De combinatie van kip en chocoladesaus mag op het eerste gezicht vreemd lijnen, maar in de Mesoamericana culinair traditie is dit gerecht niet alleen bekend, maar ook zeer gewaardeerd. Met name in Mexico is de zogenaamde "mole" saus — een rijke en kruidige saus gemaakt met pure of bittere chocolade, gedroogde chilipeppers, en een mix van specerijen — een essentieel onderdeel van de culinair identiteit. Deze saus wordt vaak gemaakt van tomatillo’s, knoflook, sesamzaadjes, en rozijnen, en is een complexe smaakcombinatie van zoet, pittig en zout.
In dit artikel worden verschillende varianten van het gerecht mexicaanse kip met chocoladesaus beschreven, op basis van meerdere bronnen. We analyseren de ingrediëntenlijsten, bereidingsmethoden en smaakcombinaties van het gerecht, en bespreken de technische aspecten van het bereiden van deze saus. Bovendien wordt een recept opgenomen dat kan dienen als uitgangspunt voor thuiskeukenkoks of culinair professionals die dit gerecht voor het eerst willen uitproberen.
De oorsprong van mole saus
Hoewel de exacte oorsprong van mole saus niet duidelijk is, is er breed overeenstemming dat het gerecht Mexicaanse wortels heeft. De saus is bekend onder verschillende namen, zoals mole poblano, mole negro of mole verde, afhankelijk van de ingrediënten. De varianten kunnen variëren van saus met groene pepers tot die met donkere chocolade.
In het recept dat wordt beschreven in bron [5], bijvoorbeeld, wordt gebruikgemaakt van kaneel, paprikapoeder en chilipoeder — klassieke Mexicaanse smaken die vaak in mole saus voorkomen. Ook in andere recepten, zoals die in bron [1] en [3], wordt duidelijk gebruikgemaakt van een mengeling van gedroogde chilipeppers, specerijen, en bittere chocolade. Deze ingrediënten geven de saus een volle, romige smaak die perfect aansluit bij mals kipvlees.
Ingrediënten en bereidingsmethoden
De ingrediënten van de saus kunnen variëren per recept, maar meestal zijn er een paar basiscomponenten die terugkeren:
- Chocolade (minimaal 70% cacao): Bittere chocolade is essentieel voor het smaakprofiel van de saus en geeft het een diepe, bitterzoete smaak.
- Gedroogde chilipeppers: De meeste recepten gebruiken een mix van verschillende gedroogde chilipeppers, zoals ancho, pasilla en jalapeño. Deze worden vaak eerst geroosterd om extra aroma te creëren.
- Specerijen: Komijn, kaneel, paprika, anijs en koriander zijn typisch in de saus aanwezig. Deze geven het gerecht een warme, kruidige smaak.
- Sesamzaadjes en amandelen: Deze zaden en noten geven de saus een rommig texture en een extra laag van smaak.
- Tomatillo’s en knoflook: Deze worden vaak geroosterd in de oven, wat extra aroma toevoegt.
- Kip: De kip kan in stukjes gesneden worden (zoals voor kipspiesjes) of in repen (zoals voor een klassieke saus). De kip wordt meestal eerst gefruit of gefrituurd om textuur en smaak te verkrijgen.
In bron [2] wordt het recept aangepakt als kipspiesjes met een chocoladesaus, waarbij de kip eerst gemarineerd wordt in tacokruiden, cacaopoeder en olijfolie. In dit geval is de saus een aparte topping, maar de basis is gelijk aan de andere recepten.
Bereidingsstappen
De meeste recepten volgen een vergelijkbare structuur:
- Rooien van de ingrediënten: Vooral de chilipeppers, tomatillo’s, en knoflook worden eerst geroosterd. Dit stookt de smaken en zorgt voor extra aroma.
- Blenden en mixen: De geroosterde ingrediënten worden meestal in een blender verwerkt tot een fijn mengsel. Soms wordt dit mengsel vervolgens gekookt tot het de gewenste dikte heeft.
- Inkoken van de saus: Na het blenden wordt de saus vaak op het vuur gezet en laten inkoken, waardoor de smaken verder ontwikkelen.
- Toevoegen van de chocolade: De pure chocolade wordt vaak aan het einde van het koken toegevoegd, zodat deze gelijk smelt zonder dat de saus te heet wordt.
- Serveren: De kip wordt meestal apart bereid — gefruit, gefrituurd of gestoofd — en daarna in de saus gegaard. De saus kan ook over het gerecht gegoten worden.
In bron [4] wordt een iets eenvoudigere methode beschreven, waarbij de saus gemaakt wordt door de geroosterde ingrediënten in een pan te zetten en te laten inkoken. Deze methode is geschikt voor koks die weinig tijd hebben of geen blender beschikbaar hebben.
Het smaakprofiel en voedingswaarde
De saus is rijk aan smaken: bittere chocolade, pittige chilipeppers en warme specerijen vormen samen een complexe smaakcombinatie. Deze saus is ideaal voor koks die ervaring hebben met kruidige gerechten of die geïnteresseerd zijn in het smaken van Mesoamericana kookkunst.
Voedingswaarde is afhankelijk van de ingrediënten en de hoeveelheid olie die gebruikt wordt. De saus bevat relatief veel calorieën door de noten, zaden en chocolade. Het is dus meer een gerecht voor bijzondere gelegenheden dan voor dagelijks gebruik. Voor een gezondere variant kunnen koks ervoor kiezen om minder olie te gebruiken, of noten en zaden door tofu of andere plantaardige alternatieven te vervangen.
Recept: Mexicaanse kip met chocoladesaus (mole)
Hieronder volgt een uitgebreid recept dat gemaakt is op basis van de beschreven recepten in de bronnen. Het is geschikt voor 4 tot 6 personen.
Ingrediënten
Voor de saus (mole): - 400 g passata of tomatenpuree - 6 gedroogde chilipeppers (ancho, pasilla, jalapeño) - 1 rode ui, in blokjes gesneden - 3 teentjes knoflook, fijngehakt - 1 kaneelstokje - 1 theelepel oregano - ½ theelepel gemalen komijn - ½ theelepel piment - ½ theelepel anijszaad - ¼ theelepel korianderzaad - ¼ theelepel gemalen nootmuskaat - ¼ theelepel gemalen kruidnagel - 1-2 eetlepels fijngestampte pinda’s - 1 eetlepel pepita’s - 200 g passata of tomatenpuree - 100 g rozijnen of gedroogde pruimen - 1 snee dag oud brood, in stukjes gescheurd - 60 g pure chocolade (minimaal 70% cacao)
Voor de kip: - 1,5 kg kip (vleugels, poten of dijen) - ½ kopje olijfolie - 3 kopjes kippenbouillon - ½ kopje sinaasappelsap of water - Zout en peper naar smaak
Om te serveren: - Bloem- of maïstortilla’s - Verse koriander - Fijngesneden rode ui - Witte sesamzaadjes (voor garnering)
Bereiding
Rooien van de ingrediënten:
- Zet de oven voor op de hoogste stand.
- Leg de gedroogde chilipeppers, rode ui, en knoflook op bakpapier in een ovenpan. Rooster in de oven tot ze zacht zijn en een amberkleur aannemen.
- Laat de roosterde ingrediënten afkoelen en verwijder eventuele schillen van de chilipeppers.
Blenden en mixen:
- Voeg de roosterde ingrediënten, kaneelstokje, specerijen (oregano, komijn, piment, anijs, koriander, nootmuskaat, kruidnagel), pinda’s, pepita’s, rozijnen, en het oude brood toe aan een blender of mixmachine.
- Voeg 200 ml water toe en mix tot een gladde, romige massa. Als het mengsel te dik is, voeg extra water toe.
Inkoken van de saus:
- Verhit olijfolie in een grote pan.
- Voeg de geroosterde en gemixte massa toe aan de pan en voeg 100 ml kippenbouillon toe.
- Kook de saus op laag vuur tot het mengsel goed warm is en de smaken zich ontwikkelen. Roer regelmatig.
Toevoegen van de chocolade:
- Snijd de pure chocolade in stukjes en voeg deze voorzichtig aan de saus toe. Roer tot de chocolade volledig gesmolten is.
- Proef en regeleer eventueel met zout, peper of extra bouillon.
Bereiden van de kip:
- Verhit olijfolie in een ovenschaal.
- Bak de kip in de pan tot het goudbruin en mals is. Voeg de kip daarna toe aan de saus en laat samen sudderen tot het vlees gaar is.
Serveren:
- Schik de kip in een schaal en giet de saus erover.
- Garnisheer met witte sesamzaadjes, verse koriander en fijngesneden rode ui.
- Serveer met bloem- of maïstortilla’s.
Alternatieven en variaties
Hoewel de basis van deze saus gelijk is in de meeste recepten, zijn er verschillende manieren om het gerecht aan te passen aan persoonlijke smaken of beschikbare ingrediënten. Bijvoorbeeld:
- Pittiger smaak: Voeg extra chilipeppers of chilisaus toe aan de saus.
- Zoeter smaak: Gebruik meer rozijnen of suiker om het zoet-nuance te versterken.
- Plantaardige variant: Vervang de kip door tofu of linsen voor een vegetarische of vegan variant.
- Gerecht voor bijzondere gelegenheden: Voeg geroosterde amandelen of cacao-poeder toe aan de saus voor extra smaak.
Conclusie
Mexicaanse kip met chocoladesaus is een gerecht dat de smaakcombinaties van Mesoamericana keuken weerspiegelt. Hoewel de combinatie van kip en chocolade op het eerste gezicht vreemd mag lijnen, is deze saus een klassieker in de Mexicaanse culinair traditie. Het gerecht vereist wat voorbereiding en aandacht voor detail, maar de resultaten zijn zeker waard. Zowel voor thuiskoks als culinair professionals is deze saus een uitdaging en een kans om zich verder te ontwikkelen in de keuken.
Het gerecht is ideaal voor bijzondere gelegenheden en kan gemaakt worden met variaties in smaak en ingrediënten. Met het hierboven gegeven recept als uitgangspunt kan iedereen deze smaakrijke en kruidige saus thuis bereiden.