Risico’s en trends rondom het gebruik van benzodiazepinen en de impact op de gezondheid
Inleiding
In de afgelopen jaren is er een duidelijke stijging geweest in het gebruik van benzodiazepinen, ook wel bekend onder de afkorting "benzo’s". Deze medicijnen worden vaak voorgeschreven voor het behandelen van slaapproblemen, angst, en paniek. Hoewel benzodiazepinen onder medische toezicht effectief kunnen zijn, brengen ze ook risico’s met zich mee, zoals verslaving en overdosering. Recent onderzoek wijst op een toenemende interesse in het kopen van deze medicijnen online zonder recept, wat het gebruik risicovoller maakt. Deze trend is onder andere te zien in het afgelopen jaar, waarin het aantal hulpvragen over problematisch gebruik van benzo’s met 60% is gestegen. Ook is er een aanzienlijke toename in het aantal zoekopdrachten voor zware benzodiazepinen zonder recept, zoals diazepam, lorazepam en oxazepam.
Het gebruik van benzodiazepinen buiten medische toezicht betekent dat er minder controle is op doseringen en samenstellingen. Daarnaast zijn er ook zogenaamde research chemicals op de markt gekomen, zoals bromazolam en pyrazolam, die chemische klonen zijn van bestaande benzodiazepinen. Deze middelen zijn in 2023 steeds populairder geworden. In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de huidige trends, de gezondheidsrisico’s, en de maatregelen die nodig zijn om het probleem van medicijnverslaving te bestrijden.
Toenemende interesse in benzodiazepinen zonder recept
Stijging van zoekopdrachten
Er is een duidelijke toename in het aantal zoekopdrachten gericht op het kopen van benzodiazepinen zonder recept. Een analyse door Afkickkliniekwijzer.nl heeft aangetoond dat het aantal zoekopdrachten in het afgelopen jaar met ongeveer 20 tot 30% is gestegen. Deze toename is vooral duidelijk bij zoektermen zoals "slaappillen zonder recept", "diazepam kopen", en "lorazepam kopen". Deze cijfers duiden op een groeiende vraag naar deze middelen buiten het reguliere medische kader.
De stijging in het aantal zoekopdrachten is ook zichtbaar bij bepaalde specifieke benzodiazepinen. Zo is er een toename van 10% bij diazepam, 20% bij lorazepam, 24% bij alprazolam, 8% bij temazepam, en 5% bij oxazepam. Deze cijfers wijzen op een toenemende interesse van mensen die deze middelen op eigen houtje willen gebruiken, zonder medische begeleiding.
Probleemgebruik en verslaving
Hoewel benzodiazepinen in principe voor korte termijn voorgeschreven worden, is er een toenemend aantal mensen dat verslaafd raakt aan deze middelen. Het probleemgebruik van deze medicijnen leidt vaak tot zware gezondheidsproblemen, zoals overdosering, vergiftiging, en langdurige afhankelijkheid. De stijging van 60% in het aantal hulpvragen over problematisch gebruik van benzo’s in het afgelopen jaar duidt op een groeiend probleem in de maatschappij.
Het kopen van benzodiazepinen via illegale kringen of zonder medische toezicht maakt het gebruik extra risicovol. Het is namelijk niet altijd duidelijk wat voor inhoud deze middelen precies hebben. De doseringen kunnen variëren, en er is geen controle door apotheken of arts. Dit brengt extra gezondheidsrisico’s met zich mee, zoals een groter risico op overdosering of het ontwikkelen van een verslaving binnen korte tijd.
Gevaarlijke research chemicals
Populairheid van synthetische klonen
Buiten de officiële benzodiazepinen zijn er ook zogenaamde research chemicals op de markt gekomen. Deze middelen zijn synthetische varianten van bestaande benzodiazepinen en worden vaak via online kringen verkocht. Bekende voorbeelden zijn bromazolam en pyrazolam. Deze middelen zijn in 2023 een stuk populairder geworden, met een toename van respectievelijk 67% en 37% in het aantal zoekopdrachten.
Deze middelen zijn vaak minder goed onderzocht dan de officiële benzodiazepinen. Het is niet altijd duidelijk hoe sterk de effecten zijn, of wat de langdurige risico’s zijn. Daardoor is het gebruik van deze middelen extra risicovol, vooral omdat er minder medische begeleiding is bij het gebruik.
Gezondheidsrisico’s van research chemicals
De gebruik van research chemicals brengt extra gezondheidsrisico’s met zich mee. Het is bijvoorbeeld niet altijd duidelijk wat de exacte samenstelling is van deze middelen. Sommige van deze middelen kunnen bijvoorbeeld sterker zijn dan de officiële benzodiazepinen, wat het risico op overdosering verhoogt. Ook is het onbekend hoe deze middelen interactie kunnen hebben met andere medicijnen of alcohol.
Het gebruik van research chemicals zonder medische toezicht maakt het gebruik extra gevaarlijk. Er is geen controle op de kwaliteit of de doseringen van deze middelen. Dit brengt extra risico’s met zich mee voor de gebruiker, zoals een groter risico op vergiftiging of het ontwikkelen van een verslaving.
Trends in het officiële gebruik van benzodiazepinen
Officiële cijfers over het gebruik
Hoewel het gebruik van benzodiazepinen via illegale kringen is toegenomen, zijn er ook officiële cijfers die duiden op een licht dalende trend in het aantal uitgeschreven recepten voor deze middelen. Deze cijfers komen van het Zorginstituut Nederland en de Stichting Farmaceutische Kengetallen. De dalende trend is te zien bij populaire benzodiazepinen zoals diazepam, oxazepam, en lorazepam. Deze daling duidt op een bewustwording van het risico dat deze middelen brengen, en een poging tot minder medische voorschrijving.
Toch is het belangrijk om te benadrukken dat de officiële cijfers niet het volledige plaatje geven. Het feit dat er minder recepten zijn geschreven, betekent niet dat het gebruik van deze middelen minder is. Integendeel, de toename in het aantal hulpvragen over problematisch gebruik en het gebruik van middelen via illegale kringen duidt op een groeiend probleem dat niet zichtbaar is in de officiële cijfers.
Ondergronds gebruik en verborgen risico’s
Het gebruik van benzodiazepinen via illegale kringen of zonder medische toezicht maakt het gebruik verborgen voor de zorgsector. Partners of familieleden zijn vaak de enige die op de hoogte zijn van het probleem. Dit betekent dat het probleem van medicijnverslaving vaak onderschat wordt door zorgverzekeraars en hulpverleners. Het is essentieel dat er meer aandacht komt voor de verborgen risico’s van het gebruik van deze middelen, en dat er betere begeleiding wordt geboden voor gebruikers die hulp nodig hebben.
Gezondheidsrisico’s van benzodiazepinen
Verslaving en afhankelijkheid
Een van de grootste risico’s van het gebruik van benzodiazepinen is het ontwikkelen van een verslaving. Deze middelen hebben een kalmerende en slaapinducende werking, die snel verslavend kan worden. In korte tijd kan iemand van normaal gebruik overgaan naar afhankelijkheid. Dit is vooral het geval bij mensen die de middelen langer dan voorgeschreven gebruiken of in grotere doseringen toepassen.
De verslaving aan benzodiazepinen kan zowel fysieke als psychologische effecten hebben. Fysieke afhankelijkheid betekent dat het lichaam gewend raakt aan de aanwezigheid van het medicijn, waardoor er sprake is van een afkickverschijnsel bij stoppen. Psychologische afhankelijkheid betekent dat de gebruiker het medicijn nodig heeft om zich normaal te voelen of om stress te verminderen.
Overdosering en vergiftiging
Een ander groot risico bij het gebruik van benzodiazepinen is overdosering of vergiftiging. Dit kan voorkomen als de gebruiker te hoge doseringen gebruikt of als de middelen van onbetrouwbare bronnen komen. Het is niet altijd duidelijk wat voor inhoud deze middelen precies hebben, en of ze veilig zijn voor gebruik.
Overdosering kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen, zoals verlies van bewustzijn, ademhalingsproblemen, en zelfs dood. Dit is vooral het geval bij mensen die benzodiazepinen combineren met andere medicijnen of alcohol. De combinatie van deze middelen verhoogt het risico op overdosering en kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen.
Langdurige effecten
Naast de directe risico’s van het gebruik van benzodiazepinen zijn er ook langdurige effecten. Het langdurig gebruik van deze middelen kan leiden tot cognitieve aandoeningen, zoals verminderde geheugen, concentratieproblemen, en een verhoogd risico op dementie. Ook kunnen er psychologische effecten zijn, zoals depressie, angst, en paranoia.
Het gebruik van benzodiazepinen kan ook leiden tot fysieke aandoeningen, zoals verminderde spierkracht, verminderde coördinatie, en een verhoogd risico op valpartijen. Deze effecten zijn vooral zichtbaar bij oudere gebruikers.
Maatregelen en oplossingen
Voorlichting en begeleiding
Een essentiële maatregel tegen het probleem van benzodiazepineverslaving is meer voorlichting. Het is belangrijk dat gebruikers goed geïnformeerd worden over de gezondheidsrisico’s van deze middelen. Dit kan helpen om het gebruik van deze middelen te verminderen en om gebruikers te motiveren om hulp te zoeken.
Begeleiding is ook een essentiële maatregel. Gebruikers die hulp nodig hebben bij het stoppen met benzodiazepinen moeten toegang krijgen tot professionele verslavingszorg. Dit betekent dat er meer begeleiding en ondersteuning moet zijn voor gebruikers die het gebruik van deze middelen willen stoppen.
Toezicht en regelgeving
Daarnaast is er meer toezicht nodig op het gebruik van benzodiazepinen. Het is belangrijk dat er maatregelen worden genomen om het illegale gebruik van deze middelen te beperken. Dit kan bijvoorbeeld door het verbannen van online webshops die deze middelen verkopen zonder recept, of door het verhogen van de straffen voor het illegale verhandelen van deze middelen.
Het toezicht op het gebruik van benzodiazepinen is ook belangrijk voor de zorgsector. Hulpverleners en zorgverzekeraars moeten meer aandacht besteden aan het probleem van medicijnverslaving. Het is essentieel dat er betere diagnostische methoden zijn om het probleem van medicijnverslaving vroegtijdig te herkennen en te behandelen.
Conclusie
Het gebruik van benzodiazepinen is in de afgelopen jaren fors toegenomen, zowel via officiële kanalen als via illegale kringen. Het gebruik van deze middelen brengt een aantal gezondheidsrisico’s met zich mee, zoals verslaving, overdosering, en langdurige effecten. De toename in het aantal hulpvragen over problematisch gebruik en de stijging in het aantal zoekopdrachten voor benzodiazepinen zonder recept wijzen op een groeiend probleem dat niet zichtbaar is in de officiële cijfers.
Om het probleem van benzodiazepineverslaving te bestrijden, zijn maatregelen nodig, zoals meer voorlichting, betere begeleiding, en meer toezicht op het gebruik van deze middelen. Het is essentieel dat er aandacht komt voor de verborgen risico’s van het gebruik van deze middelen en dat er betere ondersteuning komt voor gebruikers die hulp nodig hebben.