Duiveltjeskip en Duiveltjesvlees: Pittige Stoofrecepten met Azijn, Ketchup en Pindakaas
Duiveltjeskip en duiveltjesvlees vormen een groep pittige stoofgerechten die in verschillende varianten voorkomen in Nederlandse en Limburgse kooktradities. Deze gerechten combineren vlees, zoals kipfilet of runderriblappen, met een saus op basis van tomatenketchup, azijn, ketjap, sambal en pindakaas. Champignons, uien en nasi- of nasikruiden zijn veelvoorkomende ingrediënten die de smaak en textuur versterken. De bereiding omvat vaak aanbraden, sudderen en het toevoegen van room of pindakaas aan het einde. Bronnen beschrijven het als een eenvoudig, voor te bereiden gerecht dat geschikt is voor feesten, zoals kinderfeestjes of carnaval, en serveren met rijst, friet, pasta of stokbrood. Het resultaat is een dikke, pittige saus die groenten zoals sperziebonen, taugé of komkommer complementeert. Variaties tonen zowel kip- als rundergehaktversies, met suddertijden variërend van 15 minuten tot 3 uur. Deze recepten benadrukken eenvoud en smaakcombinaties die azijnzuurheid balanceren met zoet-pittige elementen.
Oorsprong en Regionale Context
De gerechten duiveltjeskip, duuvvelkeskip en duiveltjesvlees worden geassocieerd met Limburgse culinaire tradities. Een bron noemt het expliciet een authentiek Limburgs recept, vergelijkbaar met zuurvlees, wat wijst op een regionale herkomst in de hollandse keuken met Limburgse invloeden. Een andere beschrijving spreekt van een familie recept dat is aangepast, mogelijk van een vriendin verkregen, en populair op websites en bij feesten. De naam "duiveltjesvlees" of "duhvelkesfleisj" suggereert een pittig karakter door sambal en pepersaus, zonder dat de duivel letterlijk verschijnt. Het wordt bereid voor meerdere personen en opgeschaald voor gelegenheden zoals carnaval, waar het dient als goede bodem. Geen bronnen geven een exacte historische oorsprong, maar de consistentie in ingrediënten duidt op een traditioneel stoofgerecht dat flexibel is aangepast aan beschikbare ingrediënten zoals boemboe of nasi kruiden.
Verschillen in benaming en vleeskeuze tonen variaties: duuvvelkeskip richt zich op kipfilet, terwijl duiveltjesvlees vaak runderriblappen gebruikt. Beide versies delen de kern van een zure, pittige saus. De bereidingsduur varieert, met kortere versies voor kip en langere stooftijden voor rundvlees om malsheid te bereiken. Deze flexibiliteit maakt het geschikt voor thuiskoks die tijd en ingrediënten aanpassen.
Ingrediëntenoverzicht
De ingrediëntenlijsten uit de bronnen overlappen sterk, met focus op sauscomponenten die zuur, zoet, pittig en nootachtig zijn. Hieronder een tabel met veelvoorkomende ingrediënten voor vier personen, gebaseerd op de beschreven hoeveelheden.
| Ingrediënt | Hoeveelheid (kipversie) | Hoeveelheid (rundversie) | Opmerkingen |
|---|---|---|---|
| Kipfilet of runderriblappen | 500 g of 720 g | 720 g | In blokjes of stukken snijden |
| Uien | 2 middelgrote | 2 middelgrote | Snipperen |
| Champignons (kastanje) | 250-400 g | 400 g | In plakjes snijden |
| Tomatenketchup | 5-8 el | 5 el | Basis voor zoet-zure saus |
| Ketjap manis | 5-8 el | 5 el | Zoetheid toevoegen |
| Azijn (appelazijn) | 5-8 el | 5 el | Zuurheid |
| Sambal (oelek, manis, brandal) | 1 tl elk of 3 el oelek | 3 el oelek | Pittigheid |
| Nasi- of nasikruiden | 1 zakje of 2 el | 2 el | Geweekt of direct |
| Pindakaas | 2-3 el | 3 el | Sausbinder |
| Room of kookroom | 1 scheutje of 200 ml | 200 ml | Crèmigheid |
| Olie of margarine | 2 el of 50 g | 50 g | Voor aanbraden |
| Knoflook | - | 3 tenen | Optioneel |
| Water of bouillon | Scheutje of 300 ml | 300 ml | Voor sudderen |
Extra groenten zoals sperziebonen (400 g), taugé (250 g), perziken of abrikozen uit blik worden aan het einde toegevoegd. Melk of kokosmelk dient om de saus te verdunnen. Deze ingrediënten zorgen voor een balans waarin azijn de frisheid geeft, ketchup en ketjap zoetheid, sambal hitte en pindakaas romigheid.
Bereidingsmethoden voor Kipversies
Voor duiveltjeskip of duuvvelkeskip begint de bereiding met het snijden van kipfilet in blokjes, uien snipperen en champignons in plakjes. Een bron beschrijft een marinade van 6 uur met ketchup, ketjap, azijn, sambals en nasikruiden, gevolgd door fruiten van uien in olie, toevoegen van vlees en sudderen met deksel 30 minuten. Vervolgens champignons 15 minuten, en pindakaas met room aan het eind.
Een andere methode bakt kip aan in olie, voegt uien en boemboe (nasi kruiden) toe, dan ketjap, azijn, ketchup, sambal, pindakaas, champignons en bouillonblokje. Roer door en pruttel 10-20 minuten, verdun met melk of kokosmelk indien nodig. Dit is eenvoudiger en sneller, geschikt voor kinderfeestjes.
Stapsgewijze instructies voor een kipversie (4 personen):
Snijd 500 g kipfilet in kleine blokjes. Meng 8 el tomatenketchup, 8 el ketjap, 8 el azijn, 1 tl sambal oelek, 1 tl sambal manis, 1 tl sambal brandal, 1 zakje nasikruiden en het vlees. Laat 6 uur marineren in de koelkast.
Fruit 2 uien in 2 el olie. Voeg het gemarineerde vlees toe, schep om en sudder 30 minuten met deksel op laag vuur.
Voeg 250 g gesneden champignons toe en sudder nog 15 minuten.
Roer 2 el pindakaas en een scheutje room door. Serveer warm.
Deze methode resulteert in malse kip met dikke saus. Een alternatief zonder marinade bakt alles direct en suddert korter.
Bereidingsmethoden voor Rundvleesversies
Duiveltjesvlees met rundvlees vereist langere gaartijd voor malsheid. Een bron beschrijft: snijd 720 g runderriblappen, fruit 2 uien en 3 tenen knoflook in 50 g margarine, voeg vlees toe. Dan 400 g kastanjechampignons apart bakken.
Voeg ketchup, ketjap, sambal, azijn en nasikruiden toe met 300 ml water tot vlees onderstaat. Stoof 3 uur op laag vuur met schuine deksel, roer af en toe. Na 2,5 uur 3 el pindakaas en 200 ml kookroom toevoegen. Kook 400 g sperziebonen 7 minuten met 250 g taugé laatste minuut, voeg toe en warm door.
Een andere rundversie: vlees aanbraden, champignons apart. Voeg uien en geweekte nasi kruiden toe, doorbakken. Roer ketchup, azijn en ketchup erdoor (mogelijk dubbele vermelding voor nadruk). Maak pepersaus en voeg toe met champignons. Sudder 1 uur laag vuur. Voeg groenten toe en warm.
Stapsgewijze instructies voor rundversie (4 personen):
Snijd 720 g runderriblappen in stukken. Fruit 2 gesnipperde uien en 3 tenen knoflook in 50 g margarine.
Bak vlees aan, voeg 400 g kastanjechampignons (apart voorgebakken) toe.
Roer 5 el tomatenketchup, 5 el ketjap manis, 3 el sambal oelek, 5 el appelazijn en 2 el nasi kruidenmix erdoor. Voeg 300 ml water toe tot vlees onderstaat.
Breng aan de kook, zet deksel schuin en stoof 3 uur op laag vuur. Roer regelmatig.
Na 2,5 uur 3 el pindakaas en 200 ml kookroom toevoegen. Kook 400 g sperziebonen 7 min beetgaar met 250 g taugé laatste minuut.
Voeg groenten toe, breng op smaak met peper en zout.
Deze langere stooftijd breekt bindweefsel af voor malsheid.
Serveren en Bijgerechten
Serveren gebeurt met rijst, friet, pasta, stokbrood of nasi. Aanbevolen bijgerechten zijn komkommersalade, gebakken uitjes, kroepoek, perziken of abrikozen uit blik, hete boontjes (sperziebonen met ui, spek en rode peper). Een bron suggereert sperziebonen en taugé direct in het gerecht. Voor carnaval of feesten een grote pan maken. Caloriegehalte wordt geschat op 765 kcal per portie in één versie.
| Bijgerecht Opties | Beschrijving | Bron |
|---|---|---|
| Rijst | Volgens verpakking koken | Meerdere |
| Friet of pasta | Simpel opdienen | [2], [3] |
| Komkommer, uitjes, kroepoek | Koud of gebakken | [1] |
| Blik-perziken/abrikozen | Uit blik, toevoegen | [2] |
| Hete boontjes | Roerbak sperziebonen met ui, spek, peper | [4] |
Deze combinaties contrasteren de pittigheid met frisheid en crunch.
Variaties en Aanpassingen
Bronnen tonen aanpassingen: boemboe in plaats van nasi kruiden, pepersaus apart maken, kokosmelk voor verdunning. Marinade voor kip intensiveert smaak, terwijl rund direct stooft. Groenten zoals champignons altijd, maar sperziebonen/taugé optioneel. Voor dunne saus melk/kokosmelk toevoegen. Schaal op voor groepen. Geen bronnen melden allergenen, maar pindakaas en sambal vereisen aandacht.
Onzekerheden: Ketchup wordt dubbel genoemd in één bron, mogelijk typfout voor nadruk. Vleeskeuze varieert zonder contradictie. Pittigheid aanpassen via sambalhoeveelheid.
Tips voor Succesvolle Bereiding
- Marineer kip voor betere smaakopname.
- Sudder op laag vuur om saus in te dikken.
- Proef en breng op smaak met peper/zout aan eind.
- Maak vooruit voor feesten.
- Gebruik kastanjechampignons voor stevige textuur.
- Voorkom koken op hoog vuur om vlees mals te houden.
Deze tips komen direct uit de beschreven methoden en zorgen voor consistent resultaat.
Voedingsaspecten en Portiegrootte
Eén bron geeft 765 kcal per portie voor 4 personen, met focus op stoofelementen. Geen gedetailleerde nutritionele data elders. Portie voor 4 personen, schaalbaar.
Conclusie
Duiveltjeskip en duiveltjesvlees zijn pittige stoofgerechten met Limburgse roots, gekenmerkt door combinaties van ketchup, azijn, ketjap, sambal, pindakaas en champignons. Kipversies sudderen kort na marinade, rundversies 1-3 uur voor malsheid. Serveren met rijst, friet of groenten versterkt de maaltijd. De eenvoud en schaalbaarheid maken ze ideaal voor thuiskoks en feesten, met variaties die flexibiliteit bieden zonder kern te wijzigen.