Goulash Recepten: Traditie, Varianten en Tip voor een Perfecte Stoofschotel
Goulash is een gerecht dat zich over tal van landen en culturen heeft verspreid en zich in diverse vormen presenteert. Van Hongarije naar Tsjechië, van Zweden naar Nederland zijn varianten van goulash op tafel gekomen. Het is een stoofgerecht dat meestal rond rundvlees of varkensvlees draait en rijk is aan smaak, aroma's en kruiden. In dit artikel worden verschillende recepten en bereidingsmethoden van goulash besproken, met aandacht voor ingrediënten, technieken en tips om een heerlijke variant in de keuken te maken.
Wat is goulash?
Goulash is een gerecht dat oorspronkelijk uit Hongarije komt en daar bekend staat als gulyás of gulyásleves in de vorm van een soep. Het is een stoofgerecht met vlees, kruiden en paprika. De naam is afgeleid van het Hongaarse woord gulyás, dat herder of drijvers betekent. In de loop van de tijd is het gerecht zich verspreid over Oost-Europa en heeft het zich aangepast aan de lokale smaken en ingrediënten. In Nederland is goulash vooral bekend als een vleesstoofschotel met een rijke, paprikarijke saus.
De goulash die in dit artikel besproken wordt, is meestal gebaseerd op varkensvlees of rundvlees, waarbij spek, uien, paprika en tomaten een centrale rol spelen. Sommige varianten bevatten ook kruiden zoals provensale of een klein rood pepertje.
Ingredienten en bereiding van goulash
Goulash met varkensvlees
Een eenvoudige en snel klaar te maken variant van goulash is gebaseerd op varkensvlees. In het bronmateriaal wordt een recept gegeven dat zich richt op schouderkarbonade als basis voor het gerecht. De ingrediënten zijn eenvoudig en meestal makkelijk te vinden in een supermarkt of de eigen tuin.
Ingrediënten:
- 1 kg schouderkarbonade met bot
- Zout en peper
- 2 eetlepels bloem
- 1 eetlepel olie
- 100 gram gerookte spekblokjes
- 2 grote uien, fijngesnipperd
- 2 eetlepels milde paprikapoeder
- 1 teentje knoflook, uitgeperst
- 6 eetlepels Heinz tomatenketchup
- 100 ml witte of rode wijn
- 1 bekertje crème fraîche
Bereiding:
- Verwijder eventueel de botjes van de schouderkarbonade (of laat dit aan de slager doen). Snijd het vlees in stukken.
- Bestrooi het vlees met zout, peper en bloem.
- Verhit de olie in een braadpan en bak de spekblokjes lichtbruin (ongeveer 3 minuten).
- Voeg het vlees en de uien toe en bak dit 5 minuten mee.
- Pers de knoflook er overheen en roer de paprikapoeder door de mengsel.
- Voeg de tomatenketchup, wijn en 100 ml water toe.
- Zet de pan op een laag vuur en laat het gerecht met de deksel op zachtjes sudderen gedurende ca. 1 uur.
- Vlak voor het opdienen, roer de crème fraîche door de goulash.
Serveertip:
De goulash wordt meestal geserveerd met rijst, doperwten of een zoetzure paprikasalade. In de traditionele Hongaarse versie wordt het gerecht geserveerd met csipetke, een speciale pastadeeg die handmatig gemaakt wordt. Voor de gemiddelde keuken is eenvoudige eierpasta een goede alternatief.
Goulash met rundvlees
Hoewel varkensvlees in de meeste moderne recepten wordt gebruikt, is goulash traditioneel gemaakt met rundvlees. Dit vereist wat meer tijd bij de bereiding, omdat rundvlees langer moet sudderen om mals te worden. Het recept uit de bronmateriaal bevat ook rundvlees, maar het is niet duidelijk of het volledig identiek is aan de varkensvariant.
Ingrediënten:
- 500 gram stoofvlees in blokjes
- 1 pakje spekblokjes
- 2 grote uien
- 2 teentjes knoflook
- 2 worteltjes
- 4 tot 5 tomaten of een doosje tomatenconcentraat
- Provensaalse kruiden
- 1 rood gesnipperd pepertje
- 3 paprika’s
- 2 laurierblaadjes
- 1 cup wijn
Bereiding:
- Laat het vlees en de spekblokjes in olie bruin worden in een pan.
- Voeg de uien en knoflook toe en bak deze kort.
- Voeg wortel, paprika, tomaten en kruiden toe aan de pan.
- Voeg ook het laurierblaadje en wijn toe.
- Zet de pan op een laag vuur en laat alles langzaam sudderen totdat het vlees mals is.
De bereiding van deze variant is langer dan die van de varkensvariant, maar levert een rijke smaak op. De toevoeging van paprika’s en een pepertje geeft extra smaak en een zacht pittig gevoel.
Goulash met wildvlees
In de bronmateriaal wordt ook een variant van goulash genoemd die is gemaakt met wildvlees. Deze variant is bedoeld voor grotere groepen mensen en vereist een groter aantal ingrediënten. De bereiding is vergelijkbaar met de andere varianten, maar het gebruik van wildvlees geeft de goulash een iets grovere smaak.
Goulash en rijst
Een veel voorkomende vraag is wat er het beste met goulash geserveerd moet worden. In Nederland is het gebruikelijk om goulash met rijst te serveren, maar in de originele Hongaarse versie wordt het gerecht met een speciale vorm van pasta geserveerd. In de keuken van de gemiddelde huishouding is eierpasta of gewone pasta een goede alternatief. Het belangrijkste is dat het gerecht met iets neutraals wordt geserveerd, zodat de smaak van de goulash niet overstemt wordt.
Tip voor het koken van goulash
Bij het maken van goulash zijn er een aantal dingen die aandacht verdienen om tot een heerlijke stoofschotel te komen.
Bruin het vlees goed: Het verkruimelen van het vlees in de pan voordat het suddert, zorgt voor extra smaak en een rijke bodem voor de saus.
Gebruik spek: Spek geeft extra smaak en vleesmaat aan de goulash. Het is aan te raden om gerookte spekblokjes te gebruiken.
Knoflook en paprika: De combinatie van knoflook en paprikapoeder is cruciaal voor de smaak van de goulash. Gebruik milde paprikapoeder voor een niet te pittige smaak.
Tijdens het sudderen: Laat de goulash langzaam en zacht sudderen. Dit zorgt ervoor dat het vlees mals wordt en de smaken goed door elkaar lopen.
Crème fraîche: Voor de finale toets aan de goulash is crème fraîche een goede keuze. Het geeft extra smaak en een licht roomachtige texture.
Verschillende varianten van goulash
Goulash komt in verschillende vormen voor, afhankelijk van de regio en de beschikbaarheid van ingrediënten. In Hongarije is goulash vooral een stoofschotel, maar er is ook een variant in de vorm van een soep, bekend als gulyásleves. Deze soep bevat minder vlees en meer tomaten en kruiden.
In Tsjechië is goulash een gerecht dat vaak wordt geserveerd met brood of rijst en is bekend als guláš. In Kroatië heet het gerecht gulas en is het vaak iets pittiger dan de Hongaarse variant.
In Nederland zijn er ook verschillende varianten van goulash. In sommige recepten wordt er gebruikgemaakt van rode paprika of een extra tomatenconcentraat voor meer smaak. De toevoeging van wortel of andere groenten is ook een veelvoorkomende variant.
Goulash als traditioneel gerecht
Hoewel goulash in vele vormen voorkomt, is het in de oorsprong een traditioneel gerecht dat al sinds de 18e eeuw in Hongarije wordt gemaakt. Het was oorspronkelijk een gerecht dat werd gemaakt door herders (gulyás), die het vlees van hun dieren gebruikten en kruiden uit de natuur toevoegden.
In de loop van de tijd is goulash zich aangepast aan de beschikbaarheid van ingrediënten en heeft het zich verspreid over de Europese landen. In Nederland is het gerecht in de 20e eeuw geïntroduceerd en heeft het zich ingezet in de Nederlandse keuken.
Goulash als moderne stoofschotel
Tegenwoordig is goulash een gerecht dat vaak wordt gemaakt op zondag of bij speciale gelegenheden. Het is een gerecht dat lang kan sudderen en dus ideaal is om in de ochtend op het vuur te zetten en pas in de avond te serveren. Daarnaast is goulash een gerecht dat goed bewaard kan worden in de vriezer, wat het ideaal maakt voor meerdere maaltijden.
In de moderne keuken wordt goulash vaak gemaakt met varkensvlees in plaats van rundvlees. Dit zorgt voor een zachtere smaak en minder bereidingswerk. De toevoeging van tomatenketchup is ook een moderne variant die de smaak van het gerecht versterkt.
Goulash en gezondheid
Goulash is een gerecht dat rijk is aan eiwitten, maar ook aan vetten, vooral door het gebruik van spek en crème fraîche. Voor een gezondere variant is het mogelijk om het gerecht iets lichter te maken. Dit kan door het gebruik van magere varkensvlees of rundvlees, minder spek en het gebruik van laagvet crème fraîche of zelfs een plantaardige variant.
Daarnaast is het mogelijk om de saus iets lichter te maken door het gebruik van tomatenconcentraat in plaats van tomatenketchup. Het gebruik van groenten zoals paprika, wortel en doperwten zorgt voor extra vitaminen en vezels.
Goulash recept
Hieronder staat een uitgebreid recept voor goulash, gebaseerd op de bronmateriaal. Het recept is eenvoudig en geschikt voor 4 personen.
Ingrediënten:
- 1 kg schouderkarbonade met bot
- Zout en peper
- 2 eetlepels bloem
- 1 eetlepel olie
- 100 gram gerookte spekblokjes
- 2 grote uien, fijngesnipperd
- 2 eetlepels milde paprikapoeder
- 1 teentje knoflook, uitgeperst
- 6 eetlepels Heinz tomatenketchup
- 100 ml witte of rode wijn
- 1 bekertje crème fraîche
- Optional: rijst of pasta voor het serveren
Bereiding:
- Verwijder eventueel de botjes van de schouderkarbonade (of laat dit aan de slager doen). Snijd het vlees in stukken.
- Bestrooi het vlees met zout, peper en bloem.
- Verhit de olie in een braadpan en bak de spekblokjes lichtbruin (ongeveer 3 minuten).
- Voeg het vlees en de uien toe en bak dit 5 minuten mee.
- Pers de knoflook er overheen en roer de paprikapoeder door de mengsel.
- Voeg de tomatenketchup, wijn en 100 ml water toe.
- Zet de pan op een laag vuur en laat het gerecht met de deksel op zachtjes sudderen gedurende ca. 1 uur.
- Vlak voor het opdienen, roer de crème fraîche door de goulash.
- Serveer met rijst of pasta en eventueel een zoetzure paprikasalade.
Goulash en wijn
Goulash is een gerecht dat goed aansluit bij een glas wijn. Het gerecht is rijk aan smaak en kruiden, wat een wijn met kracht en structuur een goede keuze maakt. In de bronmateriaal worden een paar wijnsoorten genoemd die goed passen bij goulash.
Wijnsoorten die passen bij goulash:
- Côtes du Rhône: Een rode wijn die niet te zwaar is en goed aansluit bij kruidige gerechten.
- Rosso di Montalcino: Een Italiaanse rode wijn die krachtig en tannisch is, maar toch zacht genoeg voor goulash.
- Shiraz uit Zuid-Afrika: Een pittige en krachtige wijn die goed aansluit bij de smaken van goulash.
De keuze van de wijn hangt af van de persoonlijke smaak en de intensiteit van het gerecht. Een rode wijn is meestal de beste keuze, omdat het past bij de smaken van goulash.
Goulash in de Nederlandse keuken
In Nederland is goulash een gerecht dat vaak wordt geassocieerd met zondagmiddag maaltijden of feestdagen. Het is een gerecht dat lang kan sudderen en dus ideaal is om in de ochtend op het vuur te zetten en pas in de avond te serveren. Goulash is ook een gerecht dat goed bewaard kan worden in de vriezer, wat het ideaal maakt voor meerdere maaltijden.
In de Nederlandse keuken is goulash vaak iets lichter dan de originele Hongaarse versie. Het wordt vaak gemaakt met varkensvlees in plaats van rundvlees en wordt de saus iets lichter gemaakt met tomatenketchup of tomatenconcentraat. Daarnaast zijn er ook varianten waarin extra groenten zoals paprika, wortel en doperwten worden gebruikt.
Goulash en culinair gebruik
Goulash is een gerecht dat meerdere varianten toelaat. Het kan zowel als stoofschotel als als soep worden gemaakt en kan worden aangepast aan de beschikbaarheid van ingrediënten. In de culinair toepassing is goulash een gerecht dat geschikt is voor zowel informele maaltijden als formele gelegenheden.
Het gerecht is ook geschikt voor het maken van grotere hoeveelheden, omdat het goed bewaard kan worden en goed smaakt de volgende dag. In de culinair toepassing is goulash een gerecht dat vaak wordt gebruikt in het context van catering of groepsmiddagen.
Conclusie
Goulash is een gerecht dat zich over verschillende landen en culturen heeft verspreid en zich in diverse vormen presenteert. Het is een stoofgerecht met vlees, kruiden en paprika dat meestal wordt geserveerd met rijst of pasta. De bereiding van goulash is eenvoudig en het gerecht is geschikt voor zowel informele maaltijden als formele gelegenheden.
In de Nederlandse keuken is goulash een gerecht dat vaak wordt geassocieerd met zondagmiddag maaltijden of feestdagen. Het is een gerecht dat lang kan sudderen en dus ideaal is om in de ochtend op het vuur te zetten en pas in de avond te serveren. Goulash is ook een gerecht dat goed bewaard kan worden in de vriezer, wat het ideaal maakt voor meerdere maaltijden.