.

Conclusie

Bechamelsaus is een essentieel gereedschap in elke keuken en biedt oneindige mogelijkheden voor creativiteit in de culinair kunst. Met slechts drie eenvoudige ingrediënten — boter, bloem en melk — kan men een romige en smaakvolle saus bereiden die als basis kan dienen voor talloze gerechten. Of het nu gaat om lasagne, gratins, soufflés of roomsoepen, bechamelsaus is een veelzijdige en betrouwbare keukenhulp.

Het is belangrijk om de basistechniek goed onder de knie te hebben, maar ook om creativiteit te tonen bij het maken van variaties. Door het toevoegen van kaas, kruiden of knoflook kan bechamelsaus worden aangepast aan specifieke gerechten en smaakvoorkeuren. De saus is een klassieker die nog steeds een essentieel onderdeel is van zowel de Franse keuken als van moderne culinair praktijk.

Bronnen

1. Cafetaria Jasmijn
2. Delicious Magazine
3. Leukerecepten