Griekse Mezedes: Recepten en Gerechtjes uit de Middellandse Keuken
De Griekse keuken staat bekend om haar smaakvolle en variabele gerechten, en geen enkel gerecht illustreert dit beter dan een mezedes. Mezedes zijn kleine hapjes of gerechtjes die vaak als aperitief of bij een drankje worden geserveerd. Deze gerechtjes zijn eenvoudig in voorbereiding, maar smaken uitstekend en zijn een uitstekende manier om de smaken van Griekenland thuis na te bootsen.
Deze artikelen gaan dieper in op wat mezedes precies zijn, welke gerechtjes daarbij vallen, en geven een aantal recepten om je eigen Griekse mezze thuis te maken. We bespreken ook wat voor ingrediënten je nodig hebt en hoe je deze gerechtjes het beste kunt combineren voor een authentieke ervaring.
Wat zijn mezedes?
Mezedes (of μεζές in het Grieks) zijn kleine hapjes die vaak gezamenlijk worden geserveerd, meestal in combinatie met wijn of andere dranken. Het woord komt van het Griekse woord μεζός (mezós), wat "klein" of "kleinere portie" betekent. Mezedes vormen een vrij lichte schotel die als aperitief of als voorgerecht kan worden gegeten. Ze zijn een belangrijk onderdeel van de Griekse culinair cultuur en worden vaak gedeeld met familie of vrienden tijdens feesten of bijeenkomsten.
Mezedes kunnen variëren van simpel, zoals een schaaltje olijven of fetakaas, tot meer ingewikkelde gerechtjes, zoals gegrilde halloumi of frituurde kaas (saganaki). Ze zijn meestal licht, vers en rijk aan smaken van de Middellandse Zee, zoals olijfolie, knoflook, oregano en tijm.
Populaire Griekse mezedes gerechtjes
Er zijn verschillende soorten mezedes gerechtjes, die elk hun eigen smaak en bereidingswijze hebben. Hieronder volgen enkele van de meest geliefde:
1. Keftedes (Griekse gehaktballetjes)
Keftedes zijn sappige gehaktballetjes gemaakt met een combinatie van gemalen vlees (meestal rund of lam), kruiden, paneermeel en specerijen. Ze worden vaak geserveerd met tzatziki, een vers yoghurtdipje met komkommer, knoflook en kruiden. De smaak is zacht, knapperig en verfrissend.
Ingrediënten voor 10 porties: - 500g gehakt (rund of lam) - 1 ui - Knoflook - 1 ei - Brood, geweekt in melk en uitgeknepen - Peterselie - Oregano - Zout - Peper - Olijfolie
Bereidingswijze: 1. Meng alle ingrediënten goed in een kom. 2. Vorm kleine balletjes van de mengsel. 3. Verhit olijfolie in een pan en bak de gehaktballetjes tot ze gaar en goudbruin zijn. 4. Serveer met tzatziki.
2. Spanakopita (Spinazietaart)
Spanakopita is een knapperige spinazietaart gemaakt met filodeeg, feta, ui en kruiden. Het gerecht is eenvoudig, maar smaakt heerlijk, en is ideaal om bij een Grieks drankje te serveren.
Ingrediënten: - 500g spinazie - 200g feta - 1 ui - 2 el olijfolie - 2 eieren - 1 pak filodeeg - Zout - Peper - Nootmuskaat - Boter
Bereidingswijze: 1. Hak de spinazie en snij de ui fijn. 2. Fruit de ui in olijfolie en voeg vervolgens de spinazie toe. Bak tot het meeste vocht is verdampt. 3. Meng het geheel met feta, eieren, zout, peper en nootmuskaat. 4. Leg een vel filodeeg in een ingevette bakvorm, bestrijk met boter en herhaal met meerdere vellen. 5. Voeg de vulling toe en dek af met meer filodeeg, telkens besmeurd met boter. 6. Bak in een voorverwarmde oven op 180°C tot goudbruin.
3. Saganaki (Gefrituurde kaas)
Saganaki is een gerecht dat vaak bestaat uit feta of kefalotyri kaas die in olijfolie wordt gefrituurd tot het goudbruin en knapperig is. Het gerecht wordt meestal geserveerd met citroen en is een populaire keuze bij mezedes.
Ingrediënten: - 200g kefalotyri of feta kaas - 1 ei, losgeklopt - Bloem - Olijfolie - Citroen
Bereidingswijze: 1. Bekleed de kaas met losgeklopte ei en bloem. 2. Verhit olijfolie in een pan. 3. Bak de kaas tot het goudbruin is en knapperig aan de buitenkant. 4. Serveer met citroen.
4. Tzatziki
Tzatziki is een vers yoghurtdipje dat vaak wordt gebruikt bij mezedes. Het is gemaakt van komkommer, knoflook, olijfolie en kruiden.
Ingrediënten: - 200g Griekse yoghurt - 1 komkommer, geraspt en uitgedrukt - Knoflook - Olijfolie - Tijm - Zout - Peper
Bereidingswijze: 1. Meng de yoghurt met de geraspte komkommer. 2. Voeg losgeklopte knoflook, olijfolie, tijm, zout en peper toe. 3. Meng alles goed en laat even rusten. 4. Serveer bij mezedes of als saus bij Griekse frieten.
5. Fava (Spliterwtenpuree)
Fava is een romige gele spliterwtenpuree, afkomstig van het eiland Santorini. Het wordt overgoten met gekarameliseerde uien en besprenkeld met olijfolie. Het wordt vaak geserveerd met knapperig brood en is een rijke en bevredigende meze-optie.
Ingrediënten: - 200g spliterwten (ongeschorfde) - 1 ui - Olijfolie - Zout - Peper
Bereidingswijze: 1. Kook de spliterwten in water tot ze zacht zijn. 2. Fruit de ui in olijfolie tot goudbruin. 3. Meng de spliterwten met de gekaramelliseerde uien. 4. Voeg zout en peper toe en mix tot een romige puree. 5. Serveer op een schaal met knapperig brood.
6. Taramasalata (Viskuitdip)
Taramasalata is een romige dip gemaakt van viskuit, brood, olijfolie, citroensap en knoflook. Het biedt een heerlijke zeesmaak en is perfect voor liefhebbers van zeevruchten.
Ingrediënten: - 100g viskuit (visroe) - 1 brood, fijngehakt - Olijfolie - Citroensap - Knoflook - Zout
Bereidingswijze: 1. Meng viskuit met fijngehakt brood. 2. Voeg olijfolie, citroensap en knoflook toe. 3. Meng alles tot een romige puree. 4. Voeg zout toe naar smaak. 5. Serveer met knapperig brood of crackers.
Regionale Griekse mezedes
De Griekse keuken is diep geworteld in regionale specialiteiten, en dit geldt ook voor mezedes. Elke regio in Griekenland heeft zijn eigen unieke kijk op meze, met lokale ingrediënten en smaken.
1. Gegrilde halloumi
Halloumi is een halfharde kaas gemaakt van schapenmelk. Het wordt vaak gegrild of gebakken tot hij goudbruin en knapperig is. De unieke textuur en zoute smaak maken het een favoriete meze-optie, vooral in combinatie met een drupje honing of een kneepje citroen.
Ingrediënten: - 200g halloumi - Olijfolie - Zout - Tijm
Bereidingswijze: 1. Snij de halloumi in plakjes. 2. Besprenkel met olijfolie, zout en tijm. 3. Grijp op een barbecue of in een pan. 4. Serveer direct met citroen of honing.
Griekse mezedes combineren met drankjes
Een Griekse mezze wordt vaak genoten in combinatie met wijn, likeur of andere dranken. De smaken van mezedes passen goed bij lichte witwijn of Griekse likeuren zoals metaxa, een brandy die in Griekenland wordt gemaakt.
Bij een Grieks restaurant is het gebruikelijk om een klein glaasje drank te krijgen na het eten. Typische Griekse drankjes zijn:
- Metaxa: Een Griekse brandy die meestal als likeur wordt genoten.
- Ouzo: Een anisachtige drank die meestal met water of ijs wordt gedronken.
- Retsina: Een Griekse witte wijn die is bier gebrouwen met olijfolie en resina (harzen van cipres).
Tip: Hoe maak je een Griekse mezze?
Bij het maken van een Griekse mezze is het belangrijk om een divers keuze aan gerechtjes te maken. Hier zijn enkele tips:
- Diversiteit: Kies een mix van vlees, groenten, kaas en dips.
- Brood: Serveer mezedes met Grieks stokbrood of pita.
- Kruiden: Gebruik veel oregano, tijm, knoflook en olijfolie.
- Smaak: Pas de smaken aan naar smaak met zout, peper en citroen.
- Serveer manier: Serveer alles op een grote schaal of bord.
Recept: Griekse groentenbord
Een Griekse groentenbord is een eenvoudige maar smaakvolle manier om mezedes te maken. Het bestaat meestal uit een mengsel van groenten zoals tomaten, komkommer, uien, paprika en olijven.
Ingrediënten: - 2 tomaten - 1 komkommer - 1 ui - 1 paprika - 100g olijven - Olijfolie - Zout - Peper
Bereidingswijze: 1. Snij alle groenten in blokjes of plakjes. 2. Meng ze in een schaal. 3. Besprenkel met olijfolie, zout en peper. 4. Serveer met Griekse feta of tzatziki.
Recept: Gavros marinatos (Geroosterde ansjovis)
Gavros marinatos is een eenvoudig gerecht van rauwe ansjovis in marinade. Het is gezond, fris en super smaakvol.
Ingrediënten: - 500 gram ansjovis - Knoflook - 200 ml azijn - 1 chilipeper - 1 citroen - Rozemarijn - 300 ml olijfolie - Zout - Peper
Bereidingswijze: 1. Snijd de knoflook en chilipeper fijn. 2. Meng de knoflook, azijn, chilipeper, citroen, peper, zout, rozemarijn en olijfolie. 3. Leg de ansjovis in de marinade en laat 12 uur staan op kamertemperatuur. 4. Serveer op een schaal met knapperig brood.
Recept: Gegrilde octopus Griekse stijl
Een iets moeilijker gerecht, maar met een verrukkelijk resultaat. Gegrilde octopus is een populaire meze in Griekenland.
Ingrediënten: - 400 gram verse octopus tentakels - Olijfolie - Zout - Peper - Tijm
Bereidingswijze: 1. Spoel de octopus tentakels schoon en snij in stukken van ongeveer 5 cm. 2. Besprenkel met olijfolie, zout, peper en tijm. 3. Grijp op een barbecue of in een pan. 4. Serveer direct met citroen of tzatziki.
Conclusie
Griekse mezedes zijn meer dan alleen hapjes – ze vormen een essentieel deel van de Griekse culinair cultuur en zijn ideaal voor een gezellige bijeenkomst of feest. Of je nu keftedes, spanakopita, saganaki of een bordje groenten maakt, elk gerecht brengt je dichter bij de smaken van de Middellandse Zee.
De Griekse keuken staat bekend om haar gebruik van verse ingrediënten, kruiden en olijfolie, en deze smaken zijn ook te proeven in elke mezedes gerecht. Door deze gerechtjes thuis te maken, kun je de authentieke smaken van Griekenland in je keuken brengen.