Kip in Zwarte Bonensaus: Klassieker uit de Chinese Wokkeuken Thuisbereiden
Kip in zwarte bonensaus vormt een populair gerecht in Chinese afhaalrestaurants en wokrestaurants, vaak aangeduid als 'tau sie kai'. Dit roerbakgerecht combineert kip met gefermenteerde zwarte bonen en diverse groenten, en wordt bereid in een korte tijdspanne van ongeveer 15 minuten tot een kwartier. De bereiding is eenvoudig en vereist een beperkt aantal ingrediënten, die veelal verkrijgbaar zijn bij Aziatische supermarkten of toko's. Belangrijke componenten omvatten kipfilet of kippendijen in blokjes, zwarte bonen (gefermenteerd of in knoflooksaus), knoflook, gember, paprika's, uien, champignons en sausingrediënten zoals sojasaus, rijstazijn en Shaoxing wine. Het gerecht wordt geroemd om zijn smaakbalans en wordt vaak geserveerd met witte rijst. Verschillende recepten benadrukken de mogelijkheid om groenten aan te passen, zoals het toevoegen van wortel, bamboescheuten, shiitake of taugé, terwijl de zwarte bonensaus centraal staat. De saus zelf wordt gemaakt door de bonen te spoelen, fijn te wrijven of direct te gebruiken uit een potje, gecombineerd met andere smaakmakers. Dit maakt het gerecht geschikt voor thuiskoks die een restaurantachtige ervaring zoeken zonder pakjes of flesjes. De bereidingsmethoden variëren van wokken op hoog vuur tot frituren van de kip, gevolgd door het binden van de saus met maïzena. Gezondheidsvoordelen worden genoemd door de inclusie van veel groenten en een lagere vetheid vergeleken met afhaalt versies.
Belang van Gefermenteerde Zwarte Bonen
Gefermenteerde zwarte bonen vormen de kern van de smaak in dit gerecht. Deze bonen verschillen van reguliere zwarte bonen uit potten of zakken en zijn verkrijgbaar bij toko's of online. Ze kunnen gedroogd zijn en gewassen worden voor gebruik, of in een knoflooksaus zoals die van Lee Kum Kee, waarbij extra knoflook in het recept weggelaten kan worden. Eenmaal geopend, worden potjes met zwarte bonen-knoflooksaus in de koelkast bewaard en blijven lang houdbaar. In recepten worden 2 tot 3 eetlepels gebruikt, die worden afgespoeld, fijngewreven met gember en knoflook, of direct toegevoegd en even meegebakken. De bonen dragen bij aan een umami-smaakprofiel, gecombineerd met sojasaus, vissaus of oestersaus. Bronnen wijzen erop dat zelfgemaakte sauzen met deze bonen authentieker smaken dan kant-en-klare varianten.
Kip en Groenten in de Samenstelling
Kippendijen of kipfilet, in blokjes van 250 tot 500 gram, dienen als eiwitbron. Kippendijen worden vaak geprefereerd voor malsheid. Vooraf wordt de kip gemarineerd met sojasaus en maïzena voor een krokant laagje. Groenten variëren per recept maar overlappen in paprika (groen, rood of geel), ui of sjalot, champignons of shiitake, wortel en bamboescheuten. Extra opties zijn bosui voor garnering, winterpeen in plakjes en voorjaarsuitjes. Paprika's worden in blokjes of grove stukken gesneden, champignons gehalveerd of in plakjes. Deze elementen worden roerbakken tot ze zacht beginnen te worden, wat zorgt voor textuurcontrast met de kip.
| Ingrediënt | Hoeveelheid (variërend per bron) | Voorbereiding | Bronnen |
|---|---|---|---|
| Kipfilet of kippendijen | 250-500 g | In blokjes, marineren met sojasaus en maïzena | [1], [2], [4], [5] |
| Zwarte bonen (gefermenteerd) | 2-3 el | Spoelen, fijnwrijven of direct toevoegen | [2], [4], [5] |
| Paprika (groen/rood/geel) | 1-2 stuks | In blokjes of grove stukken | [1], [3], [5] |
| Ui/sjalot | 1-2 stuks | Fijn- of grof gesneden, in partjes | [1], [2], [5] |
| Champignons/shiitake | 10 stuks of 100 g | In plakjes of gehalveerd | [2], [4], [5] |
| Knoflook | 1-3 tenen | Fijngehakt | [2], [4], [5] |
| Gember | 5 g of 1 cm | Fijn gesneden of geraspt | [2], [4], [5] |
| Wortel/winterpeen | 1-2 stuks | In dunne plakjes | [2], [4] |
| Bamboescheuten | 1 blikje | Uit blik | [2] |
| Sojasaus | 1-3 el | Direct | [2], [4], [5] |
| Rijstazijn/mirin/Shaoxing wine | 1 el elk | Direct | [2], [5] |
| Maïzena | 1-2 el | Mengsel voor binden | [2], [4], [5] |
Deze tabel illustreert de consistentie in ingrediënten over de bronnen, met variaties in hoeveelheden en toevoegingen.
Standaard Recept voor Kip in Zwarte Bonensaus
Een representatief recept combineert elementen uit meerdere bronnen voor een standaardversie voor 4 personen. Begin met de voorbereiding van de kip: snijd 400 gram kippendijen of filet in blokjes. Marineer met 1 eetlepel sojasaus en 2 eetlepels maïzena tot een poederig laagje vormt. Verhit een eetlepel arachideolie of bakolie in een wok op hoog vuur en bak de kip goudbruin. Voeg groenten toe: 1 gele en 1 rode paprika in grove stukken, 1 ui in grove stukken, 100 gram shiitake of 10 champignons in plakjes. Wok tot de paprika zacht begint te worden.
Bereid de saus: spoel 3 eetlepels gefermenteerde zwarte bonen af en bak ze een minuut mee. Voeg 3 tenen fijngesneden knoflook, 5 gram fijngesneden gember, 1 theelepel gemberpasta indien gebruikt, 3 eetlepels sojasaus, 1 eetlepel rijstazijn, 1 eetlepel mirin, een halve eetlepel vissaus, een kwart theelepel chilivlokken en 1 eetlepel oestersaus toe. Roer en laat 10 minuten sudderen op laag vuur. Voor een dikkere saus meng 1 eetlepel maïzena met water en roer door. Als alternatief frituur de kip eerst: verhit ¼ liter arachideolie tot rookpunt, frituur blokjes kip 2 minuten, laat uitlekken op keukenpapier. Roerbak groenten (champignons, paprika's, wortel, voorjaarsuitjes) 3 minuten in achtergebleven olie. Wrijf zwarte bonen fijn met gember, knoflook en 2 eetlepels rijstwijn of droge sherry, voeg ¼ liter Chinese groentebouillon en 1 eetlepel lichte sojasaus toe. Bind met maïzenamengsel en warm de kip door.
Stappen in detail:
Marineer kip met sojasaus en maïzena.
Verhit olie in wok, bak knoflook, ui en gember aan.
Voeg kip toe en bak bruin.
Voeg groenten (wortel, bamboescheuten, champignons, paprika) toe en bak enkele minuten.
Spoel en voeg zwarte bonen toe, bak 1 minuut.
Meng sausingrediënten (sojasaus, rijstazijn, sambal indien gewenst, mirin, vissaus, chilivlokken) en voeg toe. Sudder 10 minuten.
Bind eventueel met maïzena-watermengsel.
Garneer met bosui.
Serveer met witte rijst. Dit recept staat binnen 15 minuten op tafel en is niet pittig, geschikt voor kinderen mits grove groenten geaccepteerd worden.
Variaties in Bereiding en Ingrediënten
Recepten tonen variaties voor aanpassing. Vegetarisch alternatief: vervang kip door vegetarisch gehakt. Groentenflexibiliteit: voeg boontjes, taugé of meer paddenstoelen toe. Sausaanpassingen: gebruik zwarte bonen-knoflooksaus van Lee Kum Kee met 3 eetlepels, plus Shaoxing wine (1 eetlepel), 75 ml water en oestersaus. Frituurmethode uit bron [4] voor krokante kip: frituur in arachideolie, schep uit en roerbak groenten apart. Wokmethode domineert echter voor eenvoud. Snelle versies minimaliseren ingrediënten tot een handvol, zoals in bron [3] en [5], met focus op paprika, ui en shiitake. Langere suddertijd (10 minuten) voor smaakintegratie, of direct wokken. Sambal of chilivlokken voegen optionele pittigheid toe. Bewaar overgebleven zwarte bonensaus in koelkast.
Tips voor Optimale Bereiding
Gebruik arachideolie voor hoge rookpunt. Droogdep kip voor frituren om spatten te voorkomen. Wrijf zwarte bonen fijn voor betere integratie. Marineer kip kort voor malsheid en krokantheid. Wok op hoog vuur voor behoud textuur. Voeg groenten geleidelijk toe: harde zoals wortel eerst, zachte later. Proef saus voor balans; bind alleen indien nodig. Shaoxing wine, verkrijgbaar bij toko's of grotere supermarkten, versterkt authenticiteit en blijft lang houdbaar. Vermijd te veel olie voor gezondere versie.
Aanpassingen voor Dieet en Praktijk
Het gerecht bevat veel groenten, wat bijdraagt aan een voedzamer alternatief voor afhaalmaaltijden. Vetgehalte lager bij wokken zonder frituren. Niet pittig basisrecept, aanpasbaar met sambal. Vegetarische optie aanwezig. Bewaar instructies: zwarte bonensaus in koelkast.
Conclusie
Kip in zwarte bonensaus is een toegankelijke Chinese klassieker met consistente elementen zoals gefermenteerde zwarte bonen, kipblokjes, paprika's, uien, champignons en sausingrediënten op basis van sojasaus en rijstwijn. Bereiding varieert van snelle wok tot frituur, maar blijft eenvoudig binnen 15 minuten. Variaties in groenten en saus bieden flexibiliteit, terwijl tips zorgen voor optimale smaak en textuur. Dit gerecht brengt restaurantkwaliteit naar de thuiskeuken, met nadruk op verse ingrediënten van de toko.