Inleiding

De hindoestaanse pom is een klassieker in de Surinaamse keuken en een veelgebruikt tussengerecht dat zowel bij feesten als in de dagelijkse keuken aanwezig is. Het gerecht is een eenvoudige maar smakelijke combinatie van pomtayer en kip, vaak gecombineerd met eventuele toevoegingen zoals zoutvlees of uitjes. Het gerecht wordt meestal gemaakt in een ovenschaal en langzaam in de oven gebakken, wat ervoor zorgt dat de smaken goed doorwerken in het gerecht.

In dit artikel wordt het recept voor hindoestaanse pom besproken, inclusief de gebruikte ingrediënten, het bereidingsproces en enkele tips voor het serveren. Daarnaast worden de oorsprong en het culinair belang van dit gerecht in de Surinaamse-Javaanse keuken toegelicht. Aan de hand van informatie uit betrouwbare bronnen wordt gekeken naar de invloeden van de Hindoestaanse en Javaanse keuken op de Surinaamse culinair traditie, evenals de rol van specereien, vegetarische varianten en smaakcombinaties.

Het artikel richt zich op thuiskeuken, culinair professionals en foodies die geïnteresseerd zijn in Surinaamse culinair tradities, met het doel om inzicht te geven in een gerecht dat niet alleen smakelijk is, maar ook cultureel en historisch van betekenis.

Wat is Pom?

Pom is een gerecht dat vooral bekend staat in de Surinaamse-Javaanse keuken. Het gerecht bestaat uit lagers van pomtayer en kip, soms aangevuld met zoutvlees of uitjes, en wordt langzaam in de oven gebakken. De smaken mengen tijdens het koken, waardoor het gerecht een rijke, diepe smaak ontwikkelt. Het gerecht is eenvoudig in voorbereiding, maar vereist wel geduld, omdat het meestal enkele uren in de oven moet staan.

Het gerecht wordt vaak gemaakt bij feesten, verjaardagen en andere vreugdevolle gelegenheden, waar het als tussendoortje of warme maaltijd gediend kan worden. Het is ook mogelijk om pom met rijst en kousenband te serveren, wat het gerecht een meer rijke en volledige maaltijd maakt. Een andere populaire optie is om het gerecht in een broodje te serveren, met peper en zuur als toetje. Deze variant is populair bij lunchen en wordt in veel Surinaamse restaurants geserveerd.

De naam pom komt van het woord pomtayer, wat een inheemse wortelachtige groente is, die centraal staat in het gerecht. Pomtayer is een essentieel ingrediënt dat verantwoordelijk is voor de structuur en smaak van het gerecht. Het wordt vaak geraspt en in lagen geplaatst in een ovenschaal, waarbij de kip of andere vulling tussen de lagen geplaatst wordt.

Het Recept voor Hindoestaanse Pom

Het recept voor hindoestaanse pom is eenvoudig, maar vereist wel een beetje voorbereiding en geduld. Hieronder volgt een gedetailleerde uitleg van de ingrediënten en het bereidingsproces.

Ingrediënten

De basis van pom bestaat uit:

• Pomtayer: Het gerecht begint met een inheemse wortelachtige groente. Deze wordt geraspt of fijngehakt.
• Kip: De vulling bestaat vaak uit gekookte of gestoofde kip, soms verder gekookt of gebakken.
• Zoutvlees of uitjes: Deze ingrediënten worden soms als extra smaak toegevoegd.
• Specerijen: Peper, zout en eventueel kerriepoeder worden gebruikt om de smaken te versterken.

Optioneel kan het gerecht ook gemaakt worden met:

• Uitjes
• Rijst
• Kousenband
• Brood (bijvoorbeeld pistolet of stokbrood)

Bereidingsproces

1. Rasp of snij de pomtayer in fijne stukjes.
2. Kook of stoof de kip (of zoutvlees) tot deze zacht en gaar is.
3. Plaats de pomtayer in een ovenschaal in lagen.
4. Leg een laag kip of vulling tussen de pomtayerlagen.
5. Bak het gerecht langzaam in de oven (ongeveer 180°C) gedurende 1 tot 1,5 uur.
6. Serveer het gerecht direct of laat het de volgende dag overnachten om de smaken goed te mengen.

Tips voor Bereiding

• Laat het gerecht de volgende dag overnachten: Dit zorgt ervoor dat de smaken goed doorwerken.
• Bereid het gerecht bij feesten: Het is ideaal voor groepen en vereist weinig toezicht tijdens het koken.
• Combineer met rijst en kousenband: Dit maakt het gerecht rijker en voller.
• Maak een broodje Pom: Combineer het gerecht met een knapperig pistolet of stokbrood en een beetje peper en zuur.

Surinaamse-Javaanse Keuken en Pom

De Surinaamse-Javaanse keuken is een belangrijk onderdeel van de Surinaamse culinair traditie, waarin invloeden uit Java (Indonesië) en Hindoestaan (India) samenkwamen. Deze keuken is gekenmerkt door het gebruik van specereien, rijst, wortels, bonen en visgerechten. Het gerecht pom is een goed voorbeeld van hoe deze invloeden samenkomen in een eenvoudig, maar smaakvol gerecht.

De keuken van Java is rijk aan wortelachtige groenten en specereien, terwijl de Hindoestaanse keuken zich richt op currys, samosas en andere gerookte of gebakken gerechten. In Suriname zijn deze twee keukenstijlen samengevoegd tot een unieke smaak, waarbij pomtayer centraal staat.

In de Surinaamse-Javaanse keuken wordt vaak gebruikgemaakt van:

• Specerijen zoals knoflook, uien, kerriepoeder en tomaat
• Wortels zoals pomtayer, pastinaak en pastoor
• Rijst en rijstgerechten
• Frituren zoals bara en samosa
• Kerst- en feestgerechten

De keuken is dus rijk aan variatie, maar heeft ook gemeenschappelijke thema’s, zoals het gebruik van specereien en wortels als basis voor veel gerechten. Pom is een klassieke representatie van deze keuken, waarbij eenvoud en smaak samenkomen in een gerecht dat zowel voor het oog als voor de smaakplezier aantrekkelijk is.

Invloeden van de Hindoestaanse Keuken op Pom

De Hindoestaanse keuken speelt een grote rol in de samenstelling en bereiding van pom. Hoewel het gerecht voornamelijk bestaat uit pomtayer en kip, zijn er duidelijke invloeden van de Hindoestaanse keuken in de gebruikte specerijen, vulling en bereidingswijze. In de Hindoestaanse keuken is het gebruikelijk om specereien en wortels te combineren in gerechten zoals curry, dhal en samosa, en deze invloed is duidelijk zichtbaar in pom.

De gebruikte specereien, zoals peper en zout, zijn essentieel in de Hindoestaanse keuken en versterken de smaak van het gerecht. De bereidingswijze, waarbij het gerecht langzaam in de oven gebakken wordt, is ook een typisch kenmerk van Hindoestaanse gerechten, waarbij koken en bakken vaak samenkomen om een rijke smaak te creëren.

Daarnaast is de structuur van het gerecht – met lagers van pomtayer en kip – een typisch kenmerk van de Hindoestaanse keuken, waarbij lagers en vulling vaak gebruikt worden in gerechten zoals samosa en bara. Deze invloed is dus duidelijk zichtbaar in het gerecht pom.

Smaken en Smaakcombinaties in Pom

De smaak van pom is een unieke combinatie van zout, zoet en pikant. De pomtayer heeft een lichte zoetheid, die aangevuld wordt door de smaak van de kip of vulling. De specereien zorgen voor een extra pikante smaak, die het gerecht een diepe smaak geeft. In de Surinaamse-Javaanse keuken is het gebruikelijk om smaken te combineren om een rijke, meervoudige smaak te creëren.

De smakencombinaties in pom zijn dus een essentieel onderdeel van het gerecht. De zoute smaak van de kip of zoutvlees wordt aangevuld door de zoete smaak van de pomtayer, terwijl de pikante smaak van de specerijen het gerecht een extra dimensie geeft. Deze combinatie zorgt ervoor dat het gerecht niet alleen smaakvol is, maar ook een volledige smaakervaring biedt.

De smaak van pom kan worden aangepast aan persoonlijke voorkeuren. Bijvoorbeeld:

• Minder zout en meer zoet: Gebruik meer zoetige pomtayer en minder zoutvlees.
• Minder pikant: Gebruik minder specerijen of een zoetere vulling.
• Meer pikant: Voeg extra kerriepoeder of chutney toe.

Deze variaties maken het gerecht geschikt voor verschillende smaakprofielen en gelegenheden.

Vegetarische Varianten van Pom

Hoewel pom meestal gemaakt wordt met kip of zoutvlees, is het ook mogelijk om een vegetarische variant te maken. In de Surinaamse-Javaanse keuken zijn vegetarische gerechten vaak gebaseerd op wortels, bonen en specereien, en pom is hier geen uitzondering op. De vegetarische variant van pom kan gemaakt worden met kikkererwten, erwten of andere bonen, in plaats van vlees.

Recept voor Vegetarische Pom

Ingrediënten:

• 1 kg pomtayer, geraspt
• 500 gram kikkererwten, gekookt
• 1 theelepel peper
• 1 theelepel zout
• 1 theelepel kerriepoeder
• 2 theelepels boter of olijfolie

Bereidingswijze:

1. Rasp of snij de pomtayer in fijne stukjes.
2. Kook de kikkererwten tot ze zacht zijn.
3. Voeg peper, zout en kerriepoeder toe aan de kikkererwten.
4. Plaats de pomtayer in een ovenschaal in lagen.
5. Leg een laag kikkererwten of bonen tussen de pomtayerlagen.
6. Bak het gerecht langzaam in de oven (ongeveer 180°C) gedurende 1 tot 1,5 uur.
7. Serveer het gerecht direct of laat het de volgende dag overnachten om de smaken goed te mengen.

Tips voor Vegetarische Pom

• Combineer met rijst en kousenband: Dit maakt het gerecht voller en rijker.
• Voeg extra specereien toe: Voor een extra pikante smaak.
• Laat het gerecht overnachten: Dit zorgt ervoor dat de smaken goed doorwerken.

De vegetarische variant van pom is een uitstekende optie voor vegetariërs en veganisten, die toch een smaakvol gerecht willen genieten. Het is ook een goede optie voor feesten, waar niet iedereen vlees eet, maar toch een smaakvol gerecht op tafel wil hebben.

Pom Serveer Suggesties

Het gerecht pom kan op verschillende manieren geserveerd worden, afhankelijk van de gelegenheid en persoonlijke voorkeur. Hieronder worden enkele populaire serveersuggesties besproken.

1. Met Rijst en Kousenband

Een populaire manier om pom te serveren is met rijst en kousenband. Dit maakt het gerecht rijker en voller, en is een uitstekende keuze voor een maaltijd in plaats van een tussendoortje. De kousenband is een Surinaamse variant van plantain, die vaak gebakken of gestoofd wordt. Het kan ook gemaakt worden met boter, knoflook en zout om extra smaak te verkrijgen.

Recept voor Kousenband

Ingrediënten:

• 500 gram kousenband
• 1 eetlepel boter
• 1 teentje knoflook
• 1 theelepel zout
• 1 theelepel kerriepoeder

Bereidingswijze:

1. Snij de kousenband in stukjes.
2. Fruit de knoflook in boter.
3. Voeg de kousenband toe en bak tot het zacht en gaar is.
4. Voeg zout en kerriepoeder toe en mix goed.

2. In een Broodje

Een andere populaire serveersuggestie is om pom in een broodje te serveren. Dit is een uitstekende optie voor lunchen of tussendoortjes, en is erg populair in Surinaamse restaurants. Het gerecht wordt meestal geserveerd met peper en zuur als toetje, wat extra smaak en pikante dimensie toevoegt.

Broodje Pom Recept

Ingrediënten:

• 1 pistolet of stokbrood
• 1 portie pom
• 1 theelepel peper
• 1 theelepel zuur

Bereidingswijze:

1. Open het brood.
2. Leg een portie pom op de onderste helft van het brood.
3. Voeg peper en zuur toe.
4. Sluit het brood en serveer.

3. Met Appelchutney

Een klassieke serveersuggestie in de Surinaamse-Javaanse keuken is appelchutney. Deze chutney is een zoet-pikante saus die gemaakt wordt van appels, tomaat, specereien en suiker. Het is een populaire saus bij gerechten zoals samosa, bara en pom, en versterkt de smaak van het gerecht.

Appelchutney Recept

Ingrediënten:

• 2 appels, geraspt
• 1 tomaat
• 1 theelepel suiker
• 1 theelepel zout
• 1 theelepel kerriepoeder
• 1 theelepel boter
• 1 theelepel water

Bereidingswijze:

1. Mix appels, tomaat en water in een blender.
2. Fruit boter in een pan.
3. Voeg de appelmengsel toe en bak tot het zacht is.
4. Voeg suiker, zout en kerriepoeder toe en mix goed.

4. Met Ingelegde Groenten

Een andere populaire serveersuggestie is om ingelegde groenten bij pom te serveren. Deze groenten zijn vaak gemaakt van komkommer, uien en peper, en worden ingebekerd met azijn, suiker en specerijen. Ze versterken de smaak van het gerecht en geven een extra pikante dimensie.

Recept voor Ingelegde Groenten

Ingrediënten:

• 1 rode ui, in dunne ringen
• 1 komkommer, in plakjes of stokjes
• 1 Madam Jeanette peper, zaadlijsten verwijderd en in dunne reepjes
• 4 eetlepels suiker
• 2 theelepels zout
• 100 ml azijn
• 300 ml water
• 4 pimentkorrels / 3 kruidnagels / 1 theelepel peperkorrels / 1 laurierblaadje

Bereidingswijze:

1. Voeg suiker, zout, azijn, water en kruiden toe aan een pan.
2. Laat het mengsel opkoken.
3. Voeg de groenten toe en laat 10-15 minuten koken.
4. Laat het mengsel afkoelen en serveer.

Culinaire Tips voor het Bereiden van Pom

Het bereiden van pom is eenvoudig, maar vereist wel enige aandacht voor de ingrediënten, bereidingswijze en smakencombinaties. Hieronder volgen enkele culinaire tips om het gerecht tot een echte smaakplezier te maken.

1. Kies de Juiste Pomtayer

De kwaliteit van de pomtayer bepaalt een groot deel van de smaak van het gerecht. Kies voor vers en zoetig pomtayer, dat niet te hard is. Het pomtayer moet geraspt of fijngehakt worden, zodat het zich goed mengt met de vulling.

2. Bereid de Vulling voor

Zorg ervoor dat de vulling (kip of zoutvlees) goed gekookt of gebakken is. Dit zorgt ervoor dat de smaken goed doorwerken in het gerecht. Voor vegetarische varianten is het aan te raden om kikkererwten of erwten te gebruiken, die ook goed smaken en goed doorwerken in het gerecht.

3. Voeg Extra Smaken toe

Voor een extra smaakvol gerecht is het aan te raden om specereien zoals peper, zout, kerriepoeder en eventueel tomaat toe te voegen. Deze specereien versterken de smaak van het gerecht en geven het extra diepte.

4. Laat het Gerecht Overnachten

Een van de beste tips voor het bereiden van pom is om het gerecht overnachten te laten staan. Dit zorgt ervoor dat de smaken goed doorwerken en het gerecht extra smaakvol wordt.

5. Serveer Het Gerecht op het Juiste Moment

Het gerecht is meestal het lekkerste als het warm is, maar het kan ook gemaakt worden op voorhand en opgewarmd worden. Zorg ervoor dat het gerecht op het juiste moment geserveerd wordt, zodat de smaken goed doorwerken en het gerecht smaakvol blijft.

Conclusie

Hindoestaanse pom is een klassieker in de Surinaamse-Javaanse keuken en een smaakvol gerecht dat eenvoudig in bereiding is, maar rijk aan smaken en culturele betekenis. Het gerecht bestaat uit lagers van pomtayer en kip of vulling, die langzaam in de oven gebakken worden. Het gerecht is ideaal voor feesten, verjaardagen en andere vreugdevolle gelegenheden, en kan op verschillende manieren geserveerd worden, zoals met rijst, kousenband of in een broodje.

De invloeden van de Hindoestaanse en Javaanse keuken zijn duidelijk zichtbaar in het gerecht, met de gebruikte specereien, wortels en bereidingswijze. De vegetarische variant maakt het gerecht toegankelijk voor vegetariërs en veganisten, terwijl de smakencombinaties ervoor zorgen dat het gerecht smaakvol en meervoudig is.

Het gerecht pom is dus niet alleen een smaakvol gerecht, maar ook een gerecht met culinair en culturele waarde. Door het gerecht correct te bereiden en te serveren, kan het worden genoten door iedereen, ongeacht smaakprofiel of gelegenheid.

Bronnen

1. Hindoestaanse hapjes
2. Surinaams-Javaanse keuken
3. Suriname Pom recept