Pijnstillende crèmes zijn in de afgelopen jaren steeds vaker in gebruik gekomen bij het beheersen van zenuwpijn. Deze crèmes zijn ontwikkeld om doeltreffend te werken tegen pijn die voortkomt uit beschadigde of gestoorde zenuwen. In dit artikel worden de toepassingen, werking en beschikbaarheid van pijnstillende crèmes, met een nadruk op de Fenytoine crème, besproken. Het artikel is gebaseerd op gegevens uit betrouwbare bronnen en beoogt inzicht te geven in de voordelen, toepassingsmogelijkheden en aandachtspunten rondom deze innovatieve vorm van pijnbehandeling.

Ontwikkeling en unieke kenmerken van pijnstillende crèmes

Pijnstillende crèmes zijn ontwikkeld door een combinatie van farmaceutische en medische kennis toe te passen. De INP (International Neuropathic Painteam) basis is een unieke formulering die de doordringing van pijnstillende stoffen in de huid optimaliseert. Deze basis maakt het mogelijk om pijnstillers zoals Fenytoine, Amitriptyline, Baclofen, Ketamine, Clonidine, Isosorbide dinitrate en Lidocaine effectief te gebruiken in een crèmevorm. De crèmes worden bereid als magistrale crèmes, wat betekent dat ze op maat gemaakt worden voor patiënten op basis van individuele voorschriften.

Een belangrijk voordeel van crèmes t.o.v. zalven is de betere toepasbaarheid. Crèmes zijn lichter en smoren beter dan zalven, die vaak te vet zijn om comfortabel te gebruiken. Bovendien is de basis van crèmes geschikter om pijnstillende stoffen op te lossen, waardoor de actieve ingredienten sneller en doeltreffender kunnen werken. De Fenytoine crème is sinds 2016 beschikbaar en wordt beschouwd als een van de meest effectieve behandelingen binnen deze serie.

Werking van pijnstillende crèmes bij zenuwpijn

Zenuwpijn ontstaat doordat zenuwen beschadigd of gestoord zijn, wat kan leiden tot onaangename sensaties zoals branden, tintelen of prikken. Pijnstillende crèmes werken door de zenuwactiviteit te moduleren en het pijnsignaal te onderdrukken. De Fenytoine crème bevat een antiepileptisch middel dat wordt gebruikt bij het beheersen van epileptische aanvallen, maar is sindsdien ook geëvalueerd voor gebruik in pijnstillende crèmes. In deze toepassing werkt Fenytoine door de overactieve zenuwcellen te kalmeren, wat resulteert in pijnverlichting.

De pijnstillende crèmes die binnen de INP basis zijn ontwikkeld, bevatten bovendien de natuurlijke pijnstiller Palmitoylethanolamide (PEA). Deze stof wordt al jaren onderzocht en heeft in combinatie met klassieke pijnstillers aangetoond te werken zonder significante bijwerkingen. De combinatie van PEA met een actieve pijnstiller zoals Fenytoine leidt tot een snelle en gerichte werking die binnen een uur pijnvermindering kan bieden.

Soorten pijnstillende crèmes

Er zijn verschillende vormen van pijnstillende crèmes beschikbaar, elke afgestemd op een specifieke pijnsoort of medische conditie. De volgende crèmes zijn ontwikkeld binnen de INP basis:

• Fenytoine crème 5%, 10%, 20% – De meest gebruikte variant; geschikt voor patiënten met zenuwpijn veroorzaakt door bijvoorbeeld diabetes, shingles of postherpetic neuralgia.
• Amitriptyline crème 5%, 10% – Een tricyclische antidepressiva-afgeleide; werkt tegen neuropathische pijn door de neurotransmitters in de hersenen te beïnvloeden.
• Baclofen crème 5% – Een spierontspanner die wordt gebruikt bij spastische pijn.
• Ketamine crème 10% – Bekend uit anesthesie, werkt op zenuwpijn via de NMDA-receptoren.
• Clonidine crème 0.2% – Werkzaam bij neuropathische pijn door de sympathische zenuwactiviteit te verminderen.
• Isosorbide dinitrate crème 0,4% – Werkt door vasodilatie, wat kan helpen bij ischemische pijn.
• Lidocaine crème 3% – Een lokale anesthesie; kalmeert scherpere pijn.

Deze crèmes zijn allemaal beschikbaar als magistrale crèmes en worden gemaakt op maat in een extern laboratorium. De werking van de crèmes is meestal merkbaar binnen 10 tot 30 minuten na toepassing.

Pijnvermindering en toepassing in de praktijk

De toepassing van pijnstillende crèmes is eenvoudig en non-invasief. Patiënten smeren de crème op de pijnlijke lichaamsdelen. De INP crèmes zijn zo ontworpen dat ze snel doordringen in de huid en daardoor gericht werken op het pijnlijke gebied. Omdat de crèmes lokale werking hebben en weinig tot geen systemische bijwerkingen vertonen, zijn ze een veilige en effectieve optie voor langdurige gebruik.

Een belangrijke eigenschap van deze crèmes is dat ze door artsen voorschrijfbaar zijn en dat ze geen significante bijwerkingen vertonen. Dit maakt ze geschikt voor patiënten die op zoek zijn naar een behandeling met zo min mogelijk risico's. Het is echter belangrijk om op te merken dat deze crèmes enkel door een arts kunnen worden voorgeschreven, omdat de toepassing afhankelijk kan zijn van de individuele medische situatie van de patiënt.

Internationale onderzoek en toepassing

De ontwikkeling van de INP crèmes begon in 2010, en sinds 2013 wordt de effectiviteit van deze crèmes internationaal onderzocht. Een internationaal team van pijnspecialisten heeft samen met het Instituut voor Neuropathische Pijn de voordelen van deze crèmes geëvalueerd. De resultaten zijn gepubliceerd in de wetenschappelijke literatuur, wat aantoont dat deze crèmes een waardevolle aanvulling zijn op de bestaande pijnbehandelingen.

De INP crèmes worden op dit moment in Nederland en in vele landen binnen en buiten Europa gebruikt. Hoewel Nederland op dit gebied iets achterloopt, is er hoop dat de toepassing van deze innovatieve crèmes in de toekomst uitgebreid wordt.

Aandachtspunten bij gebruik van Fenytoine crème

Hoewel de Fenytoine crème effectief is tegen zenuwpijn, zijn er enkele aandachtspunten waar rekening mee moet worden gehouden:

• Bijwerkingen: Fenytoine is een krachtig middel dat bij orale toediening bekend staat om mogelijke bijwerkingen zoals huiduitslag en Stevens-Johnsonsyndroom. In de crèmevorm is het risico op systemische bijwerkingen echter veel lager, aangezien de dosering lokaal is en de werking beperkt blijft tot het smeringsoppervlak.
• Gebruik bij allergieën: Als een patiënt allergisch is voor fenytoïne of andere stoffen in de crème, moet het gebruik worden onderbroken. Bij ernstige reacties zoals Stevens-Johnsonsyndroom of toxische epidermale necrolyse is verdere behandeling met fenytoïne contrageïndiceerd.
• Gebruik bij andere ziekten: Bij patiënten met verminderde nier- of leverfunctie moet de dosering met voorzichtigheid worden afgesteld. Ook bij ouderen kan het vermogen om fenytoïne te verwerken verminderd zijn, wat in overleg met een arts moet worden beoordeeld.

Het is belangrijk om te benadrukken dat de Fenytoine crème exclusief door een arts kan worden voorgeschreven. De reden voor voorschrijven moet duidelijk worden genoemd op het recept, zoals verplicht is volgens de Regeling Geneesmiddelenwet.

Toekomst en toepassing in de zorg

De toekomst van pijnstillende crèmes lijkt veelbelovend. De huidige ontwikkelingen in farmaceutische wetenschap en medische toepassing maken het mogelijk om steeds gerichtere en veiligere behandelingen te ontwikkelen. De INP crèmes zijn slechts het begin van een grotere beweging richting persoonlijke medische behandelingen.

Hoewel Nederland op dit moment iets achterloopt in de brede toepassing van deze crèmes, is er een duidelijke trend naar toekomstige verandering. De wetenschappelijke onderbouwing en de positieve patiëntresultaten wijzen op een groeiende rol voor deze crèmes in de pijnzorg. Bovendien is het feit dat deze crèmes niet via de reguliere farmaceutische keten worden geproduceerd, wat betekent dat ze niet in het Geneesmiddelenvergoedingsstelsel (GVS) zijn opgenomen, een belangrijk aandachtspunt voor zowel patiënten als zorgverleners.

Conclusie

Pijnstillende crèmes, in het bijzonder de Fenytoine crème, zijn een innovatieve en effectieve optie voor het beheersen van zenuwpijn. Deze crèmes zijn ontwikkeld met behulp van een unieke INP basis, die de doordringing van actieve stoffen in de huid optimaliseert. Ze worden gemaakt als magistrale crèmes en zijn beschikbaar in verschillende concentraties, afhankelijk van de behoefte van de patiënt.

De werking van deze crèmes is snel en doeltreffend, zonder significante systemische bijwerkingen. De toepassing is eenvoudig en veilig, wat deze crèmes geschikt maakt voor langdurig gebruik. Ze worden gecombineerd met Palmitoylethanolamide (PEA), een natuurlijke pijnstiller die de werking versterkt en de veiligheid verhoogt.

De beschikbaarheid van deze crèmes is momenteel beperkt tot voorschrijving door een arts. Dit is noodzakelijk omdat de toepassing van deze crèmes afhankelijk is van de individuele medische situatie van de patiënt. De internationale onderzoek naar deze crèmes wijst op een sterke toekomst voor deze innovatieve behandelingen in de zorg.

Tot slot is het belangrijk om te benadrukken dat de INP crèmes niet alleen een waardevolle aanvulling zijn op de bestaande pijnbehandelingen, maar ook een voorbeeld zijn van hoe samenwerking tussen wetenschap, farmacie en medische praktijk kan leiden tot innovatieve oplossingen voor complexe medische problemen.

Bronnen

1. Pijnstillende crèmes bij zenuwpijn
2. Fenytoine informatie