Bij honden met leishmaniasis zijn verschillende medicatieprotocollen beschikbaar om de ziekte te bestrijden. Leishmaniasis is een parasitaire ziekte die voornamelijk voorkomt in mediterrane regio’s en die bij honden kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen. De behandeling van leishmaniasis bij honden is complex en vereist een combinatie van middelen om de ziekte effectief onder controle te krijgen. In dit artikel wordt ingegaan op de rol van Allopurinol, Milteforan en Domperidon bij de behandeling van leishmania bij honden, met aandacht voor de dosering, toediening, mogelijke bijwerkingen en het gebruik in samenwerking met andere middelen.

Allopurinol in de behandeling van leishmania

Allopurinol is een medicijn dat oorspronkelijk is ontwikkeld voor de behandeling van jicht bij mensen. Bij honden met leishmaniasis wordt het echter ingezet om de vermeerdering van de leishmaniaparasiet tegen te gaan. Het is een vaak gebruikte bestanddeel in het behandelingsschema van leishmania bij honden en wordt verkrijgbaar onder verschillende merknamen in tabletten van 100 mg en 300 mg. De standaarddosering is 20 mg per kilogram hondsgewicht per dag, verdeeld over twee of drie toedieningen. Het is verstandig om de dosis iets naar boven af te ronden, zodat de hond voldoende medicatie binnenkrijgt.

Bijvoorbeeld, een hond van 19 kg zou 380 mg per dag moeten krijgen. Deze dosis kan worden afgerond naar 400 mg per dag, wat overeenkomt met 2 tabletten van 200 mg. De dosering kan worden aangepast afhankelijk van de fase van de ziekte en de verdracht van Allopurinol door de hond. Als het gewicht van de hond verandert, moet ook de dosering Allopurinol worden aangepast.

Allopurinol wordt vaak ingezet in combinatie met andere medicijnen zoals Milteforan of Glucantime, omdat het de effectiviteit van deze middelen verhoogt. Het wordt meestal gegeven tot de leishmania minstens een jaar stabiel onder controle is, wat doorgaans betekent dat het gedurende een tot twee jaar moet worden ingezet. Het geven van Allopurinol gedurende het hele leven van de hond is echter verouderd.

Bijwerkingen van Allopurinol kunnen onder andere xanthinekristallen in de blaas zijn. Deze kristallen zijn een natuurlijk bijproduct van Allopurinol en worden bij de meeste honden gewoon uitgeplast. Alleen wanneer het aantal kristallen te groot wordt, kunnen ze zich tot stenen ontwikkelen en urinewegproblemen veroorzaken. Dit gebeurt meestal pas na langdurig gebruik of bij hoge doseringen. Bij problemen met xanthinekristallen kan Impromune een alternatief zijn voor Allopurinol.

Allopurinol hoeft niet met eten te worden toegediend, maar het is verstandig om het minstens twee uur voor of na Milteforan te geven om ervoor te zorgen dat de medicatie bij eventuele braken niet verloren gaat. Bijwerkingen zoals nierproblemen zijn zeldzaam, maar kunnen voorkomen bij complicaties van calcificaties of obstructies van de urineleider.

Milteforan en Glucantime in de behandeling

Milteforan is een ander middel dat vaak in combinatie met Allopurinol wordt ingezet bij de behandeling van leishmania bij honden. Het is een vloeistof die verkrijgbaar is in flessen van 30 ml, 60 ml en 90 ml. Na het openen is Milteforan 12 weken houdbaar en moet buiten de koelkast worden bewaard. Milteforan is in Nederland niet geregistreerd als diergeneesmiddel en valt daarom onder de cascaderegeling. Dit betekent dat een dierenarts het rechtstreeks bij Virbac moet bestellen met een receptformulier.

Milteforan bouwt langzaam een spiegel op in het bloed en begint pas na ongeveer een week te werken. Na de laatste dosering werkt het middel nog zes weken door. Het is belangrijk om de kuur altijd af te maken en alleen in uitzonderlijke gevallen een dag over te slaan. Deze dag kan aan het eind van de kuur worden toegevoegd.

De standaarddosering van Milteforan is 1 ml oplossing per 10 kg hondsgewicht per dag, eenmaal daags oraal te toedienen. Als het gewicht van de hond tijdens de kuur verandert, moet ook de dosering worden aangepast. Een kuur Milteforan duurt 28 dagen. Tijdens de kuur is het belangrijk dat de hond goed eet, in ieder geval minimaal 20% van zijn normale dagelijkse hoeveelheid, zodat de Milteforan niet in een lege maag komt. Hoe voller de maag (volledige maaltijd genuttigd), hoe minder de kans op bijwerkingen.

Een bekende aanbeveling is om Milteforan in food bombs te geven in plaats van rechtstreeks in de bek of over het voer. Food bombs zijn mengsels van vet en voedsel die een beschermend laagje vormen in de maag en darmen, wat de kans op bijwerkingen vermindert. Daarnaast geeft het toedienen in food bombs meer zekerheid dat de hond de juiste hoeveelheid Milteforan per dag binnenkrijgt, omdat er niets achterblijft in de voerbak. Een mix van 50% Becel Pro Activ en 50% uitgelekte tonijn (op water) uit blik is een goede basis voor de food bombs. De tonijn kan worden vervangen door bijvoorbeeld sardientjes, kaas, corned beef of smeerleverworst. Het mengsel kan voor een paar dagen tegelijk worden gemaakt en in de koelkast worden bewaard. Iedere dag worden de food bombs gemaakt en in het diepvriesvak gezet, zodat ze net voor gebruik kunnen worden genuttigd.

Bijwerkingen van Milteforan zijn relatief frequent en omvatten onder andere misselijkheid, braken en diarree. Deze treden bij ongeveer 20% van de honden op, vaak aan het eind van de eerste week van de kuur en zijn van voorbijgaande aard. Bij ernstige misselijkheid en niet meer willen eten, kan een middel tegen misselijkheid zoals Cerenia worden toegediend. Wel eten is belangrijker dan verstandig eten, en het is verstandig om alles uit de kast te halen als de hond weigert te eten. Als een nierdieet nodig is, moet dit pas worden ingevoerd na het afronden van de kuur Milteforan, omdat de hond anders eventuele misselijkheid die door de Milteforan wordt veroorzaakt, associeert met het nierdieet.

Allopurinol en andere medicatie moet bij voorkeur minstens twee uur voor of na Milteforan worden gegeven om te voorkomen dat deze medicatie bij eventueel braken niet in het lichaam is opgenomen.

Domperidon als aanvulling in de behandeling

Domperidon is een middel dat de cellulaire afweer activeert en vaak aanvullend wordt gegeven bij een kuur Milteforan of Glucantime bij honden met zeer ernstige gevallen (fase 3 en 4). Een kuur van 28 dagen (0,5 mg/kg/per dag, bij de vloeistof 0,5 ml/kg/dag of Leishguard 1 ml /10 kg/per dag) kan eenmalig worden gegeven of worden herhaald (eens per vier maanden), nadat een kuur Milteforan of Glucantime is afgerond.

De meestvoorkomende bijwerkingen van Domperidon zijn minder eetlust, diarree, darmkrampen en zwelling van de melkklieren. Domperidon wordt afgeraden voor honden die cabergoline, dopamine, cimetidine, omeprazol of soortgelijke middelen krijgen. Impromune is een alternatief middel dat ook een immunomodulerend effect heeft en is ontwikkeld voor honden met een verminderde weerstand en voor honden met leishmania. Het moet minstens zes maanden dagelijks worden gegeven.

Afbouwen van de medicatie

Het afbouwen van de dosering van Allopurinol is niet nodig, en het kan meteen volledig worden gestopt. Allopurinol hoeft niet met eten te worden gegeven, maar het is verstandig om het minstens twee uur voor of na Milteforan te geven om ervoor te zorgen dat de medicatie bij eventuele braken niet verloren gaat.

Conclusie

De behandeling van leishmania bij honden vereist een combinatie van middelen om de ziekte effectief onder controle te krijgen. Allopurinol, Milteforan en Domperidon spelen elk een belangrijke rol in het behandelingsschema. Allopurinol wordt vaak ingezet in combinatie met Milteforan of Glucantime, terwijl Domperidon aanvullend kan worden gegeven bij ernstige gevallen. Het is belangrijk om rekening te houden met de dosering, toediening en mogelijke bijwerkingen van elk middel. De juiste aanpak helpt om de ziekte beter onder controle te krijgen en de gezondheid van de hond te behouden.

Bronnen

1. Leishmania.nl - Behandeling