De combinatie van gehakt en bruine bonen is een klassieker in de Nederlandse keuken en levert een rijke, sausachtige schotel op die zowel gezond als smaakvol is. In dit artikel worden meerdere recepten en bereidingswijzen voor bruine bonen met gehakt gepresenteerd, gebaseerd op betrouwbare bronnen. De recepten variëren van traditioneel tot iets innovatiever, met variaties op kruiden, tomatenproducten en aanvullende ingrediënten zoals paprika, wortel, mais en zelfs cacaopoeder. Binnen het artikel worden ook tips gegeven voor het optimaliseren van de smaak, het bereiden van de scholten en het serveren ervan.

Deze recepten zijn geschikt voor zowel beginnende kokken als ervaren culinisten die op zoek zijn naar smaakvolle, makkelijke en gezonde gerechten die snel op tafel staan. Daarnaast worden enkele varianten beschreven zonder gehakt, zoals een vegetarische of zelfs vegan-optie, waardoor de recepten geschikt zijn voor verschillende voedingskeuzes.

Inleiding

De schotel die bekend staat als "chili con carne" of "bruine bonenschotel" is een veelvoorkomende klassieker in Nederland. De basis bestaat uit gehakt, bruine bonen, tomatenproducten en kruiden, die samen een volle smaak leveren. De recepten die in dit artikel worden besproken zijn gebaseerd op verschillende bronnen, waarbij elke bron een eigen variant presenteert. Sommige recepten gebruiken een homemade kruidenmix, terwijl andere commerciële kruidenmengsels of unieke smaken zoals balsamicoazijn of cacaopoeder gebruiken. De bereidingen variëren van snelle varianten die binnen 30 minuten klaar zijn, tot langzaam gestoofde scholten die een half uur of langer op het vuur staan.

Deze scholten zijn niet alleen smaakvol, maar ook voedzaam, omdat bonen rijk zijn aan eiwitten en vezels, en het gebruik van tomatenproducten zorgt voor een aangename sausachtige textuur. De toevoeging van gehakt verleent de scholten een extra rijke smaak en extra eiwitten, waardoor ze ideaal zijn voor een warme maaltijd. De recepten zijn geschikt voor gebruik met rijst, tortilla chips, wraps of zelfs als eenpansgerecht dat op eigen staat kan worden geserveerd.

Ingrediënten en bereiding

Algemene ingrediënten

De ingrediënten die in de meeste recepten voorkomen, zijn:

• Bruine bonen (vaak in blik of in een pot)
• Rundergehakt
• Tomatenproducten zoals tomatenblokjes, tomatenpuree of gepelde tomaten
• Kruiden en specerijen zoals chili vlokken, komijn, paprikapoeder, oregano, basilicum, uienpoeder, knoflookpoeder en zout en peper
• Groenten zoals ui, knoflook, paprika, wortel en chilipeper
• Smaakversterkers zoals runderbouillonblokjes, balsamicozijn of zelfs cacaopoeder

Sommige recepten bevatten ook aanvullende ingrediënten zoals mais, kidneybonen of paprikapuree, afhankelijk van de gewenste smaak en textuur.

Kruidenmix

Een belangrijk aspect van de bereiding van deze scholten is de kruidenmix. In sommige recepten wordt een homemade kruidenmix gebruikt, zoals in bron [1], waarbij de volgende kruiden worden gemengd:

• 1 eetlepel chili vlokken
• 1 eetlepel uienpoeder
• 1 eetlepel knoflookpoeder
• 1 eetlepel komijnpoeder
• 1 eetlepel basilicum
• 1/2 eetlepel oregano
• 1/2 eetlepel gerookte paprikapoeder
• 1/4 eetlepel gemalen zwarte peper

Deze kruidenmix wordt door elkaar gemengd en kan worden opgeslagen in een afgesloten container voor toekomstige gebruik. Andere recepten gebruiken commerciële kruidenmengsels of toevoegingen zoals balsamicozijn of cacaopoeder voor een extra smaakdimensie.

Bereidingswijze

De bereidingen variëren per bron, maar de algemene stappen zijn:

1. Groenten aanbakken: De ui, knoflook en eventueel andere groenten zoals paprika of wortel worden eerst in een pan met olijfolie gebraakt tot ze glazig zijn.
2. Gehakt bakken: Het gehakt wordt erbij gevoegd en rul en bruin gebakken.
3. Kruiden toevoegen: De kruiden of kruidenmix wordt erbij gemengd en even door gebakken.
4. Tomatenproducten en bonen toevoegen: De tomatenblokjes of gepelde tomaten en tomatenpuree worden toegevoegd, evenals de bruine bonen en eventueel andere ingrediënten zoals mais of kidneybonen.
5. Laat stoven: Het gerecht wordt op zacht vuur gestoofd voor minstens 15 tot 30 minuten, of langer voor een rijpere smaak.
6. Smaak afstellen: Aan het einde van de bereiding wordt de smaak afgesteld met zout en peper, en eventueel extra kruiden.

In sommige varianten wordt een deksel op de pan gezet om de damp vast te houden en de bonen sneller te laten opwarmen. Andere recepten adviseren om het gerecht een half uur te laten pruttelen zodat alle smaken goed kunnen ontwikkelen.

Varianten

De scholten kunnen worden aangepast aan persoonlijke voorkeuren. Voor een pittigere variant kunnen extra chilivlokken of een fijngesneden rode chilipeper worden toegevoegd. Voor een zoetere of complexere smaak kunnen er een snufje kaneel of balsamicozijn worden gebruikt, zoals in bron [4]. In bron [3] wordt zelfs cacaopoeder gebruikt voor een extra smaakdimensie, wat een unieke variant oplevert.

Voor vegetariërs of veganen kan het gehakt worden weggelaten, zoals in bron [5], waarbij een vegetarische of zelfs vegan-variant wordt beschreven. Deze variant gebruikt alleen groenten en bonen, en kan worden opgevrolijkt met extra smaken zoals extra kruiden of tomatenproducten.

Receptideeën

Recept 1: Chili con carne met gehakt (bron [1])

Ingrediënten (voor 2 personen): - 1 ui
- 1 rode paprika
- 250 gram rundergehakt
- 1 grote pot bruine bonen (afgespoeld)
- 1 blik tomatenblokjes
- 1 eetlepel tomatenpuree
- 2 eetlepels chili con carne kruidenmix (zie onder voor recept)

Homemade kruidenmix: - 1 eetlepel chili vlokken
- 1 eetlepel uienpoeder
- 1 eetlepel knoflookpoeder
- 1 eetlepel komijnpoeder
- 1 eetlepel basilicum
- 1/2 eetlepel oregano
- 1/2 eetlepel gerookte paprikapoeder
- 1/4 eetlepel gemalen zwarte peper

Bereidingswijze: 1. Snijd de ui fijn en de paprika in blokjes. 2. Fruit de ui aan kort in een pan met olijfolie. 3. Voeg de paprika toe en fruit deze mee. 4. Bak het gehakt rul. 5. Voeg tomatenpuree en kruidenmix toe en bak dit kort mee. 6. Voeg de bruine bonen en tomatenblokjes toe aan de pan en meng dit alles door elkaar. 7. Laat dit op zacht vuur ongeveer 15 minuten stoven. 8. Breng op smaak met peper en zout.

Serveertip: Serveer met tortilla chips.

Recept 2: Hollandse bruine bonenschotel (bron [2])

Ingrediënten: - 1 pot bruine bonen
- 1 grote ui (fijn gesnipperd)
- 1 paprika in blokjes gesneden en eventueel geroosterd
- 1 prei (in halve maantjes gesneden)
- 300 gram rundergehakt
- 1/2 theelepel cayennepeper
- 1 theelepel gerookte paprikapoeder
- 1 eetlepel tomatenpuree
- 1 eetlepel paprikapuree (te koop bij de Turkse supermarkt)
- 150 ml water
- Peper en zout naar smaak

Bereiding: 1. Laat de bruine bonen uitlekken. 2. Bak het gehakt rul en voeg de fijn gesneden uien toe en laat die rustig glazig worden. 3. Voeg de overige groenten toe en bak die op een wat hoger vuur mee. 4. Voeg de kruiden en de tomaten en paprikapuree toe. Bak die 1 minuut mee en voeg het water erbij. 5. Doe de deksel erop en laat alles, op een laag vuurtje, 5 minuten warm worden. 6. Voeg de bruine bonen erbij en laat alles goed warm worden.

Serveertip: Serveer met een flinke klodder piccalilly.

Recept 3: Chili con carne zonder pakje (bron [3])

Ingrediënten: - 500 gram rundergehakt
- 200 ml water
- 200 gram bruine bonen
- 200 gram kidneybonen
- 100 gram mais
- 1 blik gepelde tomaten (400 gram)
- 1 blikje tomatenpuree (70 gram)
- 1 blokje runderbouillon
- 2 uien
- 2 teentjes knoflook
- 1 eetlepel paprikapoeder
- 1 eetlepel komijn
- 2 theelepel cacaopoeder (ongezoet)
- 1 theelepel uienpoeder
- 1 theelepel kaneel
- 1 theelepel chilivlokken
- 1 theelepel korianderpoeder
- 1 theelepel oregano
- Olie, peper en zout

Bereidingswijze: 1. Snipper de uien en snijd de knoflook fijn. 2. Verhit een beetje olie in een ruime pan met dikke bodem en fruit de knoflook en ui even aan. 3. Voeg het gehakt toe, kruid het met alle kruiden en bak het rul en bruin. 4. Voeg de gepelde tomaten, water en runderbouillonblokje toe, evenals het tomatenpuree. 5. Voeg de bruine bonen, kidneybonen en de mais toe. 6. Laat het geheel een half uurtje rustig pruttelen op laag-middelhoog vuur. 7. Serveer eventueel met een dotje zure room of crème fraîche, wat geraspte kaas en verder rijst of wraps en/or tortilla chips.

Serveertip: Serveer met rijst of wraps.

Recept 4: Chili con carne met gehakt (bron [4])

Ingrediënten: - 1 ui
- 2 teentjes knoflook
- 1 rode paprika
- 1 rode chilipeper
- 500 gram bruine bonen
- 1 wortel
- 500 gram rundergehakt
- 500 gram tomatenblokjes
- 1 blik geconcentreerde tomaten
- 3 eetlepels olijfolie
- 2 eetlepels balsamicoazijn
- 1/2 eetlepel chilipoeder
- 1/2 eetlepel komijn
- 1/2 eetlepel paprikapoeder
- Peper en zout
- Snufje kaneel

Bereiding: 1. Snipper de ui en de knoflook. Schil de wortel en snij hem in blokjes. Snij de paprika in blokjes. 2. Snij de chilipeper in 2 en verwijder de zaadlijsten. Hak de chilipeper in kleine stukjes. 3. Zet een grote braadpan op een matig vuur en stoof hierin de gesnipperde ui en de knoflook in een beetje olijfolie. Voeg na enkele minuten de andere groenten toe. 4. Stoof de groenten ongeveer 6 minuten (tot ze zacht zijn), roer geregeld. 5. Bak het gehakt rul in een warme braadpan. Kruid je gehakt met peper, zout, paprikapoeder en een snufje komijn. Voeg het gehakt bij je groenten. 6. Schenk de tomatenpulp bij de mengeling, roer er ook het tomatenconcentraat door. Voeg de bonen toe. 7. Tijd om te kruiden. Goed proeven is hier de boodschap! Begin met de balsamicozijn. Vervolgens een snuifje komijn, kaneel en zout. Mag het wat pittiger? Voeg dan extra peper en chilipoeder toe. 8. Zet het vuur nu zacht en laat de chili con carne ongeveer een uurtje pruttelen.

Serveertip: Serveer met rijst of met wraps.

Recept 5: Chili sin carne (vegetarische variant) (bron [5])

Ingrediënten: - 500 gram bruine bonen
- 1 ui
- 1 knoflooktje
- 1 paprika
- 1 wortel
- 1 tomaat
- 1 blik tomatenpuree
- 1 blik tomatenblokjes
- Kruiden zoals komijn, paprikapoeder, chilipoeder, oregano, basilicum, zout en peper

Bereiding: 1. Begin met het afspoelen van de bonen onder koud stromend water. 2. Neem een flinke koekenpan of hapjespan, want het hele gerecht wordt in één pan bereid. 3. Stoof de groenten in een beetje olijfolie tot ze zacht zijn. 4. Voeg de tomatenproducten en kruiden toe en laat alles op zacht vuur pruttelen. 5. Laat de bonen ongeveer 15 tot 30 minuten opwarmen.

Serveertip: Serveer met rijst, tortilla chips of brood.

Tips voor het bereiden van bruine bonen met gehakt

1. Gebruik verse of kwaliteitsbonen: Kies voor blikbonen of potbonen van goede kwaliteit, die niet te zout of verwerkt zijn. Afspoelen voor gebruik is essentieel om overtollig zout te verwijderen.

2. Kruiden afstellen aan smaak: Kruiden zoals komijn, paprikapoeder en chilivlokken kunnen worden aangepast aan persoonlijke voorkeuren. Proeven tijdens de bereiding helpt om de smaak goed af te stellen.

3. Vooraf bakken: Het bakken van de groenten en het gehakt zorgt voor extra smaak en tekstuur in de scholten. Laat de groenten glazig worden en het gehakt rul en bruin.

4. Langzaam stoven: Langzaam stoven helpt om de smaken goed te laten ontwikkelen en de bonen goed op te warmen.

5. Voorbereiding: Het gerecht kan worden voorbereid en opnieuw opgewarmd, wat ideaal is voor maaltijdplaning. Het smaakt vaak zelfs beter de volgende dag.

6. Serveren: Server de scholten met rijst, wraps, tortilla chips of brood. Een dotje zure room of crème fraîche is ook een populaire toevoeging.

7. Vooraf bereiden: Kruidenmengsels kunnen vooraf worden gemaakt en opgeslagen voor toekomstige gebruik, zoals de homemade kruidenmix in bron [1].

8. Vegan-varianten: Zorg ervoor dat alle ingrediënten vegan zijn, bijvoorbeeld door het gebruik van vegan-bouillon of ongezoete tomatenproducten.

9. Korter of langer koken: Voor snellere varianten kan het gerecht korter worden gestoofd, terwijl een langere stof tijd extra smaak geeft.

10. Aanpassing aan smaken: Voor pittigere versies kunnen extra chilivlokken of een fijngesneden chilipeper worden toegevoegd. Voor zoetere of complexere smaken kan balsamicozijn of cacaopoeder worden gebruikt.

Nuttige tabellen

Tabel 1: Overzicht van ingrediënten per recept

Tabel 2: Kruiden en specerijen per recept

Conclusie

De combinatie van gehakt en bruine bonen biedt een smaakvolle en voedzame schotel die geschikt is voor zowel vleeseters als vegetariërs. De recepten die in dit artikel zijn beschreven tonen een diversiteit aan ingrediënten en bereidingswijzen, waarbij de smaak en het gebruik van kruiden centraal staan. Of je nu een traditionele variant wilt maken, een pittige of zelfs een vegan-variant, er zijn voldoende opties beschikbaar om aan ieders smaak te voldoen.

De scholten zijn makkelijk te bereiden, snel klaar en kunnen worden aangepast aan persoonlijke voorkeuren. Ze zijn ideaal voor warme maaltijden, met of zonder aanvullende ingrediënten zoals rijst, wraps of tortilla chips. De gebruik van kruiden en specerijen speelt een belangrijke rol in het bepalen van de smaak van de scholten, en het is aan te raden om tijdens de bereiding steeds te proeven en eventueel aanpassingen aan te brengen.

Deze scholten zijn ook geschikt voor voorbereiding op voorhand, wat ideaal is voor maaltijdplaning. Ze smaken vaak zelfs beter de volgende dag, wanneer de smaken goed kunnen ontwikkelen. Voor koks op zoek naar een smaakvolle en eenvoudige schotel zijn deze recepten een uitstekende keuze, en ze kunnen met gemak worden aangepast aan verschillende voedingskeuzes.

Bronnen

1. Chili con carne recept
2. Hollandse bruine bonenschotel
3. Chili con carne recept zonder pakje
4. Chili con carne met gehakt
5. Chili sin carne (vegetarische variant)