Falafel is een klassiek gerecht uit de Midden-Oosterse keuken dat tegenwoordig wereldwijd geliefd is. Het bestaat uit knapperige, gefrituurde of gebakken balletjes gemaakt van kikkererwten of tuinbonen, gemengd met verse kruiden en specerijen. Het gerecht is niet alleen smaakvol, maar ook eiwitrijk en ideaal als vleesvervanger. Voor zowel vegetariërs als vleeseters is falafel een uitstekende keuze, zowel als street food, in een pita of als onderdeel van een gezonde salade bowl.
In dit artikel wordt uitgelegd hoe je falafel eenvoudig zelf kunt maken, met drie verschillende manieren om ze te bakken. Naast recepten wordt ook ingegaan op de oorsprong van het gerecht, de voedingswaarde, en enkele handige tips om de knapperigste en meest smaakvolle falafel te bereiden.
Wat is falafel?
Falafel is een traditioneel gerecht dat gemaakt wordt van gemalen kikkererwten of tuinbonen, gemengd met kruiden en specerijen, en gevormd tot kleine balletjes of schijfjes. Deze worden vervolgens gefrituurd of gebakken tot ze een knapperige buitenkant en zachte binnenzijde hebben. Het gerecht is een populair onderdeel van mezze, een verzameling van kleine gerechten uit de Midden-Oosterse keuken.
Falafel is van nature vegan en glutenvrij, wat het een ideale keuze maakt voor mensen die een plantaardige of gezondere levensstijl volgen. Het gerecht is ook rijk aan eiwitten en vezels, waardoor het een verzadigende maaltijd biedt.
Oorsprong van falafel
Hoewel de exacte oorsprong van falafel niet duidelijk is, is het gerecht vaak geassocieerd met de Arabische wereld. Sommige bronnen suggereren dat falafel oorspronkelijk in Egypte werd gemaakt van tuinbonen en diende als een goedkope vleesvervanger voor Koptische christenen tijdens vastenperiodes. Later verspreidde het gerecht zich door het Midden-Oosten, waarbij kikkererwten steeds vaker als grondstof werden gebruikt. Vandaag de dag is falafel wereldwijd bekend en geliefd, zowel als street food als in restaurants.
Ingrediënten voor falafel
De basis van falafel bestaat uit kikkererwten of tuinbonen, kruiden en een bindmiddel zoals bloem of meel. Verschillende recepten gebruiken gedroogde of ingeblikte kikkererwten, afhankelijk van de gewenste structuur en eindresultaat.
Voor een klassieke falafel
Hieronder vindt u de ingrediënten voor een eenvoudige, authentieke falafel, gebaseerd op meerdere bronnen:
- 200 gram kikkererwten uit blik of 120 gram gedroogde kikkererwten (die 12 uur in koud water hebben geweekt)
- 1 teentje knoflook
- 1/2 ui
- 1 el amandelmeel of kikkererwtenmeel
- Olrijfolie (geschikt voor hoge temperaturen)
- Kruidenmix:
- 1/4 tl chilipoeder (naar smaak)
- 1 el koriander (vers of in poeder vorm)
- 1 el peterselie (vers of in poeder vorm)
Deze ingrediënten worden samengevoegd in een slijter of met een staafmixer tot een mengsel dat voldoende structuur heeft om balletjes te vormen. Het is belangrijk dat het mengsel niet te vochtig of plakkerig is; in dat geval kan het helpen om wat bloem of meel toe te voegen om de structuur te verbeteren.
Recept: drie manieren om falafel te bakken
Falafel kan op verschillende manieren worden bereid, afhankelijk van het gewenste resultaat en beschikbare keukenapparatuur. Hieronder worden drie manieren beschreven.
1. Frituren in een pan
Frituren is de klassieke manier om falafel te bereiden. Deze methode levert de knapperigste en meest smaakvolle resultaten.
Stappen:
- Verhit voldoende olie in een pan tot ongeveer 180°C. Gebruik olijfolie of een olie met een hoge rookpunt.
- Formeer de falafelballetjes met de hand of met een falafeltang.
- Laat de falafelballetjes voorzichtig in de olie glijden.
- Frituur ze ongeveer 2 minuten, of tot ze goudbruin zijn.
- Schep de falafelballetjes eruit en laat ze uitlekken op keukenpapier.
2. Gebakken in een koekenpan
Een alternatief voor frituren is het bakken van falafel in een koekenpan. Deze methode is eveneens eenvoudig en levert een knapperig resultaat op.
Stappen:
- Verhit een scheut olijfolie in een koekenpan.
- Leg de falafelballetjes in de pan.
- Bak ze ongeveer 2-3 minuten per kant, of tot ze goudbruin zijn.
- Laat de falafelballetjes uitlekken op keukenpapier.
3. Bakken in de oven
Voor wie liever geen olie gebruikt, is het ook mogelijk om falafel in de oven te bakken. Deze methode levert een iets minder knapperig resultaat, maar is gezonder en eenvoudiger om schoon te maken.
Stappen:
- Verwarm de oven voor op 220°C.
- Bekleed een bakplaat met bakpapier en spray deze licht in met olie.
- Leg de falafelballetjes op de bakplaat.
- Bak ze ongeveer 20-25 minuten, of tot ze goudbruin en knapperig zijn.
- Laat ze uitlekken op keukenpapier.
Hoe je falafel serveert
Falafel is veelzijdig en kan op verschillende manieren worden geserveerd. Hier zijn enkele suggesties:
- In een pita of wrap: Serveer de falafel in een pita of wrap met groente, sla, en saus zoals tahinsaus of smaakmaker.
- In een salade bowl of buddha bowl: Voeg falafel toe aan een salade bowl met groenten, rijst, en een smaakvolle dressing.
- Als onderdeel van een mezze-plank: Serveer falafel als onderdeel van een mezze, samen met hummus, tzatziki, en andere Midden-Oosterse gerechten.
- Met platbrood of naan: Serveer de falafel met versgebakken platbrood of naan, samen met ingelegde groenten en een zachte kaas zoals labneh.
Tahinsaus recept
Een klassieke saus om met falafel te serveren is tahinsaus. Deze is eenvoudig te maken en smaakt heerlijk met het kruidige en knapperige falafel.
Ingrediënten:
- 2 el tahine
- 1 el olrijfolie
- 2 tl citroensap
- 1 tl honing
- 1 tl zout
- 1 tl knoflookpuree of een teentje knoflook
- Water (naar smaak, om de saus vloeibaarder te maken)
Stappen:
- Meng alle ingrediënten in een schotel of met een staafmixer tot een gladde saus.
- Proef en voeg eventueel meer citroensap of zout toe naar smaak.
- Serveer de saus samen met de falafel.
Tips voor het maken van falafel
Om de beste falafel te maken, zijn er een aantal tips en trucs die van toepassing zijn:
- Gebruik gedroogde kikkererwten in plaats van ingeblikte: Gedroogde kikkererwten zorgen voor een betere structuur en smaak. Zorg ervoor dat ze 12 uur in koud water hebben geweekt.
- Vermijd het mengsel te plakkerig of vochtig te maken: Het mengsel moet voldoende structuur hebben om de balletjes te vormen. Gebruik eventueel extra bloem of meel om de structuur te verbeteren.
- Gebruik verse kruiden: Verse koriander en peterselie zorgen voor extra smaak en aroma.
- Bak de falafel niet te lang: Overbakkene falafel kan droog of hard worden. Houd de bak- of frituurtijd in de gaten.
- Laat de falafel uitlekken op keukenpapier: Dit zorgt voor een knapperige buitenkant en vermindert het vetgehalte.
Voedingswaarde van falafel
Falafel is niet alleen smaakvol, maar ook voedzaam. Het is rijk aan eiwitten en vezels, wat het een verzadigende maaltijd maakt. De voedingswaarde kan variëren afhankelijk van de gebruikte ingrediënten en de bereidingsmethode.
Hieronder is een overzicht van de voedingswaarde per portie (ongeveer 5-6 falafelballetjes):
| Voedingswaarde | Aantal |
|---|---|
| Energie (kcal) | 447 |
| Koolhydraten | 36,5 g |
| Vetten | 21,7 g |
| Eiwitten | 18,1 g |
Falafel is een uitstekende bron van plantenproteïnen, wat het een ideale keuze maakt voor vegetariërs en veganisten. De vezels in de kikkererwten zorgen voor een langdurig verzadigend effect en ondersteunen een gezonde spijsvertering.
Falafel bewaren
Falafel kan zowel ongebakken als gebakken worden bewaard.
- Ongebakken falafel: Bewaar de falafelballetjes in de koelkast voor 2-3 dagen of in de vriezer voor 2-3 maanden. Vries de balletjes los van elkaar op een bakplaat met bakpapier en bewaar ze in een luchtdichte verpakking.
- Gebakken falafel: Gebakken falafel kan voor 2-3 dagen in de koelkast worden bewaard. Het is echter aan te raden om de falafel vers te serveren, omdat het knapperige resultaat na het opwarmen kan verliezen.
Conclusie
Falafel is een eenvoudig te maken, smaakvol en voedzaam gerecht dat zowel als hoofdmaaltijd als snack kan worden genoten. Door de gebruik van kikkererwten, kruiden en specerijen wordt het gerecht rijk aan eiwitten en vezels, en ideaal als vleesvervanger. Er zijn drie manieren om falafel te bakken: frituren, in een koekenpan bakken of in de oven bakken. Elke methode levert een knapperig resultaat op, afhankelijk van de beschikbare keukenapparatuur en het gewenste vetgehalte.
Falafel kan op verschillende manieren worden geserveerd, zoals in een pita, als onderdeel van een mezze, of in een salade bowl. Een klassieke saus zoals tahinsaus verrijkt het gerecht met smaak en texture. Met de juiste ingrediënten en technieken is het mogelijk om een heerlijke, authentieke falafel te maken die zowel gezond als smaakvol is.