De Oosterscheldekreeft staat sinds lange tijd symbool voor luxe en feestvreugde in de Nederlandse keuken. In de zomermaanden, wanneer het kreeftenseizoen op gang komt, is het een populaire keuze op zowel menukaarten als in eigen keuken. De kreeft is niet alleen een smakelijke ingrediënt, maar ook een uitdaging in de bereidingskunst. In dit artikel worden diverse recepten en bereidingswijzen besproken, met aandacht voor technieken, ingredienten en smaakcombinaties die de kreeft in alle glorie laten opbloeien.

Deze kreetgerechten zijn afkomstig uit verschillende stijlen, variërend van klassieke Franse recepten zoals Kreeft Thermidor tot moderne varianten zoals gegrilde kreeft met botersaus of zelfs een Japanse gegrilde kreeft (Onigara-yaki). Elk recept vereist een andere aanpak, zowel qua voorbereiding als bereiding. Bovendien worden tips gegeven voor het koken van levende kreeft, het verwijderen van schalen en darmkanaal, en het gebruik van saus en begeleidende gerechten.

Kreeft Thermidor: Een Franse Klassieker

Een van de bekendste kreeftgerechten is de Kreeft Thermidor, een Franse klassieker die in dit artikel verschillende varianten kent. Het recept vereist versgekookte kreeft, waarvan het vlees zorgvuldig wordt losgehaald uit de schaal en schaar. Daarna wordt een saus bereid met visfond, room, citroensap, witte wijn en een mix van kruiden. De saus wordt gecombineerd met kreeftlever en eventueel een beetje koraal, waarna het gerecht wordt bestrooid met Gruyère kaas en kort onder de grill geplaatst.

De bereidingsstappen zijn als volgt:

1. Kook verse, levende kreeft in kokend zout water voor maximaal 1 minuut per 100 gram.
2. Koel de kreeft snel af, haal het vlees uit de schaal en schaar, en verwijder het darmkanaal en maagje.
3. Bereid een saus van visfond, room, citroensap en witte wijn, en voeg bieslook, kervel en dragon toe.
4. Meng de saus met kreeftlever en koraal.
5. Stop het kreeftvlees in de lege schaal, overgiet met de saus, bestrooi met Gruyère kaas en grill tot de kaas goudbruin is.

De Kreeft Thermidor is een gerecht dat niet alleen in smaak, maar ook in presentatie indruk maakt. Het is een klassieker die vele chefs hebben aangepast aan hun eigen smaak. Zoals beschreven in bron [2], zijn er chefs die een eigen variant ontwikkeld hebben om het gerecht nog aantrekkelijker te maken voor een breder publiek.

Gegrilde Kreeft met Botersaus

Een alternatieve manier om kreeft te bereiden is grillen, wat een ander soort smaak en textuur oplevert. In bron [2] en [5] wordt een recept beschreven waarbij de kreeft eerst wordt gehalveerd, bestreken met olijfolie, zout en peper, en vervolgens aan garen op een grill. Deze techniek zorgt voor een zachte buitenkant en een juist gestookte binnenkant.

Ingrediënten:

• 1 kreeft van 500 à 600 gram
• 1 gele paprika
• ½ courgette
• ½ ui
• ½ bakje champignons
• 5 roma-tomaatjes
• Peper en zout
• Olijfolie

Voor de botersaus:

• 1 sjalot
• 100 g boter
• 2 kleine tijm takjes
• 1 jong laurierblad
• 100 ml witte wijn
• Cayennepeper
• Zout

Bereiding:

1. Was en snijd de groenten in stukjes van 1 cm. Laat uitlekken op een zeef.
2. Halveer de kreeft en bestrooi met zout, peper en olijfolie.
3. Laat de boter smelten in een pannetje, voeg de sjalot, tijm en laurier toe.
4. Zorg dat de sjalot niet verkleurt, blus af met witte wijn en laat inkoken tot een derde.
5. Voeg de resterende boter toe in kleine klontjes, zodat de saus bindt.
6. Zeef de saus en breng op smaak met cayennepeper en zout.
7. Kleur de kreeft op een grill aan de vleeszijde gedurende 4 minuten.
8. Laat de kreeft garen in de oven op 180°C gedurende 6 minuten.
9. Roerbak de groenten in olijfolie en breng op smaak met zout en peper.
10. Serveer de kreeft op een bord, met de groenten eromheen en wat botersaus.

Deze variant benadrukt de eenvoud van kreeft, waarbij het vlees wordt versterkt door een lichte botersaus en zachte groenten. Het is een gerecht dat zowel visueel als culinair indruk maakt, vooral in combinatie met een glas goede witte wijn zoals een Boschendal of Ruinart champagne.

Japanse Gegrilde Kreeft: Onigara-yaki

Een exotische maar eenvoudige variant is de Onigara-yaki, een Japanse gegrilde kreeft. Deze bereiding is ideaal voor wie wil experimenteren met smaken die verder gaan dan de klassieke Europese stijlen. In Japan wordt kreeft vaak geassocieerd met Nieuwjaarsdag en geluk, en het gerecht is dan ook een soort Food of Fortune. In Nederland wordt vaak de Oosterscheldekreeft gebruikt, aangezien de Japanse variant niet beschikbaar is in de wintermaanden.

Ingrediënten:

• 150 g verse, ongezouten boter
• 1 el rode (donkere) miso
• zest van 1 limoen
• 2 theelepels sanshō (geurige Japanse peper)
• 4 gehalveerde kreeften
• 1 el shoyu (kikkoman sojasaus)
• 1 el rode miso
• 4 el mirin, zoete Japanse rijstwijn
• Sap van 1 limoen

Bereiding:

1. Bereid een sancho-boter door de boter op kamertemperatuur te brengen, niet te laten smelten.
2. Meng de boter met miso, limoenzest en sanshō tot een luchtig mengsel.
3. Vul een schaal of kom met de boter en strijk het oppervlak glad met een mes of spatel.
4. Koel de boter tot hij stevig is.
5. Bereid de kreeften door ze te halveren en met een mix van shoyu, miso en mirin te bestrijken.
6. Grill de kreeften tot de boter en saus smaken zijn ingebracht.

Deze variant benadrukt de smaak van de kreeft met een subtiele, maar krachtige mix van Japanse kruiden en sauzen. De boter wordt vooraf bereid en gebruikt als een soort topping, wat een luxere uitstraling geeft aan het gerecht.

Citroenmayonaise met Kreeft

Voor wie kreeft wil bereiden in een eenvoudige, puurere vorm is citroenmayonaise een uitstekende keuze. Dit recept is afkomstig uit bron [4], waarin ook een filmpje wordt genoemd om de bereiding visueel te demonstreren. Het gerecht vereist weinig ingrediënten en is ideaal voor beginners.

Ingrediënten:

• 2 kreeften à 500 gram
• 3 wortels (in blokjes gesneden)
• 1 ui (in ringen gesneden)
• 1 prei (in ringen gesneden)
• 2 stengels selderij (in ringen gesneden)
• Zeezout
• 2 à 3 liter water
• 6 el mayonaise
• Rasp van 1 citroen
• Frites of brood (bijgerecht)

Bereiding:

1. Leg de kreeft een half uur in de vriezer om hem in coma te brengen.
2. Intussen kook de groenten in water met zeezout.
3. Bereid de citroenmayonaise door de citroenrasp te mengen met mayonaise.
4. Bereid frites of brood terwijl de kreeft garen.
5. Kook de kreeft in kokend zout water voor maximaal 1 minuut per 100 gram.
6. Koel de kreeft af, haal het vlees eruit en serveer met citroenmayonaise en frites.

Deze manier van bereiden benadrukt de versheid en smaak van de kreeft, zonder overdreven sauzen of kruiden. Het is een gerecht dat zowel eenvoudig als smaakvol is, ideaal voor een zomerdag of een lunch met familie.

Open Ravioli van Kreeft en Krab

Een creatieve variant die kreeft combineert met pasta is de open ravioli van kreeft en krab. Dit gerecht vereist wat meer voorbereiding, maar de uitkomst is een indrukwekkend gerecht dat zowel smaak als presentatie combineert. Het recept is afkomstig uit bron [5].

Ingrediënten:

• 200 g boter
• 5 sjalotten
• Pantsers van kreeft en krab
• 1 scheut cognac
• ½ rode paprika
• ½ witte ui
• ½ venkel
• 1 snufje cayennepeper
• 2 laurierbladeren
• Tijm
• 600 g krab
• 20 cl room
• 20 cl azijn
• 25 cl witte wijn
• Visfumet
• 8 pastavellen
• 1 lente-ui
• 1 teentje look
• ½ rode ui
• 600 g kreeft

Bereiding:

1. Bereid een soepeuze saus met boter, sjalotten, cognac, paprika, ui en venkel.
2. Voeg visfumet, witte wijn en azijn toe.
3. Kook de saus tot een glazige textuur.
4. Bereid de pasta volgens de verpakking.
5. Meng kreeft en krab met de saus en vul de pasta open.
6. Serveer warm met wat extra saus eroverheen.

Deze variant benadrukt de luxe van kreeft en krab in combinatie met een zachte, glazige saus. Het is een gerecht dat goed te serveren is bij een feest of een speciale gelegenheid.

Lobster Roll: Eenvoud en Luxe in een Broodje

Een eenvoudige, maar luxe variant is de Lobster Roll, een sandwich met kreeftvlees dat is gewenteld in boter en belegd op een briochebroodje. Deze variant is ideaal voor een lunch of aperitief.

Ingrediënten:

• 2 broden (brioche of rye)
• 1/4 krop ijsbergsla
• 50 g mayonaise
• 1 stengel selder
• 1 stengel pijpajuin
• 2 tl citroensap
• 1 tl fijngehakte bladpeterselie
• 2 kreeften
• 1 el gesmolten boter
• Peper en zout

Bereiding:

1. Meng de mayonaise met citroensap, bladpeterselie en selder.
2. Sla de ijsberg en pijpajuin kort.
3. Kook de kreeften en haal het vlees eruit.
4. Meng het vlees met boter en citroenmayonaise.
5. Leg het vlees in de broodjes, samen met de groenten en serveer.

Het is een gerecht dat zowel eenvoudig als luxe is, en ideaal om op te serveren bij een cocktailparty of lunch.

Kreeft en Kikkererwten: Een Spaanse Inspiratie

Een interessante combinatie is kreeft met kikkererwten, een variant die afkomstig is uit de Spaanse keuken. Deze saus is een soort sofrito, waarbij kikkererwten en kreeft worden gebruikt om een rijke, smaakvolle saus te maken.

Ingrediënten:

• 1/2 zoete ui
• 1 el citroenmelisse
• 1 citroen
• 2 el gezouten boter
• 250 ml kippenbouillon
• 100 g kikkererwten
• 1 tomaat
• 1 tl chilivlokken
• 4 el verse tijm
• Kreeft
• 4 el olijfolie
• 15 g dragon
• 200 g verse mayonaise
• 4 groene asperges
• 1/2 tl ras el hanout
• 3 teentjes knoflook
• Fijn zeezout

Bereiding:

1. Bereid een soep van kikkererwten, ui, knoflook en tomaat.
2. Voeg kreeft toe en laat dit kort inkoken.
3. Voeg chilivlokken, tijm en dragon toe.
4. Serveer met asperges en mayonaise.

Dit gerecht benadrukt de eenvoud van kikkererwten en kreeft, waarbij de smaken elkaar versterken in een subtiele, maar krachtige saus.

Conclusie

Kreeft is een ingrediënt dat zowel eenvoudig als luxe kan worden bereid. Van klassieke Franse gerechten zoals Kreeft Thermidor tot moderne varianten zoals gegrilde kreeft met botersaus of Japanse Onigara-yaki, zijn er veel manieren om het gerecht te serveren. De bereiding van kreeft vereist wel wat voorbereiding, vooral in het verwijderen van schaal en darmkanaal, maar de moeite loont.

Zowel culinaire professionals als huiskoks kunnen kreeft gebruiken om indruk te maken op hun gasten, of om te genieten van een smaakvol gerecht in de eigen keuken. Of je nu voor eenvoud kiest met citroenmayonaise of voor een luxe variant zoals open ravioli of sofrito, kreeft is een gerecht dat zich in alle glorie laat bereiden.

Bronnen

1. Recept voor kreeft Thermidor
2. Oosterscheldekreeft – Een Lieve Lust
3. Twente Kreeft
4. Kreeft met Citroenmayonaise
5. Oosterscheldekreeft en Gerechten