Wokken is een populaire kooktechniek die vooral bekend staat door de Chinese keuken, maar die ook over de hele wereld wordt gebruikt om snel, gezond en smaakvol te koken. Wokgerechten zijn meestal bereid op hoog vuur in een wok, wat ervoor zorgt dat de ingrediënten behouden blijven aan hun smaak en structuur. Een van de meest geliefde varianten van wokgerechten zijn gewokte groenten, een gerecht dat vol zit met versheid, smaak en voedingswaarde. In dit artikel worden verschillende recepten voor gewokte groenten beschreven, samen met tips voor het bereiden ervan. Daarnaast worden de smaakcombinaties, het gebruik van sauzen en de voedingswaarde van groenten in wokgerechten besproken.

Wat zijn gewokte groenten?

Gewokte groenten zijn gerechten waarin groenten op een snelle en smaakvolle manier worden bereid in een wok. Het gerecht wordt meestal gemaakt met een mix van verschillende groenten, zoals broccoli, paprika, champignons, aubergine en bosui, en vaak geroosterd met knoflook, gember en sojasaus. De kookmethode houdt de groenten knapperig en smaakvol, en maakt het gerecht geschikt als bijgerecht of als hoofdmaaltijd, afhankelijk van de toegevoegde ingredienten.

De wok is een essentieel gereedschap bij het bereiden van dit type gerecht. De vorm en de materialen van de wok (meestal van staal of koper) zorgen voor een snelle en gelijke opwarming, waardoor de groenten snel koken zonder dat ze te zacht worden. Het hoge vuur zorgt ook voor het ontstaan van een lichte rook- of woksmaken, die een extra dimensie aan het gerecht toevoegt.

Ingrediënten en smaakcombinaties

In de meeste recepten voor gewokte groenten worden een aantal basisgroenten gebruikt, zoals broccoli, paprika, champignons, aubergine en bosui. Deze groenten zijn ideaal voor wokken omdat ze relatief snel koken en behouden blijven aan hun structuur. Daarnaast zijn er ook andere groenten die goed geschikt zijn voor wokgerechten, zoals lente-ui, kool, prei en paksoi. De keuze van de groenten kan variëren afhankelijk van seizoenen of persoonlijke voorkeur.

Naast groenten wordt vaak knoflook en gember gebruikt om smaak te geven. Deze kruiden worden meestal eerst in olie gebakken tot ze een lichte goudkleur krijgen, waarna ze worden samengevoegd met de groenten. Sojasaus is een essentieel onderdeel van veel wokgerechten. Het toevoegen van sojasaus zorgt voor een zoute smaak en een umami-gehalte dat het gerecht smaakvol maakt. Daarnaast worden ook andere sauzen gebruikt, zoals oestersaus, rijstwijn en sesamolie, die extra smaak en texturen toevoegen.

In sommige recepten wordt ook een zwarte pepersaus gebruikt, die een pittige en kruidige smaak geeft aan het gerecht. Deze saus wordt meestal gemaakt met sojasaus, oestersaus, rijstwijn en zwarte peper. Het gebruik van zwarte peper speelt in dit geval een centrale rol in de smaak, in tegenstelling tot wanneer zwarte peper alleen wordt gebruikt als smaakversterker. De zwarte pepersaus geeft het gerecht een extra diepere smaak en een pittige ondertoon die het gerecht uniek maakt.

Een andere populaire saus die vaak wordt gebruikt is de roerbaksaus. Deze saus is een combinatie van sojasaus, Thaise vissaus, rijstwijnazijn, honing en chilipeper. Het resultaat is een uitgebalanceerde smaak die zowel zout, zoet, zuur en pittig is. Deze saus is ideaal voor wokgerechten waarbij groenten worden samengevoegd met noedels of vlees.

Recept voor gewokte groenten met sojasaus

Hieronder volgt een recept voor gewokte groenten met sojasaus, gebaseerd op een recept van PuurGezond:

Ingrediënten

• 1 ui
• 1 teentje knoflook
• 2 cm verse gember
• 250 gram broccoli of bloemkool
• 1 rode paprika en 1 gele paprika
• 100 gram kastanjechampignons
• 100 gram sugar snaps
• 2 bosuitjes
• 2 eetlepels zonnebloem- of olijfolie
• Sojasaus

Bereiding

1. Snij de ui in ringen, snipper de knoflook en rasp de gember.
2. Verdeel de broccoli of bloemkool in kleine roosjes en snij de steel in kleine blokjes.
3. Snij de paprika’s in reepjes en halveer de champignons.
4. Maak de sugar snaps schoon en snij de bosui in ringetjes.
5. Verhit de olie in een wok. Voeg de ui, knoflook en gember toe en bak dit op hoog vuur gedurende 1 minuut.
6. Voeg de broccoli toe en bak deze al omscheppend 1 minuut mee.
7. Voeg vervolgens de paprika en de champignons toe. Blijf steeds omscheppend bakken. Het vocht verdampt zo en de groenten worden lekker knapperig.
8. Voeg op het laatste de sugar snaps en de bosui toe en blijf nog bakken tot de sugar snaps beetgaar zijn.
9. Maak op smaak met peper en een scheutje sojasaus.

Deze maaltijd is heerlijk als bijgerecht bij rijst, noodles of mie, of als hoofdmaaltijd met een stukje gebakken zalm of kipfilet. Voor een vegetarische variant kunnen 200 gram gare sojaboontjes worden toegevoegd.

Recept voor gewokte groenten in Chinese zwarte pepersaus

Een andere populaire variant is gewokte groenten in Chinese zwarte pepersaus. Deze saus is een combinatie van sojasaus, oestersaus, rijstwijn en zwarte peper. Hieronder volgt een recept voor dit gerecht:

Ingrediënten

• 1 aubergine
• 1 rode paprika
• 250 gram kastanjechampignons (of shiitake)
• 6 bosuitjes
• 2 cm verse gember
• 2 teentjes knoflook
• 1,5 tl zwarte peperkorrels (of grof gemalen zwarte peper uit de molen)
• 2 el sojasaus
• 2 el Chinese rijstwijn (optioneel)
• 1,5 el oestersaus
• 1 tl sesamolie
• 1 tl suiker
• 1 tl maizena

Bereiding

1. Hak de knoflook en gember fijn.
2. Snijd de aubergine en paprika in blokjes en de kastanjechampignons in kwarten. Snijd de bosui in stukken van ongeveer 3 cm.
3. Verhit een scheut olie in een wok op hoog vuur. Voeg de knoflook en gember toe en bak 30 seconden mee.
4. Voeg dan de aubergine en champignons toe en bak 3-5 minuten tot de groenten zachter beginnen te worden.
5. Voeg vervolgens de rode paprika en bosui toe. Wok een paar minuten mee.
6. Vijzel ondertussen de zwarte peperkorrels fijn, niet tot een poeder maar tot grof gemalen korrels.
7. Voeg de zwarte peper, sojasaus, rijstwijn, oestersaus, sesamolie en suiker aan de groenten toe. Zet het vuur lager en laat 2 minuten pruttelen.
8. Maak ondertussen een papje van de maizena met een beetje koud water. Voeg dit aan de saus toe, zodat de saus bindt en mooi glanst.
9. Proef of je de smaak zo goed vindt. Voeg eventueel wat extra sojasaus of oestersaus toe om het gerecht zouter te maken, zwarte peper om het pittiger te maken of suiker om het zoeter te maken.
10. Serveer direct, het gerecht is heerlijk met rijst.

Recept voor gewokte noedels met kip

Wokgerechten zijn niet alleen geschikt als groenten, maar kunnen ook worden samengesteld met vlees of vis. Een populaire variant is gewokte noedels met kip, waarbij noedels, kip en groenten worden samengevoegd in een wok. Hieronder volgt een recept voor dit gerecht, gebaseerd op een recept van Big Green Egg.

Ingrediënten

Kip: - 2 teentjes knoflook
- 3 el olijfolie
- 1 el gele currypasta
- 500 g kipdijfilets

Groenten: - 2 sjalotten
- 1 rode puntpaprika
- 1 gele puntpaprika
- 50 g shiitakes
- ½ Chinese kool
- 1/3 rode Spaanse chilipeper
- 2 lente-uien

Saus: - 2 el teriyakisaus
- 1 el oestersaus
- 2 el sojasaus
- 1 el gembersiroop
- 1 el zwartebonen-knoflooksaus

Noedels: - 600 g voorgekookte udon noedels

Serveren: - Koriander, naar smaak (optioneel)

Voorbereiding

1. Pel voor de kip de knoflook en hak de teentjes fijn.
2. Verwarm de olijfolie met de gele currypasta en de knoflook 2-3 minuten in een pannetje op een laag vuurtje.
3. Haal vervolgens van het vuur en laat deze curry-olie afkoelen.
4. Snijd de kipdijfilets in reepjes en meng de afgekoelde curry-olie erdoor. Laat minstens 1 uur in de koelkast marineren.
5. Steek de houtskool in de Big Green Egg aan en breng, met de convEGGtor Basket, naar een temperatuur van 220 °C.
6. Pel intussen voor de groenten de sjalotten en snijd ze in halve ringen.
7. Snijd de stelen van de puntpaprika’s, verwijder de zaadlijsten en snijd de paprika’s in ringen.
8. Snijd de shiitakes in plakjes. Snijd de Chinese kool in reepjes.
9. Verwijder het steeltje van de chilipeper, verwijder de zaadlijsten en snijd het vruchtvlees in dunne ringetjes.
10. Plaats de Carbon Steel Grill Wok in de basket. Sluit de deksel van de EGG en verwarm de wok goed voor.
11. Meng intussen voor de saus alle ingrediënten door elkaar. Breng 1 liter water aan de kook. Schenk deze over de noedels zodat ze van elkaar los komen en laat de noedels goed uitlekken.
12. Pluk alvast voor serveren de blaadjes van de koriander als je het gerecht hiermee wilt garneren en hak ze fijn.

Bereiding

1. Voeg de kipreepjes aan de wok toe en bak ze in 4-5 minuten goudbruin.
2. Voeg daarna de sjalot, de paprika en de shiitake toe en bak ca. 2 minuten.
3. Schep dan de noedels erdoor. Als de noedels na ongeveer 1 minuut warm zijn, schep je de Chinese kool, de chilipeper, de bosui en de saus door het wokgerecht.
4. Haal direct daarna de wok uit de Big Green Egg en schep de noedels met kip in kommen. Bestrooi eventueel met de koriander.

Recept voor Chinese wokgroenten met oestersaus

Een eenvoudige, maar smaakvolle variant van gewokte groenten is het gebruik van oestersaus. Deze saus is een populaire ingrediënt in Chinese keuken en wordt vaak gecombineerd met sojasaus en knoflook om extra smaak te geven. Hieronder volgt een recept voor Chinese wokgroenten met oestersaus:

Ingrediënten

• 1 rode paprika
• 250 gram kastanjechampignons
• 6 bosuitjes
• 2 cm verse gember
• 2 teentjes knoflook
• 2 el sojasaus
• 2 el oestersaus
• 1 el sesamolie
• 1 tl suiker

Bereiding

1. Hak de knoflook en gember fijn.
2. Snijd de rode paprika in blokjes en halveer de champignons.
3. Maak de bosui schoon en snij deze in stukken.
4. Verhit een scheut sesamolie in een wok op hoog vuur. Voeg de knoflook en gember toe en bak 30 seconden mee.
5. Voeg vervolgens de paprika en de champignons toe en bak 3-5 minuten tot de groenten zachter worden.
6. Voeg de bosui toe en bak nog 2-3 minuten mee.
7. Voeg de sojasaus, oestersaus en suiker toe en meng goed door.
8. Laat de saus nog 2 minuten pruttelen tot de smaken goed zijn doorgeëngd.
9. Serveer direct, het gerecht is heerlijk met rijst of noodles.

Voedingswaarde en gezondheid

Wokgerechten zijn vaak gezond omdat ze gemaakt worden met veel groenten en weinig vet. De kookmethode waarbij de groenten op hoog vuur worden gebakken zorgt ervoor dat de groenten behouden blijven aan hun voedingswaarde en vitaminen. Bovendien is wokken een snelle methode waardoor er minder vet nodig is voor het koken van de groenten.

Groenten zoals broccoli, paprika, champignons, aubergine en bosui zijn rijk aan vitamine C, vitamine K, foliumzuur en antioxidanten. Deze stoffen helpen bij het ondersteunen van het immuunsysteem, het ontwikkelen van gezonde cellen en het voorkomen van ziekten. De toevoeging van knoflook en gember versterkt ook de gezondheidseffecten van het gerecht. Knoflook bevat bijvoorbeeld allicine, een stof die bekend staat om zijn anti-oxidant en anti-inflammatoire eigenschappen. Gember bevat gemberol, een stof die helpt bij de vertering en kan bijdragen aan het verminderen van buikpijn en maagklachten.

De gebruikte sauzen zoals sojasaus en oestersaus zijn ook voedingsrijk. Sojasaus bevat een hoge concentratie van umami-smaken en is rijk aan aminozuren, die essentieel zijn voor de gezondheid van de spieren en het zenuwstelsel. Oestersaus is ook rijk aan aminozuren en bevat bovendien een hoge concentratie van zout, wat het gerecht smaakvol maakt, maar ook moet worden gebruikt met mate om de zoutinname binnen de aanbevolen limiet te houden.

Tips voor het bereiden van gewokte groenten

Bij het bereiden van gewokte groenten zijn er een aantal tips die kunnen helpen om het gerecht te bereiden zoals het hoort:

1. Snij de groenten vooraf: Groenten snijden vooraf is essentieel omdat wokken op hoog vuur geen tijd toelaat voor het snijden van ingrediënten tijdens het koken. Snijd de groenten in gelijke stukjes zodat ze gelijkmatig koken en geen stukjes over- of ontkoken.
2. Verhit de wok goed: Zorg ervoor dat de wok goed verhit is voordat je de ingrediënten toevoegt. Dit zorgt voor een snelle kooktijd en behoudt de knapperigheid van de groenten.
3. Gebruik genoeg olie: Gebruik genoeg olie om de groenten goed te kunnen bakken, maar vermijd het gebruik van te veel vet om de voedingswaarde van het gerecht te behouden.
4. Bak de groenten in de juiste volgorde: Groenten met een langere kooktijd, zoals aubergine en paprika, moeten eerst worden gebakken, gevolgd door groenten met een kortere kooktijd, zoals sugar snaps en bosui.
5. Voeg sauzen op het laatste moment toe: Voeg de sauzen op het laatste moment toe om te voorkomen dat ze te zacht worden of dat de smaken verloren gaan.
6. Proef en pas de smaak aan: Proef het gerecht en pas de smaak aan door extra sojasaus, oestersaus of suiker toe te voegen. Dit zorgt ervoor dat het gerecht volledig smaakvol is.

Samenvatting

Wokgerechten zijn een populaire en smaakvolle manier om groenten te bereiden. Het gebruik van een wok en het koken op hoog vuur zorgt ervoor dat de groenten knapperig blijven en de smaken goed doorgeëngd worden. De toevoeging van sauzen zoals sojasaus, oestersaus en zwarte pepersaus versterkt de smaak van het gerecht en maakt het geschikt als bijgerecht of hoofdmaaltijd.

In dit artikel zijn meerdere recepten voor gewokte groenten beschreven, inclusief recepten met sojasaus, oestersaus en zwarte pepersaus. Daarnaast zijn er tips gegeven voor het bereiden van wokgerechten en is er aandacht besteed aan de voedingswaarde van de ingrediënten. Met deze informatie is het mogelijk om heerlijke en gezonde maaltijden te bereiden die niet alleen smaakvol zijn, maar ook voedingswaardig.

Bronnen

1. Wokgroenten van PuurGezond
2. Gewokte groenten met zwarte pepersaus
3. Gewokte noedels met kip van Big Green Egg
4. Chinese roerbaknoedels met groenten
5. Chinese wokgroenten met oestersaus