Broodpudding van Oud Brood: Klassiek Recept, Variaties en Praktische Tips
Broodpudding is een traditioneel gerecht dat voornamelijk wordt bereid met oud brood om voedselverspilling te voorkomen. Dit recept maakt gebruik van eenvoudige ingrediënten zoals brood, melk, eieren en suiker, en wordt bereid in de oven. Verschillende bronnen beschrijven het als een voedzaam baksel dat generaties lang is doorgegeven, geschikt voor zowel zoete als hartige aanpassingen. Het brood wordt geweekt in een mengsel van melk en eieren, vaak aangevuld met smaakmakers zoals kaneel en vanillesuiker, en vervolgens gebakken tot een stevige pudding. De bereidingstijd varieert, maar de oven temperatuur ligt consistent rond de 180 graden Celsius. Opties omvatten toevoegingen zoals rozijnen, appels of bananen, en er bestaat een vegan variant met appelmoes en gepureerde bananen. De voedingswaarde is een schatting en hangt af van de gebruikte ingrediënten, met waarden zoals 136 kcal per portie van 103 gram in één bron. Dit artikel behandelt de selectie van ingrediënten, bereidingsmethoden, variaties en tips op basis van de beschikbare gegevens.
Het Juiste Brood Kiezen voor Broodpudding
De keuze van brood is cruciaal voor de textuur van broodpudding. Oud brood wordt aanbevolen omdat vers brood de vloeistof te snel absorbeert, wat leidt tot een papperige consistentie. Droog brood behoudt beter zijn vorm en absorbeert de custard gelijkmatig. Geschikte soorten zijn wit brood, bruin brood, zuurdesembrood, ciabatta, brioche, croissants, volkorenbrood, stokbrood of zelfs een mengsel van restjes zoals bolletjes en pistoletjes. Brioche of croissants geven een rijkere textuur door hun hogere gehalte aan boter en eieren. Het brood wordt zonder korst gebruikt of in blokjes van circa 1 tot 2 centimeter gesneden, of in plakken van 1 centimeter dik. Hoe droger het brood, hoe beter de absorptie van het melkmengsel. Een hoeveelheid van 300 tot 400 gram oud brood is gebruikelijk voor een standaardrecept.
Basis-ingrediënten voor Broodpudding
De kern van broodpudding bestaat uit brood, melk, eieren en suiker. De custard, gevormd door eieren, melk en suiker, vormt de romige basis die het brood transformeert. Een vuistregel is één ei per 250 milliliter vloeistof. Melkhoeveelheden variëren van 250 tot 500 milliliter, bij voorkeur volle melk. Suiker varieert van 50 tot 200 gram, vaak kristal- of vanillesuiker. Eieren tellen 2 tot 5 stuks. Smaakmakers omvatten 1 theelepel kaneel, een snufje zout en optioneel vanillepuddingpoeder of vanille-extract. Boter wordt gebruikt om de ovenschaal in te vetten en soms bovenop te plaatsen.
Hieronder een tabel met ingrediënten uit verschillende receptvarianten voor vergelijking:
| Bron | Brood (gram) | Melk (ml) | Eieren | Suiker (gram) | Overige |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 300 | 500 | 3 | 100 | Rozijnen (2 el), appel, kaneel, vanillesuiker |
| 2 | 300 | 500 | 5 | 200 | Vanillepuddingpoeder, kaneel, rozijnen (opt.), appel (opt.) |
| 4 | 4 sneetjes | 250 | 2 | 50 | Kaneel |
| 7 | Niet gespecificeerd | Niet gespecificeerd | Niet gespecificeerd | Niet gespecificeerd | Vanillesuiker, rozijnen/chocolade (opt.) |
| Vegan (2) | 400 | - | - | - | Appelmoes (100g), banaan, appels |
Deze tabel toont variaties in verhoudingen; de meeste bronnen bevestigen melk, eieren en suiker als basis.
Standaard Bereidingswijze
De bereidingswijze volgt een consistente volgorde: oven voorverwarmen, brood voorbereiden, melkmengsel maken, weken en bakken. Verwarm de oven voor op 180 graden Celsius (elektrisch of hetelucht), of 200 graden elektrisch in één variant. Vet een ovenschaal, bakvorm of cakeblik in met boter; inhoud circa 1 liter.
Stapsgewijze instructies op basis van meerdere bronnen:
- Snijd of scheur het oud brood in gelijke blokjes, plakken of stukken (1-2 cm).
- Plaats het brood in een diepe bak of mengkom.
- Verwarm de melk met suiker tot opgelost (optioneel), giet over het brood en laat weken (5 tot 30 minuten).
- Klop eieren met kaneel, vanillesuiker, zout en eventueel vanillepuddingpoeder.
- Meng het geweekte brood met het eimengsel tot een homogeen beslag zonder klontjes; voeg optionele ingrediënten toe zoals rozijnen of appelblokjes.
- Giet in de ingevette vorm.
- Bak 25 tot 50 minuten, tot goudbruin en gaar (check met prikker).
- Laat afkoelen; serveer warm of koud.
Voorbereidingstijd is circa 15 minuten, baktijd 25-50 minuten. Benodigde materialen: mengkom, garde/vork, ovenschaal, oven, lepels en mes.
Variaties op het Basisrecept
Broodpudding leent zich voor aanpassingen afhankelijk van beschikbare ingrediënten. Fruit zoals appels (geschild in blokjes of schijfjes), rozijnen (2 eetlepels, eventueel geweekt in likeur zoals Liquor43 of rum), bananen (gepureerd of geplet), of walnoten (grof gehakt) worden vaak toegevoegd. Plaats fruit op de bodem of meng door het beslag. Chocoladeschilfers, geraspte kokos of stroop zijn mogelijke toevoegingen. Voor diepte voeg verse geraspte nootmuskaat of zelfgemaakt vanille-extract toe.
Een vegan en suikervrije variant gebruikt 400 gram oud vegan brood, 100 gram ongezoete appelmoes, 1 gepureerde banaan en 2 appels, zonder eieren of suiker. Meng gepureerde bananen met melkvervanger, suikervervanger, kardemom en kaneel, voeg appel, walnoten en brood toe en kneed tot samenhangend.
Andere variaties: luxueus met brioche, rustiek met volkoren, of met likeur voor feestelijke versie. Vervang appel en rozijnen door ander fruit. Gebruik minder suiker met stroop.
Baktechnieken en Tips voor Succes
Voor optimale textuur snijd brood in uniforme stukken zodat de custard gelijkmatig doordringt. Laat rozijnen weken in likeur voor extra smaak. Kneed of meng met handen voor samenhangend deeg in sommige varianten. Plaats de vorm in een voorverwarmde oven en controleer gaarheid met een prikker; verleng baktijd indien nodig. Een beboterde vorm voorkomt plakken. De pudding is stevig en zacht van binnen, geschikt warm met ijs en slagroom, koud met poedersuiker, als ontbijt, dessert of bij koffie.
Beperkingen: Voedingswaarden zijn schattingen en variëren per ingrediënten (bijv. broodsoort, ei-grootte). Eén bron geeft per 103g portie: 136 kcal, 22.4g koolhydraten, 2.6g vet, 5.5g eiwit, 0.6g vezels, 10.8g suiker. Een andere bron noemt ProPoints 4 en SmartPoints 5 per portie.
Onzekerheden: Hoeveelheden brood en melk variëren; bronnen geven geen exacte hoeveelheden voor alle ingrediënten consistent. Selecteer verhoudingen op basis van meerdere bronnen voor betrouwbaarheid, aangezien alle bronnen receptblogs zijn zonder wetenschappelijke validatie.
Voedingswaarde en Gezondheidsaspecten
De voedingswaarde van broodpudding is afhankelijk van de ingrediënten en portiegrootte. Een schatting per portie (103 gram) uit één bron omvat 136 kcal, met 22.4 gram koolhydraten, 2.6 gram totaal vet (waarvan 1 gram verzadigd), 5.5 gram eiwitten, 0.6 gram vezels en 10.8 gram suiker. Dit is een richtlijn; variaties in broodsoort of suikergehalte beïnvloeden de waarden. De vegan variant met bananen en appelmoes wordt als gezonder gepositioneerd door afwezigheid van eieren en toegevoegde suiker, en benut rijpe vruchten. Het gerecht draagt bij aan anti-voedselverspilling door restjes te gebruiken.
Serveren en Bewaring
Broodpudding wordt warm geserveerd met ijs of slagroom als dessert, koud met poedersuiker als ontbijt of bij koffie. Het past bij vers fruit. Bewaring wordt niet expliciet vermeld, maar als gebakken product is het houdbaar in de koelkast.
Conclusie
Broodpudding is een eenvoudig, veelzijdig gerecht gemaakt van oud brood, melk, eieren en suiker, gebakken op 180 graden Celsius. Belangrijke elementen zijn het weken van het brood, toevoeging van smaakmakers zoals kaneel en variaties met fruit of vegan opties. De methode voorkomt verspilling en levert een voedzaam resultaat met geschatte voedingswaarden rond 136 kcal per portie. Consistentie in bronnen ondersteunt deze praktijken, hoewel exacte hoeveelheden variëren.