Glutenvrije appeltaart bakken: Een stapsgewijze gids met inzichten van Rutgerbakt en Koopmans
Glutenvrije appeltaart is populair bij zowel mensen die lijden aan gluten-intolerantie, coeliakie of wie bewust kiezen voor een dieet met minimaal aanvoeg van tarwe. Gelukkig is het bakken van zo’n taart geen onmogelijke klus. Dankzij de instructies van Rutgerbakt en het gebruik van speciaal ontwikkelde glutenvrije basismelen zoals Koopmans Bananenmeel en Zelfrijzend Amandelbakmeel, kan iedereen eenvoudig en met vertrouwen een lekkere glutenvrije appeltaart maken.
In dit artikel wordt een dergelijk recept in detail beschreven, met toelichting op de ingrediënten, techniek, verfijningen en potentiële alternatieven. Daarbij komt ook de rol van Koopmans als merk in dit nieuwe bakkeveld beschouwd, inclusief het aanbod van andere basismelen die kunnen helpen bij het verkennen van een tarwevrij bereidingsveld.
Overzicht van ingrediënten en uitvoering
Twee voornaamste bronnen voor dit recept en de daarbij behorende informatie zijn Rutgerbakt en de website van Koopmans. Beide geven een vergelijkbare opzet voor het bakken van een glutenvrije appeltaart, waarbij gebruik wordt gemaakt van kruimeldeeg dat op basis van zanddeegtechniek is gebakken. Dit zorgt voor een rustige taartvulling zowel in structuur als in smaak.
De uitvoering bestaat uit twee delen: het maken van het kruimeldeeg en het voorbereiden van de appelvulling. De springvorm van 24 centimeter is de standaardmaat, wat resulteert in een taart die 8 stukken of meer kan leveren, afhankelijk van de wens van de ganger.
De taart wordt gebakken op 180°C gedurende ongeveer 60 minuten. Gedurende deze tijd is het belangrijk om op te letten dat het kruimeldeeg bovenop niet te snelbruist. In dat geval kan de taart tijdelijk worden afgedekt met een stuk aluminiumfolie, zoals vermeld in de bron.
Ondanks het eenvoudige karakter van het kruimeldeeg, zijn er enkele technische nuances waarbij aandacht voor detail nodig is. Zo moet het deeg niet worden geroosterd of op warmte worden gelaten, zoals bij traditioneel rijmdeeg het geval is. Zelfs de toepassing van koffie of citroenrasp wordt als extra verfijning gezien.
Het recept: Stap voor stap
De in totaal zes ingrediënten voor het kruimeldeeg en vijf voor de vulling zijn eenvoudig gekozen maar essent. Hun keuze is ook gericht op een zachte smaak, zodat de appel in stand blijft als hoofdelement van de taart.
Voor het kruimeldeeg:
- 200 g Koopmans Bananenmeel
- 140 g Koopmans Zelfrijzend Amandelbakmeel
- 200 g witte basterdsuiker
- 1 zakje vanillesuiker of 1 tl vanille-extract
- ¼ tl zout
- 235 g boter (koud, in blokjes)
Voor de appelvulling:
- 5-7 appels, Jonagold of Elstar
- 3 el witte basterdsuiker
- 1½ tl kaneelpoeder
- 80 g donkere rozijnen
Verder nodig:
- Bakspray of boter, om de vorm in te vetten
- Poedersuiker om de taart te bestuiven
- Eventueel: 2-3 eetlepels custardpoeder of maïzena om het vocht van de appel te binden.
Uitvoering recept
1. Verwarm de oven
Zet de oven op 180°C (onder- en bovenwarmte). Voor een heteluchtoven is het vermogen iets lager, rond de 165°C. Bekleed de bodem van de springvorm van 24 cm met bakpapier en vet de zijkant aan met bakspray of boter. Dit voorkomt het klembrood en faciliteert het uitnemen van de taart.
2. Maak het kruimeldeeg
Bereid het deeg in een kom:
- Meng de glutenvrije basismelen (Bananenmeel en Zelfrijzend Amandelbakmeel) met basterdsuiker, vanillesuiker en zout.
- Voeg koud blokjes boter toe. De boter moet zo koud mogelijk zijn, zodat het deeg een kruimelig texture behoudt.
- Meng met je vingers of met een komroer tot een consistente massa ontstaat. Het moet eruitzien alsof het een zandige kruimel is, zonder grote klonters.
3. Vorm het deeg
- Verdeel driekwart van het kruimeldeeg in de vorm en druk dit zorgvuldig tegen de bodem en de zijkanten. Het moet ongeveer 4 cm hoog zijn om de appelvulling te omvatten.
- Zet de overgebleven een vierde van het deeg opzij voor de laatste stap.
4. Bereid de appelvulling
- Schil de appels, verwijder de klokhuizen en snij ze in partjes (ongeveer 2 cm stukjes).
- Meng de appelpartjes in een kom met witte basterdsuiker, kaneelpoeder en rozijnen.
- Indien gewenst, voeg 2-3 eetlepels custardpoeder of maïzena toe. Dit bindt het vocht dat zich tijdens het bakken ontvlecht. Het is echter optioneel.
5. Strooi en bak
- Verzamel het appelmengsel in de vorm.
- Bestrooi het met de resterende kruimels.
- Zet de vorm op het rooster en bak gedurende 55-65 minuten. Zorg ervoor dat de ovenroosters niet te laag staan, zodat verbranding wordt vermeden.
6. Koel en serveer
- Zodra de taart uit de oven komt, laat het ongeveer 10 minuten afkoelen voordat het uit de vorm wordt gehaald.
- Verwijder de rand van de springvorm zorgvuldig.
- Bestuif met poedersuiker met behulp van een theezeefje.
- Voor optie: je kunt het kruimeldeeg op smaak brengen door citroenrasp (¼-½ citroen) toe te voegen in plaats van vanillesuiker.
Ingrediëntenanalyse
Glutenvrije basis-melen van Koopmans
Twee centrale ingrediënten in dit recept zijn Koopmans Bananenmeel en Zelfrijzend Amandelbakmeel. Beide zijn zonder tarwe gemaakt en geschikt voor het bakken van zanddeeg-taarten.
- Bananenmeel is gemaakt van onrijpe groene bakbananen. Het is neutraal van smaak en rijk aan vezels. Het bevat natuurlijk vocht en zorgt voor een zachte textuur in de taart.
- Zelfrijzend Amandelbakmeel helpt bij het licht worden van het deeg tijdens het bakproces. Amandel is een sterk geurige noot, maar in het merendeel van de recepten is de smaak van de kruimels voldoende uitgebalanceerd.
Naast deze melenspecialiteiten biedt Koopmans ook Boekweitmeel, dat in combinatie gebruikt kan worden met bananen en amandelbakmeel om variatie te bieden in de baksfeer.
Rolsuiker en zetmeel
Het gebruik van basterdsuiker in zowel het kruimeldeeg als de appelvulling dient om de smaaklijn neutraal te houden. In tegenstelling tot witte zandworp kan basterdsuiker een subtiel meer rauwe smaak hebben, die met de zachte zoetheid van de appels complementair werkt.
Custardpoeder of maïzena is optioneel. Het voegt waarde toe aan de taart als het vocht van de appels te veel wordt en kan de vulling doen doorvloeien. Deze toetreding is echter niet essentiaal.
Appelsoorten
De bronnen adviseren Jonagold of Elstar appels, zowel vanwege hun zachte textuur als omdat ze relatief zoet zijn en weinig zure smaak hebben. Andere soorten zoals Braeburn of Golden Delicious kunnen eveneens geschikt zijn.
Technische tips
Temperatuur en tijdsbemesting
- Oven: 180°C voor gewone ovens; 165°C voor hetelucht.
- Bakduur: 55–65 minuten.
- **Toestand: taart is gereed als het kruimeldeeg bruin is en het midden van de appelvulling nog stevige stukjes toont, maar het onderste deel gaar is.
- Proefnagel test: druk met een nagel in het midden. Het moet tijdelijk inzakken en snel terugkeren tot het rechtehoekig is.
Opwarm- of opslagtechniek
Gelijk na bakken is het aan te raden om de appeltaart ongeveer een uur af te koelen voordat ze opgeslaagd of geserveerd wordt. Dit voorkomt het doorvloeien en onttrekt het vocht uit de appelvulling.
Tijdens het opslaan is het belangrijk om vocht uit de lucht te voorkomen. Aanbevolen is om de taart in een afgesloten bak op te slaan, eventueel scheidend met een doek of keukenpapier. De taart kan tot een dag of twee bij kamertemperatuur worden bewaard; langer in de koeling.
Voor het opwarmen is een oven niet de beste keuze. Sterker advies wordt uitgesproken om per stuk op lage hitte in een pan of in de oven te dekken en op te warmen. Dit voorkomt vochtkrimping en verliezen van structuur.
Aanpassingen en alternatieven
Hoewel het recept simpel is, zijn er creatieve mogelijkheden om het af te wijken zonder de kern van de taart te verliezen.
In plaats van kruimelkruim
In plaats van een klassieke kruimelvulling, zoals hier boven vermeld, kun je eventueel koekschijfjes gebruiken. Sommige recepten adviseren het gebruiken van glutenvrije beschuit, die ook verkruimeld kan worden en onder het appelmengsel of erboven gestrooid kan worden.
Zonder kaneel
Hoewel kaneel een klassieke smaak in appeltaart is, is het niet verplicht. Uitzonderlijke gangers of sommigen met gevoeligheid voor spijzen kunnen dit uit het recept halen. Bij kaneelvervaging is het mogelijk om een klein beetje citroenrasp of munt-extract te gebruiken als extra smaak.
Verfijningen
- Citroenversie: Vervang de vanillesuiker door de versraspte citroen van ¼ tot ½ citroen.
- Beleg: Na het bestoven met poedersuiker, geef het een extra smaak door een flinke klontje room of een lekkere glaasje cider.
De rol van het merk: Koopmans en het glutenvrije bakken
Koopmans speelt een uitgesproken rol in het domein van het bakken in Nederland. Het gebruik van speciaal ontwikkelde meelproducten is niet zo lang meer, maar is toch sterk genoeg in de markt aanwezig. Het merk begon zijn gedachten over glutenarme en -vrije oplossingen in de lopende eeuw, met een lanceringsperiode die zich uitstrek over talloze jaren.
Koopmans biedt meer dan deze twee basismelen. Onder de serie “Bakken zonder tarwe” vindt men ook Boekweitmeel, waaruit opnieuw originele baken zijn mogelijk. Een uitgebreid receptenarchief is toegankelijk op de website van het merk. Voor bakers met inzicht of die hun inventaris willen uitbreiden, is dit een sterke instap naar het bakken zonder gewone meel.
De keus voor Bananenmeel en Zelfrijzend Amandelbakmeel is niet toeval. Het meel van bananen is een vaste waarde in de glutenvrije baklijn, terwijl amandelbakmeel een sterke rijzende werkmethode biedt. Het vermoeden is dat de combinatie van deze meel is ontwikkeld tot een soort best practices in het bakken zonder tarwe.
Meel is voor het merk Koopmans niet alleen een bereidingsmaterialiaal maar ook een gelegenheid om consumenten te leren en te coachen. Bijvoorbeeld de tip om niet alleen de meelproducten aan te raken, maar ook bijvoorbeeld te letten op de eventuele tarwe-inhoud van zetmeelproducten (zoals custardpoeder of maïzena), laat zien dat er extra aandacht is voor een duidelijke aanreiking.
Overwegingen bij het uitvoeren van het recept
Het recept is gericht op een eenvoudig, keukentestgericht bakresultaat. Als dergelijk taarten gewenst zijn voor gelegenheden, mag het worden opgevolgd met een glazuur of beroemde caramel als topping.
Een belangrijke onderscheiding is of het recept als taart bedoeld is of als een bakproduct alleen. De structuur van deze taart past zich goed aan een ganger of op het ontbijt en kan eventueel een aperitif of het avondeten met een dranke begeleiden. De ruimheid van tekstuur en smaak maakt dit een taart die makkelijk geaccepteerd kan worden bij diverse gelegenheden.
Conclusie
Het bakken van een glutenvrije appeltaart met Koopmans Bananenmeel en Zelfrijzend Amandelbakmeel is niet alleen een handige uitkomst voor mensen met een glutenintolerantie of die proberen zoveel mogelijk tawwevrije ingrediënten te gebruiken; het is een vertrouwbare en smeuïeke kruimel/deeg techniek met een zachte appelvulling.
Zowel Rutgerbakt als de instructies van Koopmans blijven bij een over het algemeen eenvoudige en toetsbare aanpak. De stappen zijn eenvoudig te volgen en het resultaat is zowel visueel als in smaak te behouden voor eventuele gelegenheden.
Daarnaast is Koopmans’ serie ‘Bakken zonder tarwe’ een betrouwbare keuze om experimenten verder te drijven. Met toegevoegde opties zoals Boekweitmeel, zijn er genoeg mogelijkheden om zelf nieuwe recepten te ontwikkelen en het bakken zonder meel van traditioneel tarwe vrijwillig te maken.
De combinatie van bananen- en amandelbakmeel, zachte boter en appel als kernmaatgeving vormt een basis die goed is ingepast in de moderne keuken van iedereen die het comfort van glutenvrije bakken zoekt.