Ketchup is een geliefde saus die vaak op tafel staat. Of het nu bij een hamburger, friet of barbecue hoort, de smaak is voor veel mensen onmisbaar. Toch bevat de winkelvariant vaak toegevoegde suikers, conserveermiddelen en andere ingrediënten die minder gezond zijn. Gelukkig is het eenvoudig om zelf een gezondere versie te maken. In dit artikel worden verschillende recepten voor zelfgemaakte ketchup beschreven, met een nadruk op gezonde ingrediënten, fermentatie en smaakvolle variaties.
Wat maakt ketchup gezonder?
De winkelvariant van ketchup is vaak rijk aan geraffineerde suikers en kunstmatige toevoegingen. Deze stoffen kunnen bijdragen aan een hoge suikerinname en het gebruik van conserveermiddelen is voor sommigen niet gewenst. Zelfgemaakte ketchup biedt een betere controle over de ingrediënten, waardoor men suikers kan vermijden of vervangen door natuurlijke zoetstoffen zoals honing, agavesiroop of stevia. Daarnaast is er ook een groeiend belangstelling voor fermentatie, waardoor de ketchup niet alleen gezonder wordt, maar ook een extra smaakdimensie verkrijgt.
Voordelen van zelfgemaakte ketchup
Zelfgemaakte ketchup heeft meerdere voordelen. Ten eerste is het mogelijk om de ingrediënten volledig aan te passen aan persoonlijke voorkeuren. Men kan bijvoorbeeld kiezen voor tomatenpuree van goede kwaliteit, natuurlijke zoetstoffen en extra kruiden of smaken. Daarnaast is het vaak goedkoper om ketchup zelf te maken in vergelijking met het kopen van een winkelvariant. Ook is het een duurzamere keuze, aangezien men de verpakkingen kan vermijden.
Een andere aantrekkelijke eigenschap van zelfgemaakte ketchup is de mogelijkheid om deze te fermenteren. Fermentatie met melkzuurbacteriën, zoals die aanwezig zijn in kefirwei of zuurkoolvocht, zorgt voor het ontstaan van probiotische bacteriën. Deze bacteriën zijn goed voor de darmflora en kunnen bijdragen aan een gezondere spijsvertering. Bovendien verandert de smaak tijdens de fermentatie, wat een extra diepte aan de ketchup geeft.
Recepten voor zelfgemaakte ketchup
Recept 1: Gezonde ketchup met honing en appelazijn
Een veelvoorkomende variant van zelfgemaakte ketchup is met honing en appelazijn. Dit recept gebruikt sjalot en knoflook als basis en voegt kruiden en specerijen toe voor extra smaak.
Ingrediënten: - Sjalot en knoflook - Kokosolie - Passata - Tomatenconcentraat - Kruidnagel - Piment
Bereiding: 1. Hak de sjalot en knoflook heel fijn. 2. Stoof ze aan in kokosolie. 3. Voeg passata en tomatenconcentraat toe. 4. Voeg kruidnagel en piment toe. 5. Laat het geheel sudderen op zacht vuur gedurende 30-40 minuten. 6. Haal de bolletjes piment en kruidnagels eruit. 7. Mix de ketchup met een staafmixer. 8. Laat afkoelen en bewaar in de koelkast minstens vijf dagen.
Recept 2: Fermenteerde ketchup met kefirwei
Een andere variant maakt gebruik van fermentatie om de ketchup gezonder te maken. Het gebruik van kefirwei of yoghurtwei zorgt voor de aanwezigheid van melkzuurbacteriën.
Ingrediënten: - 600 ml tomatenpuree - 60 ml kefirwei of yoghurtwei - 2 eetlepels agavesiroop of ahornsiroop - 1/2 theelepel Keltisch zeezout
Bereiding: 1. Meng tomatenpuree, agavesiroop en Keltisch zeezout in een kom. 2. Voeg kefirwei toe aan het mengsel. 3. Meng alles goed door elkaar. 4. Giet het in een schone glazen pot of fles. 5. Dek de pot af met een luchtdichte deksel. 6. Zet de pot op een warme plek bij kamertemperatuur gedurende 2-3 dagen. 7. Na deze tijd zit er een lichte fermentatiesmaak in de ketchup. 8. Bewaar de ketchup in de koelkast. Na fermentatie is de houdbaarheid minstens een maand.
Recept 3: Suikervrije ketchup met startvocht
Een suikervrije variant van ketchup maakt gebruik van startvocht, zoals zuurkoolvocht of waterkefir, om fermentatie mogelijk te maken.
Ingrediënten: - 175 ml tomatenpuree - 2 eetlepels startvocht (zuurkoolvocht, waterkefir of wei) - 1 eetlepel esdoornstroop of honing - 1 teen knoflook - 1/4 theelepel zout - 1/8 theelepel kaneel - Mespunt gemalen kruidnagel - Mespunt cayennepeper - 2 eetlepels ciderazijn
Bereiding: 1. Meng tomatenpuree, startvocht, esdoornstroop, knoflook, zout, kaneel, kruidnagel en cayennepeper in een steriele pot. 2. Giet ciderazijn erop. 3. Draai het deksel goed dicht en laat de pot 2-3 dagen op kamertemperatuur staan. 4. Wacht tot de fermentatie volledig is en roer de azijn door de ketchup. 5. Verdun de ketchup indien nodig met azijn, water of meer startvocht. 6. Bewaar de ketchup in de koelkast, waar deze 1-2 weken houdbaar blijft.
Recept 4: Ketchup zonder suiker
Een variant zonder suiker maakt gebruik van zoetstoffen op basis van stevia of honing om de ketchup zoet te maken zonder geraffineerde suikers.
Ingrediënten: - 100 g tomatenpuree - 1 blik tomatenblokjes - 1 rode ui - 25 g zoetstof op basis van stevia - 3 eetlepels azijn - 1 eetlepel mosterd (optioneel)
Kruiden: - 1/2 theelepel lookpoeder - 1 theelepel mild paprika poeder - Snuifje gemalen kruidnagel
Bereiding: 1. Pel en snij de ui fijn. 2. Bak de ui op laag vuur in olijfolie gedurende 2 minuten. 3. Voeg de kruiden toe samen met de tomatenpuree. 4. Bak alles al roerend 2 minuten. 5. Voeg tomatenblokjes, azijn, mosterd en zoetstof toe. 6. Laat de ketchup sudderen op zacht vuur gedurende 20 minuten. 7. Pureer de ketchup met een staafmixer en zeef eventueel voor een extra fijn resultaat. 8. Laat afkoelen en bewaar in een afgesloten bewaardoos in de koelkast.
Recept 5: Ketchup met agavesiroop en appelazijn
Een eenvoudige en snelle versie van zelfgemaakte ketchup gebruikt agavesiroop en appelazijn als basis.
Ingrediënten: - 2 roma tomaten - 5 zongedroogde tomaten (op olie of droog) - 1 teentje knoflook - 1 eetlepel appelazijn - 1 eetlepel agavesiroop - 1 theelepel uienpoeder - Snufje zout - Eventueel wat water
Bereiding: 1. Was de tomaten en snijd ze in grove stukken. 2. Week de droge tomaten eventueel een half uur in water. 3. Voeg de zongedroogde tomaten en knoflook toe aan de mengbeker. 4. Voeg appelazijn, agavesiroop, uienpoeder en zout toe. 5. Mix alles met een staafmixer tot een gladde puree. 6. Voeg eventueel wat water toe als de ketchup te dik is. 7. Bewaar in een afgesloten fles in de koelkast.
Gezonde voordelen van zelfgemaakte ketchup
Naast de controle over ingrediënten biedt zelfgemaakte ketchup ook gezondheidsvoordelen. Door het vermijden van toegevoegde suikers en kunstmatige toevoegingen wordt de ketchup een betere keuze voor mensen die op hun voeding letten. Bovendien zorgt fermentatie voor de aanwezigheid van melkzuurbacteriën, die goed zijn voor de darmflora.
Fermentatie is een natuurlijk proces waarbij melkzuurbacteriën de suikers in de ketchup omzetten in zuur. Dit zorgt niet alleen voor een lichtere zoetigheid, maar ook voor een betere houdbaarheid. De aanwezigheid van probiotische bacteriën kan helpen bij de spijsvertering en het ondersteunen van een gezonde darmflora.
Tips voor het maken van zelfgemaakte ketchup
Bij het maken van zelfgemaakte ketchup zijn er een paar tips die van pas kunnen komen:
- Kwaliteit van tomaten: Gebruik tomatenpuree of passata van goede kwaliteit om de smaak te verbeteren.
- Soorten zoetstoffen: Probeer verschillende soorten zoetstoffen zoals honing, agavesiroop of stevia om te zien welke het beste smaakt.
- Kruiden en specerijen: Experimenteer met kruiden en specerijen om de smaak van de ketchup te varieren.
- Fermentatie: Voor degenen die fermentatie willen uitproberen, is het belangrijk om een goede startvloeistof te gebruiken, zoals kefirwei of zuurkoolvocht.
- Houdbaarheid: Bewaar de ketchup altijd in de koelkast en zorg voor een luchtdichte afsluiting.
Conclusie
Zelfgemaakte ketchup is een gezondere en smaakvolle alternatief voor winkelketchup. Met een paar eenvoudige ingrediënten en een beetje tijd is het mogelijk om een ketchup te maken die niet alleen beter is voor de gezondheid, maar ook vol smaak is. Door de controle over ingrediënten en de mogelijkheid tot fermentatie wordt zelfgemaakte ketchup een aantrekkelijke keuze voor mensen die op hun voeding letten. Of het nu suikervrij, met honing of met probiotische bacteriën is, er is voor iedereen een variant die past bij hun smaak en voedingsvoorkeuren.