Gebakken Tempeh Recepten: Veelzijdige Gerechten voor Elke Keuken
Gebakken tempeh is een eenvoudig maar smeuïg gerecht dat steeds vaker een plaats inneemt op de planken van supermarkten en in de keukens van koks en huishoudens. Het is een lekkere en gezonde vleesvervanger, rijk aan eiwit en gefermenteerde voedingsstoffen, die uit Indië komt en tegenwoordig in veel variaties bereid kan worden. In deze artikel zullen we een aantal recepten voor gebakken tempeh beschrijven, met ingrediënten, bereidingsmethoden en smaakcombinaties die het gerecht uniek maken. De recepten zijn gebaseerd op meerdere bronnen die betrouwbaar en uitgebreid zijn, waardoor een overzicht is opgesteld van hoe tempeh op meerdere manieren kan worden voorbereid.
Het doel van deze tekst is om koks, zowel amateurs als professionals, in staat te stellen om verschillende vormen van gebakken tempeh te bereiden, afhankelijk van smaakvoorkeuren, beschikbare ingrediënten en bereidingsapparatuur. We gaan in op technieken zoals panfrittieren, ovenschmoren, grillen en combinaties met andere ingrediënten zoals sambal, ketjap manis en groenten. Daarnaast zullen we ook de voedingswaarden en de smaakprofiel van tempeh bespreken, met de nadruk op het gebruik ervan als vleesvervanger in een plant-based dieet.
De artikelen waarin deze recepten zijn opgenomen, geven duidelijke instructies en benadrukken de eenvoud waarmee tempeh kan worden bereid. Bovendien is de nadruk op variatie groot, aangezien het gerecht in veel landen een eigen twist krijgt, zoals in Suriname, Indonesië of Nederland. Dit artikel zal daarom zowel traditionele als moderne varianten van gebakken tempeh behandelen, met een oog voor bereidingsduur, benodigde ingrediënten en de smaakcombinaties die het gerecht tot een echte keukenhit maken.
Wat is Tempeh en Waarom is Het Populair?
Tempeh is een gefermenteerde sojabonencake die ontstaan is in Indonesië en tegenwoordig wereldwijd wordt gebruikt. Het wordt gemaakt door sojabonen te fermenteren met een schimmel, meestal Rhizopus oligosporus, wat ervoor zorgt dat het een lichte, knapperige structuur krijgt. Tempeh is een sterke bron van eiwit, vezel en voedingsstoffen zoals vitamine B12, zink en ijzer. Het is ook een populaire vleesvervanger, vooral in vegetarische en veganistische keukens, omdat het een vleesachtige textuur heeft en goed kan worden bereid met verschillende smaken.
In tegenstelling tot tofu, die uit soja melk is gemaakt, is tempeh een volledige sojabonencake die niet verwerkt wordt door stomen of fryen. Dit maakt het ideaal voor grillen of panfrittieren, waardoor het een knapperige buitenkant krijgt. De gefermentatieproces geeft tempeh ook een lekkere, iets bittere smaak die goed aansluit bij kruiden, sauzen en groenten.
Bij het bereiden van gebakken tempeh is het belangrijk om te weten dat het gerecht goed reageert op marinades, zodat het extra smaak kan opdoen. Bovendien is het gerecht relatief eenvoudig te bereiden, wat het een populaire keuze maakt voor dagelijkse maaltijden of bijgerechten.
Gebakken Tempeh: Basistechnieken en Belangrijke Tips
Bij het bereiden van gebakken tempeh zijn er een paar essentiële technieken en tips die kunnen helpen om het gerecht op zijn best te laten zijn. De meeste recepten vereisen dat de tempeh eerst wordt gesneden in plakjes of reepjes, afhankelijk van de gewenste presentatie en eetbaarheid. Vervolgens wordt de tempeh meestal gestoofd of gemarineerd voordat het wordt gebakken, wat ervoor zorgt dat het gerecht extra smaak krijgt en makkelijker te kauwen is.
Stoven van Tempeh
Stoven is een populaire voorbereidingstap bij gebakken tempeh, vooral als het gerecht in een oven wordt geschmoren of gegrild. Het stoven zorgt ervoor dat de tempeh zachter wordt en het makkelijker is om het in een marinade te laten weken. In de meeste recepten wordt dit gedaan door de tempeh voor 10 minuten in de oven te stomen of in een pan met een klein beetje water te koken. Dit is niet verplicht, maar het kan helpen om de textuur van de tempeh aan te passen aan de gewenste bereidingsmethode.
Marinades en Smaken
Een andere essentiële stap bij het bereiden van gebakken tempeh is het gebruik van marinades. In de meeste recepten wordt een combinatie van ketjap manis, sojasaus, azijn en kruiden gebruikt om de tempeh extra smaak te geven. Ketjap manis is een Indonesische zoetzure saus die vaak wordt gebruikt om vlees of vleesvervangers te bereiden. Samen met sojasaus en azijn geeft het een rijke smaak aan het gerecht. Daarnaast wordt er vaak ook sambal of pindakaas gebruikt, afhankelijk van de gewenste smaakrichting.
Panfrittieren en Grillen
Zodra de tempeh is gesneden en eventueel gemarineerd, kan het gerecht worden gebakken. Panfrittieren is een populaire methode, vooral bij gerechten waarbij de tempeh een knapperige buitenkant moet krijgen. Dit wordt gedaan door een beetje olie in een pan te verwarmen en de tempehplakjes of reepjes erin te leggen. Het is belangrijk om het vuur niet te hoog te zetten, zodat de tempeh niet verbrand raakt. Na ongeveer 6 tot 8 minuten per zijde is het gerecht meestal goed gebakken.
Grillen is een andere populaire methode, vooral bij gerechten die in een oven of op een barbecuespullen worden bereid. Dit geeft de tempeh een extra knapperige buitenkant en een lekkere, rokerige smaak. Het is belangrijk om de oven goed voor te verwarmen en de tempehplakjes op een bakplaat of rooster te leggen, zodat ze gelijkmatig worden gebakken.
Recept: Gebakken Tempeh met Kerriepoeder en Ketjap Manis
Een van de eenvoudigste en meest lekkere recepten voor gebakken tempeh is de variant met kerriepoeder en ketjap manis. Deze combinatie geeft het gerecht een knapperige buitenkant en een rijke, zoetzure smaak. Het recept is gebaseerd op een bron die beschrijft hoe de tempeh moet worden gesneden, gemarineerd en gebakken.
Ingrediënten
Voor dit gerecht zijn de volgende ingrediënten nodig:
- 400 gram tempeh
- 1 eetlepel kerriepoeder
- Zeezout naar smaak
- 6 eetlepels zonnebloemolie
- 2-3 eetlepels ketjap manis
Voorbereiding
- Steek de houtskool in de Big Green Egg aan en verwarm, met de convEGGtor, het rooster en de Half Cast Iron Plancha (met de gladde kant naar boven), tot een temperatuur van 200 °C.
- Snijd intussen de tempeh in 8 plakken van ongeveer 1 cm dik. Bestrooi ze aan beide kanten met de kerriepoeder en zeezout naar smaak.
Bereiding
- Verwarm de zonnebloemolie op de bakplaat. Leg de plakken tempeh erop en sluit de deksel van de EGG. Bak de tempeh ca. 6 minuten.
- Keer de plakken tempeh om en bak ze nogmaals 6 minuten.
- Haal de tempeh uit de EGG. Besprenkel met ketjap naar smaak en eventueel extra zeezout.
Dit gerecht is ideaal als bijgerecht, met een lekkere zoetzure smaak die goed aansluit bij rijst of groenten. Het is eenvoudig te bereiden en past goed bij een Indonesische of Surinamse smaakrichting.
Recept: Tempeh Goreng met Kerriespitskool
Een ander populair gerecht is tempeh goreng met kerriespitskool, wat een rijke, kruidige smaak geeft. Het recept vereist een aantal kruiden, zoals kerriepoeder en knoflook, en een combinatie van gebakken tempeh en spitskool.
Ingrediënten
Voor 3-4 personen zijn de volgende ingrediënten nodig:
- 300 gram tempeh
- 1 ui
- 2 tenen knoflook
- 2 cm verse loas of gember
- Eventueel 1 theelepel sambal
- 1 eetlepel palmsuiker of bruine basterdsuiker
- 3-4 eetlepels ketjap manis
- 1200 gram spitskool
- 1 eetlepel kerriepoeder
- Zonnebloemolie
- Zout en peper
Voorbereiding
- Snijd de tempeh in plakjes of reepjes, afhankelijk van de gewenste presentatie.
- Hak de ui en knoflook fijn en voeg deze toe aan een pan met wat olie.
- Voeg de loas of gember toe en roer dit samen tot een smeuïge massa.
- Voeg de ketjap manis, palmsuiker en kerriepoeder toe en meng alles goed.
- Voeg de tempeh toe en laat deze in de saus koken tot het gerecht goudbruin is en een knapperige buitenkant heeft.
- Tijdens de bereiding wordt de spitskool in kleine stukjes gesneden en gekookt in een ovenschaal met olie, zout en peper.
- Na ongeveer 20 minuten wordt de spitskool bij de tempeh gevoegd en wordt het gerecht samengevoegd.
Deze combinatie van gebakken tempeh en spitskool geeft een warme, kruidige maaltijd die goed past bij rijst of brood. Het is een gerecht dat veel smaken bevat en goed kan worden aangepast aan persoonlijke smaakvoorkeuren.
Recept: Tempeh met Pindakaas en Ketchup
Een andere lekkere variant van gebakken tempeh is de combinatie met pindakaas en ketchup. Deze variant geeft het gerecht een extra zoet en pikante smaak die goed aansluit bij een Amerikaanse of Surinamse smaakrichting.
Ingrediënten
Voor 2 personen zijn de volgende ingrediënten nodig:
- 200 gram tempeh
- 2 eetlepels ketjap manis
- 1 eetleepel sojasaus
- 2 eetlepels pindakaas
- 1 eetlepel ketchup
- 1/2 theelepel korianderpoeder
- 1 theelepel komijn
- 1/2 eetlepel azijn
Voorbereiding
- Stoom de tempeh voor 10 minuten. (optioneel)
- Mix de andere ingrediënten in een kom, ovenschaal of groot diep bord.
- Leg de tempehplakken in de marinade en laat minimaal 1 uur marineren in de koelkast. Draai tussendoor paar keer om.
- Zet de oven op de grillstand (op 200 graden). Leg de plakjes tempeh op een rooster of bakplaat bedekt met bakpapier en zet voor 8-10 minuten in de oven.
- Serveer met wat komkommer en sesam als snack of op een broodje met groenten als lekkere sandwich.
Dit gerecht is ideaal als snack of lunch, omdat het eenvoudig te bereiden is en goed past bij een broodje of een salade. Het is ook een populaire keuze bij mensen die een Amerikaanse smaakrichting houden.
Recept: Sambal Goreng Tempeh
Sambal goreng tempeh is een klassieke Indonesische variant van gebakken tempeh die een pittige en zoetige smaak heeft. Het gerecht wordt vaak gemaakt met tamarinde, sjalot, knoflook, chilipeper en ketjap manis.
Ingrediënten
Voor 4 personen zijn de volgende ingrediënten nodig:
- 35 gram tamarind
- 1 sjalot
- 4 teentjes knoflook
- 3 rode chilipepers
- 400 gram tempeh
- 2 blaadjes daun salam
- 30 gram palm suiker
- 2 eetlepels ketjap manis
- 2-3 eetlepels zonnebloemolie
Voorbereiding
- Giet 150 milliliter kokend water op de tamarinde en laat staan terwijl je de rest van de ingrediënten bereidt.
- Pel en hak de sjalot grof, pel en snijd de knoflook in plakjes, snijd de chilipeper in dunne ringen.
- Maal samen in een vijzel of keukenmachine. Als je die niet hebt, kun je de ingrediënten ook gewoon zo fijn mogelijk hakken.
- Snijd de tempeh in repen van 0,5 centimeter dik.
- Verhit een dikke laag zonnebloemolie in een wok of koekenpan tot 170 °C en frituur hierin de tempeh in 4 minuten goudbruin en knapperig.
- Haal uit de pan en zet apart.
- Voeg de tamarinde, daun salam, palm suiker en ketjap manis toe aan de sambal en roer dit samen tot een smeuïge saus.
- Voeg de gebakken tempeh toe en laat het gerecht op laag vuur doorprutelen tot de smaken goed zijn gemengd.
Dit gerecht is ideaal bij rijst of brood en is een populaire keuze in Indonesische en Surinamse keukens. Het is pittig en zoetig, wat het een unieke smaak geeft die goed aansluit bij veel verschillende maaltijden.
Recept: Surinaamse Roti met Kruidige Tempeh
Een andere variant van gebakken tempeh is de Surinaamse roti met kruidige tempeh. Dit gerecht is gebaseerd op een Surinamse variant van roti, waarbij de tempeh wordt bereid met kruiden, knoflook en tomatenpuree.
Ingrediënten
Voor 4 personen zijn de volgende ingrediënten nodig:
Voor de tempeh: - 500 gram tempeh - 1 sjalot, gesnipperd - 1 teen knoflook, geperst - 1 eetlepel kerriepoeder - 1 bouillonblokje - Zonnebloemolie - Sambal naar smaak - Blikje tomatenpuree
Voor de rest: - 1 kg krieltjes (voorgekookt) of knolselderij - 500 g sperziebonen, schoongemaakt - 100 ml water - 1 blokje groentebouillon - 2 teentjes knoflook, geperst - 1 ui - 2 tl massala kruiden - 1 rode peper, zonder zaadjes gesnipperd - 4 eieren - Zonnebloemolie of olijfolie - Rotivellen of tortilla wraps - Sambal naar smaak
Voorbereiding
Voor de tempeh: - Snijd de tempeh in kleine reepjes en bak deze in wat olie rondom bruin en krokant, verwijder uit de pan. - Verhit opnieuw wat olie in een pannetje en voeg hier alle kruiden, knoflook, het gesnipperde sjalotje en de tomatenpuree aan toe. Roer alles samen, maar laat dit niet verbranden. - Voeg een klein scheutje water toe en verwarm. Roer de gebakken tempeh erdoor en laat op zeer laag vuur ongeveer 10 minuten heel langzaam doorbakken.
Voor de rest: - Halveer en kook de krieltjes of snij de knolselderij in blokjes en kook deze voor, bewaar het water om vervolgens de eitjes te koken. - Kook in een andere pan ook de boontjes tot net beetgaar. - Voeg de rest van de ingrediënten toe, zoals de rode peper, knoflook, ui en kruiden, en mix alles samen tot een smeuïge massa. - Vul de rotivellen of tortilla wraps en serveer met de kruidige tempeh en sambal naar smaak.
Dit gerecht is ideaal als maaltijd die kan worden gegeten als warme broodjes of als bijgerecht. Het is een Surinamse variant die veel smaken bevat en goed past bij een plant-based dieet.
Conclusie
Gebakken tempeh is een eenvoudig maar smeuïg gerecht dat veel variaties toelaat, afhankelijk van smaakvoorkeuren en beschikbare ingrediënten. Het gerecht is eenvoudig te bereiden en kan worden aangepast aan verschillende keukens, zoals Indonesische, Surinamse, Amerikaanse of Europese keukens. De meeste recepten vereisen dat de tempeh wordt gesneden, gemarineerd en gebakken, waardoor het gerecht een knapperige buitenkant en een rijke smaak krijgt. De voedingswaarden van tempeh zijn ook goed, waardoor het een populaire keuze is voor vegetarische en veganistische keukens.
De verschillende recepten die in deze tekst zijn besproken, geven een goed overzicht van hoe tempeh op meerdere manieren kan worden bereid, afhankelijk van smaak, bereidingsmethode en ingrediënten. Of je nu een klassieke variant zoals sambal goreng tempeh kiest of een moderne variant zoals tempeh met pindakaas en ketchup, het gerecht is altijd een lekkere en gezonde keuze. Het is ook een gerecht dat goed kan worden aangepast aan persoonlijke smaakvoorkeuren en maaltijdcombinaties, waardoor het een veelzijdige optie is voor elke keuken.