In de moderne keuken zijn dips en smeerkaasjes zoals heksenkaas een populaire keuze bij snacks, maaltijden en borrels. Het commerciële product heetst meestal Heks’nkaas, een roomkaasproduct met kruiden, prei en knoflook. Terwijl het product in de supermarkt gemakkelijk verkrijgbaar is, zijn er ook sterke argumenten om heksenkaas zelf te maken. Zowel gezondheid, kosten en smaak zijn redenen om dit recept te overwegen. In dit artikel worden diverse recepten voor zelfgemaakte heksenkaas gepresenteerd, evenals toepassingen in verschillende gerechten.

Inleiding

Heksenkaas is een kruidenrijke roomkaas met een pittige smaak, gebaseerd op prei en knoflook. Het is geschikt als smeerdip, saus of smaakversterker in diverse gerechten. In de handel is het vooral verkrijgbaar onder de naam HEKS’NKAAS®, een commerciële variant die industrieel is geproduceerd. De samenstelling van deze industriële producten kan echter controversieel zijn, zoals vermeld in meerdere bronnen. Ondanks de gemakkelijk beschikbaarheid zijn er aantoonbare voordelen om heksenkaas zelf te maken: het is gezonder, goedkoper en smaakt verser.

In dit artikel worden meerdere zelfgemaakte varianten van heksenkaas beschreven, evenals recepten waarin heksenkaas als toepassing wordt gebruikt. Daarnaast worden eventuele variaties in smaak, consistentie en ingrediënten besproken, waarbij aandacht wordt besteed aan gezondheid en bereidingswijze.

Zelfgemaakte heksenkaas: recepten en varianten

Er zijn verschillende manieren om heksenkaas zelf te maken. De basisbestanddelen zijn meestal kruidenkaas, prei, peterselie en eventueel mayonaise of yoghurt. In de bronnen worden meerdere recepten genoemd, waarbij elk recept zijn eigen kenmerken heeft.

1. Eenvoudige variant met kruidenkaas en prei

Een veelvoorkomende vorm van zelfgemaakte heksenkaas maakt gebruik van kruidenkaas als basis. In één recept wordt gebruikgemaakt van Val Blanc, een goedkope kruidenkaas van Aldi, of Garlan van Albert Heijn. De kruidenkaas wordt gemengd met een mix van prei, peterselie, zout, peper en citroensap. De mix wordt vervolgens gezoet en eventueel verdund met mayonaise. Dit recept is eenvoudig en snel te maken, waardoor het ideaal is voor een borrel of een snelle snack.

Ingrediënten (voor 250 gram):

• 100 gram kruidenkaas (zoals Val Blanc of Garlan)
• 30 gram snijprei
• 30 gram peterselie
• 1 eetlepel mayonaise (optioneel)
• 1 theelepel zout
• 1 theelepel witte peper
• 1 theelepel citroensap
• 1 theelepel poedersuiker (optioneel)

Bereidingswijze:

1. Was de snijprei en peterselie goed.
2. Meng de kruidenkaas in een kom.
3. Voeg de prei en peterselie toe en mix alles met een staafmixer of in een foodprocessor tot een fijne consistentie.
4. Voeg eventueel mayonaise toe om de saus iets dikker te maken.
5. Voeg zout, peper en citroensap toe en mix opnieuw.
6. Laat de heksenkaas eventueel enkele uren in de koelkast rijpen om de smaken te laten mengen.

Deze variant is gezonder dan de industriële versie, omdat er geen kunstmatige versterkers of conserveermiddelen worden gebruikt. Bovendien is het goedkoper, aangezien kruidenkaas en verse kruiden meestal goedkoop verkrijgbaar zijn.

2. Gezondere variant met yoghurt

In een andere bron wordt beschreven hoe heksenkaas kan worden gemaakt met Griekse yoghurt in plaats van mayonaise. Deze variant is lichter, met minder vet en calorieën, waardoor het een geschikte keuze is voor iemand die op zoek is naar een gezondere alternatief.

Ingrediënten (voor 250 gram):

• 100 gram kruidenkaas
• 50 gram Griekse yoghurt
• 30 gram snijprei
• 30 gram peterselie
• 1 theelepel zout
• 1 theelepel witte peper
• 1 theelepel citroensap

Bereidingswijze:

1. Was de prei en peterselie.
2. Meng de kruidenkaas en yoghurt in een kom.
3. Voeg de verse kruiden toe en mix alles fijn.
4. Voeg zout, peper en citroensap toe.
5. Mix opnieuw en breng eventueel op smaak.
6. Laat de heksenkaas 1-2 uur in de koelkast rijpen.

Deze variant heeft een iets zwaardere consistente, maar is lichter in smaak. Het is geschikt voor een kerstkaasplank of als gezondere alternatief in een maaltijd.

3. Versere variant met blancheren

Een andere manier om heksenkaas te maken is door de prei eerst te blancheren. Dit is een techniek waarbij de prei kort in kokend water wordt gelegd om de scherpe smaak te verlagen. Dit maakt de heksenkaas geschikter voor personen die de scherpe smaak van rauwe prei niet zo goed kunnen verdragen.

Ingrediënten:

• 100 gram kruidenkaas
• 30 gram snijprei (geblancherd)
• 30 gram peterselie
• 1 theelepel mayonaise
• 1 theelepel zout
• 1 theelepel witte peper
• 1 theelepel citroensap

Bereidingswijze:

1. Was de snijprei en snijd in grove stukken.
2. Zet een pan met kokend water op het vuur en blancheer de prei gedurende 1 minuut.
3. Laat de prei uitlekken.
4. Meng de kruidenkaas, blancheerde prei en peterselie in een kom.
5. Voeg mayonaise, zout, peper en citroensap toe.
6. Mix fijn en breng op smaak.

De blanchering verandert de smaak en consistentie van de heksenkaas. Het is een techniek die geschikt is voor iemand die de scherpe smaak van rauwe prei niet wil hebben, maar toch de kruidenrijpe smaak wil behouden.

4. Variant met extra kruiden

In sommige varianten van heksenkaas worden extra kruiden toegevoegd, zoals knoflook of andere smaakversterkers. In één van de recepten is er bijvoorbeeld sprake van het gebruik van knoflook, wat de smaak verder verrijkt.

Ingrediënten (voor 250 gram):

• 100 gram kruidenkaas
• 30 gram snijprei
• 30 gram peterselie
• 1 teentje knoflook
• 1 eetlepel mayonaise
• 1 theelepel zout
• 1 theelepel witte peper
• 1 theelepel citroensap

Bereidingswijze:

1. Was de snijprei en peterselie.
2. Meng de kruidenkaas in een kom.
3. Voeg de prei, peterselie en knoflook toe.
4. Mix alles fijn.
5. Voeg mayonaise, zout, peper en citroensap toe.
6. Mix opnieuw en breng op smaak.
7. Laat de heksenkaas eventueel enkele uren in de koelkast rijpen.

Deze variant is iets pittiger, vooral door de toevoeging van knoflook. Het is geschikt voor iemand die een intensere smaak wil, bijvoorbeeld in een saus of als smeerkaas op toast.

Toepassingen van heksenkaas in gerechten

Naast de zelfgemaakte varianten is heksenkaas ook een veelgebruikt bestanddeel in diverse gerechten. In de bronnen worden meerdere recepten genoemd waarin heksenkaas als smaakversterker of saus wordt gebruikt.

1. Champignons met heksenkaas

Een bekend gerecht is champignons met heksenkaas. De champignons worden in plakjes gesneden en in olijfolie gebakken. Vervolgens wordt heksenkaas over de champignons gegoten, waarna de resterende ingrediënten worden toegevoegd.

Ingrediënten (voor 4 personen):

• 500 gram champignons
• 100 gram heksenkaas
• 1 kleine ui
• Olijfolie
• Zout en peper

Bereidingswijze:

1. Snipper de ui fijn.
2. Snijd de champignons in plakjes.
3. Verhit de olijfolie in een pan en bak de champignons en de fijngesnede ui.
4. Voeg de heksenkaas toe en meng goed.
5. Breng op smaak met zout en peper.
6. Serveer warm of koud.

Deze variant is geschikt als voorgerecht of borrelhapje. Het is eenvoudig te maken en past goed bij stokbrood of toast.

2. Asperges met heksenkaas

Asperges kunnen ook op een eenvoudige manier worden bereid met heksenkaas. De asperges worden gekookt, en daarna met heksenkaas, ham en hardgekookte eieren bedekt.

Ingrediënten (per persoon):

• 500 gram asperges
• Heksenkaas (naar smaak)
• Gesneden beenham
• 1 à 2 hardgekookte eieren
• Zout

Bereidingswijze:

1. Schil de asperges met een dunschiller en snijd ongeveer 1½ cm van de onderkant af.
2. Kook de asperges in water met een beetje zout gedurende 3 minuten, daarna het gas uitzetten en 15-20 minuten laten uitlekken.
3. Leg de beenham op een platte schaal.
4. Plaats de asperges op de beenham.
5. Bedek met heksenkaas.
6. Verkruimel of halveer de eieren en voeg toe.
7. Serveer met aardappelen of krieltjes.

Deze variant is geschikt als warme maaltijd en is eenvoudig te bereiden. Het is ideaal voor een borrel of een lichtere maaltijd.

3. Gevulde eieren met heksenkaas

Eieren kunnen ook op een creatieve manier worden bereid met heksenkaas. De eieren worden hardgekookt, de eidooiers worden eruit gehaald en gemengd met heksenkaas en witte peper.

Ingrediënten (voor 8 eieren):

• 4 hardgekookte eieren
• 2 eetlepels heksenkaas
• Witte peper en zout

Bereidingswijze:

1. Snijd de eieren doormidden.
2. Verwijder de eidooiers en breng ze in een kom.
3. Mix de eidooiers met heksenkaas en breng op smaak met witte peper en zout.
4. Schep of spuit het mengsel terug in de eiwitdelen.
5. Bestrooi met wat eigeelkruimels en eventueel een takje peterselie.

Deze variant is geschikt als borrelhapje of als gezonde snack. Het is eenvoudig te maken en past goed bij een kaasplank of een borrel.

4. Witlof uit de oven

Een andere toepassing is witlof uit de oven met heksenkaas. Het witlof wordt gekookt, in ham gewikkeld en bedekt met heksenkaas. Vervolgens wordt het in de oven gebakken.

Ingrediënten (voor 4 personen):

• 500 gram gekookte witlof
• 200 gram heksenkaas
• 10 plakken achterham
• Zout en witte peper

Bereidingswijze:

1. Kook het witlof in water met een snufje zout gedurende 7 minuten.
2. Laat het goed uitlekken in een zeef.
3. Snijd het witlof doormidden en verwijder de witte kern.
4. Rol het witlof in de achterham en leg in een ovenschaal.
5. Verdeel de heksenkaas over de witlof-hampakketjes.
6. Bake in een voorverwarmde oven (160°C) gedurende 30 minuten.
7. Serveer met gekookte aardappelen.

Deze variant is geschikt als warme maaltijd en is eenvoudig te bereiden. Het is ideaal voor een lichte lunch of maaltijd.

5. Spinazie a la crème met heksenkaas

Een andere toepassing van heksenkaas is in een spinazie a la crème gerecht. De spinazie wordt bereid met heksenkaas en lasagnevellen.

Ingrediënten:

• 2 pakken spinazie à la crème (450 gram)
• 1 pak lasagnevellen (250 gram)
• 200 gram heksenkaas
• 1 ui
• 2 eetlepels olijfolie
• 1 teentje knoflook
• Zout en peper

Bereidingswijze:

1. Kook de lasagnevellen volgens de pakkeninstructies.
2. Verhit olijfolie in een pan en bak de fijngesnede ui en knoflook.
3. Voeg de spinazie à la crème toe en meng.
4. Voeg heksenkaas toe en breng op smaak met zout en peper.
5. Meng met de gekookte lasagnevellen.
6. Serveer warm.

Deze variant is geschikt als hoofdmaaltijd en is eenvoudig te bereiden. Het is ideaal voor een lichte maaltijd of een borrelgerecht.

6. Rode bieten salade met heksenkaas

Een andere toepassing van heksenkaas is in een rode bieten salade. De heksenkaas wordt gemengd met citroensap, olijfolie en kaneelpoeder.

Ingrediënten:

• 300 gram gekookte rode bieten
• 150 gram heksenkaas
• 1/2 eetlepel citroensap
• 1/2 eetlepel olijfolie
• 1 mespunt kaneelpoeder
• Zout

Bereidingswijze:

1. Pel de rode bieten en snijd in blokjes.
2. Meng heksenkaas, citroensap, olijfolie en kaneelpoeder in een kom.
3. Meng de blokjes rode bieten door het heksenkaasmengsel.
4. Breng op smaak met zout.
5. Serveer koud of warm.

Deze variant is geschikt als salade of borrelgerecht. Het is eenvoudig te maken en past goed bij een barbecue of een borrel.

Voordelen van zelfgemaakte heksenkaas

Zelfgemaakte heksenkaas heeft verschillende voordelen ten opzichte van de industriële variant. Eerst en vooral is het gezonder, omdat er geen kunstmatige versterkers, conserveermiddelen of gelatine in zit. In de industriële variant zijn er bijvoorbeeld meerdere E-nummers genoemd, zoals E211 (natriumbenzoaat), E222 (natriumwaterstofsulfiet) en E516 (calciumsulfaat). Deze stoffen worden vaak gebruikt als conserveermiddelen of verdikkingsmiddelen, maar kunnen voor sommige mensen ongewenste effecten hebben.

Daarnaast is zelfgemaakte heksenkaas goedkoper. In de bronnen wordt vermeld dat industriële heksenkaas relatief duur is, terwijl de ingrediënten voor zelfgemaakte varianten goedkoper en gemakkelijker te vinden zijn. Kruidenkaas, prei, peterselie en eventueel mayonaise of yoghurt zijn gemakkelijk te verkrijgen in de meeste supermarkten.

Bovendien is zelfgemaakte heksenkaas verser en heeft het een betere smaak. De smaak van industriële heksenkaas kan vaak iets minder intens zijn, omdat het product meestal wordt gepasteuriseerd en langdurig bewaard. Zelfgemaakte heksenkaas heeft daarentegen een intensere smaak en een fijnere consistente.

7. Heksenkaas als smeerkaas of dip

Een van de populairste toepassingen van heksenkaas is als smeerkaas op toast of stokbrood. Het is eenvoudig te maken en past goed bij een borrel of een lichte maaltijd. In één van de recepten wordt zelfs vermeld dat heksenkaas direct klaar is na één minuut in de foodprocessor, waardoor het ideaal is voor een snelle borrelhapje.

Ingrediënten (voor 250 gram):

• 100 gram kruidenkaas
• 30 gram snijprei
• 30 gram peterselie
• 1 eetlepel mayonaise
• 1 theelepel zout
• 1 theelepel witte peper
• 1 theelepel citroensap

Bereidingswijze:

1. Was de snijprei en peterselie.
2. Meng de kruidenkaas in een foodprocessor.
3. Voeg de prei en peterselie toe en mix fijn.
4. Voeg mayonaise, zout, peper en citroensap toe.
5. Mix opnieuw.
6. Laat eventueel enkele uren in de koelkast rijpen.

Deze variant is geschikt als smeerkaas op toast, stokbrood of chips. Het is eenvoudig te maken en past goed bij een borrel of een lichte maaltijd.

Gezondheid en voedingswaarde

De voedingswaarde van heksenkaas hangt af van de ingrediënten die worden gebruikt. In de industriële variant is er sprake van een hoge hoeveelheid plantaardige olie, suiker, conserveermiddelen en andere kunstmatige stoffen. In de zelfgemaakte variant is dit anders. De voedingswaarde hangt af van het gebruik van kruidenkaas, mayonaise of yoghurt.

In één van de bronnen is er sprake van een gezondere variant van heksenkaas met de helft van de calorieën van de industriële variant. Dit is mogelijk door het gebruik van yoghurt in plaats van mayonaise en het vermijden van kunstmatige versterkers.

8. Gezondere heksenkaas met yoghurt

Een gezondere variant van heksenkaas maakt gebruik van Griekse yoghurt in plaats van mayonaise. Deze variant is lichter en heeft minder vet.

Ingrediënten (voor 250 gram):

• 100 gram kruidenkaas
• 50 gram Griekse yoghurt
• 30 gram snijprei
• 30 gram peterselie
• 1 theelepel zout
• 1 theelepel witte peper
• 1 theelepel citroensap

Bereidingswijze:

1. Was de snijprei en peterselie.
2. Meng de kruidenkaas en yoghurt in een kom.
3. Voeg de verse kruiden toe en mix fijn.
4. Voeg zout, peper en citroensap toe.
5. Mix opnieuw en breng op smaak.
6. Laat eventueel enkele uren in de koelkast rijpen.

Deze variant is geschikt voor iemand die op zoek is naar een gezondere alternatief. Het is lichter in smaak en heeft minder vet, waardoor het geschikt is voor een lichte maaltijd of borrelgerecht.

Conclusie

Heksenkaas is een veelgebruikt product in de keuken, zowel als smeerkaas als saus. Het industriële product is makkelijk verkrijgbaar, maar heeft meestal een hoge hoeveelheid kunstmatige stoffen en conserveermiddelen. Zelfgemaakte heksenkaas is gezonder, goedkoper en verser. In dit artikel zijn meerdere recepten gepresenteerd, waarbij aandacht is besteed aan de ingrediënten, bereidingswijze en toepassingen in diverse gerechten. Zelfgemaakte heksenkaas is een populaire keuze voor iemand die op zoek is naar een gezondere en smaakrijke variant van het industriële product.

Bronnen

1. Landidee.nl – 8 recepten met heksenkaas
2. Eetpraat.nl – Zelfgemaakte heksenkaas
3. Pinterest – Gezonde heksenkaas
4. Sterk in de keuken – Zelfgemaakte heksenkaas