Brazilië heeft een rijke en diverse culinair landschap, waarin invloeden van Afrikaanse, Portugese, en Amerikaanse eetculturen samenkwamen. Kip is een veelgebruikt ingrediënt in Braziliaanse keuken en verscheurt in verschillende vormen, variërend van gegrilde gerechten tot pastaschotels en cocktailhapjes. De smaken zijn kruidig, zwoel en vaak verfrissend, waarbij kruidenmixen zoals Tempero Baiano een centrale rol spelen. In deze artikel worden verschillende recepten en technieken geïllustreerd met betrekking tot Braziliaanse kipgerechten, met nadruk op het gebruik van kruiden, marinades, en bereidingswijzen die typisch zijn voor de regio.

Braziliaanse kruiden en marinades: de basis van smaak

Een van de essentiële ingrediënten in Braziliaanse kipgerechten is een kruidenmix genaamd Tempero Baiano. Deze mix is sterk beïnvloed door de Afrikaanse eetcultuur, die tijdens de koloniale periode een blijvende impact had op de keuken in Bahia en andere regio’s van Brazilië. De smaak van Tempero Baiano is rijk, kruidig en meestal licht pittig, wat het ideaal maakt om kip, vis of zelfs groenten te verfraaien. De mix bevat meestal ingrediënten zoals komijn, oregano, peterselie, kurkuma, koriander, zout, zwarte peper, cayennepeper, limoen en olijfolie. Deze combinatie zorgt voor een complexe smaak waarin zowel zwoele als verfrissende noten doorklinken.

Een recept dat deze kruidenmix centraal stelt is het gerecht Braziliaanse gegrilde kip met Tempero Baiano kruiden. De bereiding start met het samenstellen van de kruidenmix, die wordt gemalen en gemengd met limoen en olijfolie. Deze marinade wordt vervolgens gebruikt om kipstukken met bot en vel te bedekken. Het gerecht wordt vervolgens gegrild in een oven of op een barbecue, waarbij het vel knapperig en de vleesstructuur zacht wordt. De kip wordt afgerond met verse peterselie en koriander, en eventueel een partje limoen.

Bereidingsstappen voor Braziliaanse gegrilde kip

1. Kruidenmengsel maken:

   • Meng de volgende ingrediënten in een kruidenmolen of vijzel en maal ze fijn:
     • 1 theelepel komijnzaad
     • 1 theelepel gedroogde oregano
     • 1 theelepel gedroogde peterselie
     • 1 theelepel gemalen kurkuma
     • ½ theelepel korianderzaad
     • 1 theelepel koosjer zout
     • ½ theelepel zwarte peperkorrels
     • ½ theelepel cayennepeper

2. Marinade maken:

   • Voeg het sap van 1 limoen toe aan de gemalen kruiden.
   • Voeg 2 eetlepels olijfolie toe en meng goed door.

3. Marineren:

   • Doe de kipstukken in een ziplock-zak en giet de marinade erbij.
   • Sluit de zak en masseer zodat de marinade goed in het vlees dringt.
   • Laat de kip 4 tot 24 uur in de koelkast marineren.

4. Grillen:

   • Verwarm de oven op 200°C of gebruik een barbecue.
   • Haal de kip uit de zak en dep het overtollige mengsel af met keukenpapier.
   • Plaats de kip op een ovenrooster of barbecueplaat en bak afhankelijk van de dikte in 20-30 minuten gaar en bruin.
   • Draai de stukken halverwege om.

5. Serven:

   • Serveer de kip direct vanaf de oven of barbecue.
   • Bestrooi met fijngehakte peterselie en koriander en een partje limoen.

Kippasteitjes: Empadinhas de Frango

Een andere lekkere en populaire Braziliaanse gerecht is empadinhas de frango, die letterlijk betekent "kip pasteitjes". Deze gerechten zijn vaak gevuld met een romige kipvulling die gemaakt wordt met Catupiry, een milde roomkaas die in Brazilië populair is. In Nederland is Catupiry niet beschikbaar, maar een combinatie van roomkaas en brie zonder korst kan dienen als een goed alternatief. De vulling is zacht, romig en geurig, en wordt opgesloten in een luchtig deeg, wat resulteert in een smakelijk en voldoeninge hapje.

Ingrediënten voor empadinhas de frango

Voor de vulling: - 500 gram kipfilet - 2 eetlepels olijfolie - 1 ui (gesnipperd) - 3 tenen knoflook (geperst) - 2 eetlepels gehakte peterselie - 1 eetlepel tomatenpuree - 1½ eetlepels bloem - 180 gram kookwater van kipfilet - 150 gram Catupiry (of 75 gram brie zonder korst en 75 gram roomkaas) - 18 groene olijven zonder pit (gehalveerd) - Peper en zout naar smaak

Voor het deeg: - 300 gram bloem - 1 theelepel suiker - 1 theelepel zout - 200 gram boter - 1 ei - 60 ml water of melk

Bereidingsstappen voor empadinhas de frango

1. Deeg maken:

   • Meng bloem, suiker en zout in een kom.
   • Voeg de boter in blokjes toe en werk deze met een roerstok of vork tot een korrelige massa.
   • Voeg het ei en water toe en meng tot een smoezelig deeg.
   • Laat het deeg ongeveer 30 minuten rusten in de koelkast.

2. Vulling maken:

   • Verhit de olijfolie in een pan en bak de ui en knoflook tot deze transparant zijn.
   • Voeg de kipfilet toe en bak tot deze goudbruin is.
   • Voeg peterselie, tomatenpuree en bloem toe en meng goed.
   • Voeg het kookwater toe en laat de vulling afkoelen.
   • Voeg de Catupiry of roomkaas/brie mengsel toe en mix tot een romige vulling.
   • Roer de olijven door en voeg peper en zout toe naar smaak.

3. Pasteitjes vullen en afwerken:

   • Rol het deeg uit tot een dunne laag.
   • Snijd cirkels met een bakmes en leg een beetje vulling in het midden.
   • vouw de cirkels dubbel en plak de randen met een eiwit.
   • Slijp de randen met een mes voor een decoratief effect.

4. Bakken:

   • Verwarm de oven op 200°C.
   • Bak de pasteitjes in ongeveer 20 minuten tot ze goudbruin zijn.
   • Serveer warm of op kamertemperatuur.

Kip Caipirinha met geglaceerde ananas en chilimojo

Een andere creatieve en smaakvolle variant is het gerecht Kip Caipirinha met geglaceerde ananas en chilimojo. Dit gerecht is een combinatie van grillen, glazuur en garnituren die typisch zijn voor de Braziliaanse keuken. De marinade bevat Cachaça, een Braziliaanse rum gemaakt van versgeperste suikerriet, en andere kruiden zoals limoen, knoflook en olijfolie. De ananas is geglaceerd met een mix van curry, honing, suiker en limoen, wat resulteert in een zoete en verfrissende smaak. De chilimojo is een pikante saus die de smaak compleet maakt.

Ingrediënten voor Kip Caipirinha met geglaceerde ananas en chilimojo

Marinade: - 2 dl rum - 3 eetlepels Santa Maria Peruvian Chili & Lime - 1 teentje knoflook - 3 limoenen (uitgeperst) - 3 eetlepels olijfolie - ½ eetlepel zout

Kipspiesen: - 500 gram kipfilet - 8 grillspiezen - 1 rode paprika (in stukken)

Ananas met curryglazuur: - 2 eetlepels Santa Maria Indian Mango Curry - ½ dl honing - 35 gram ruwe suiker - 1 theelepel zout - 1 ananas (gesneden in schijven)

Topping: - 35 gram geroosterde kokossnippers - 50 gram gehakte pistachenoten - 1 pot verse munt (grof gehakt)

Chilimojo: - 2 tenen knoflook (uitgeperst) - 2 eetlepels Santa Maria Peruvian Chili & Lime - 3 eetlepels olijfolie - 1½ dl chilisaus of ketchup

Bereidingsstappen voor Kip Caipirinha

1. Marinade maken:

   • Meng alle ingrediënten voor de marinade in een kom.
   • Leg de kipfilet in de marinade en laat 2 uur marineren.

2. Kip grillen:

   • Rijg de kipfilet op de grillspiezen.
   • Grill de spiezen op hoge hitte tot ze goudbruin zijn, ongeveer 15-20 minuten.
   • Grill de paprikastukken apart voor 1-2 minuten.

3. Ananas glazuur maken:

   • Kook de curry, honing, suiker, zout en limoensap in een pan.
   • Laat ongeveer 2 minuten koken.
   • Strijk de glazuur op de ananasschijven en grill tot ze warm zijn en wat kleur hebben gekregen.

4. Topping maken:

   • Meng kokossnippers, pistachenoten en munt in een kom.
   • Leg de ananas op een schotel en strooi de topping erover.

5. Chilimojo maken:

   • Meng de knoflook, Peruvian Chili & Lime, olijfolie en chilisaus in een kom.
   • Serveer als bijgerecht of topping.

6. Serven:

   • Presenteer de kipspiezen, ananas, en chilimojo samen.
   • Serveer met een Caipirinha of een andere Braziliaanse cocktail.

Braziliaanse cocktailhapjes: kipborrelhapjes met Caipirinha

In Brazilië zijn cocktails zoals de Caipirinha een essentieel onderdeel van de culinair cultuur, vaak gepaard gegaan met hapjes. Eén van de eenvoudige en lekkere combinaties is kipborrelhapjes gemaakt met een marinade van kruiden, Cachaça, knoflook en limoen. Deze hapjes zijn ideaal voor een borrel of cocktailparty, en de smaak is verfrissend en pittig.

Ingrediënten voor kipborrelhapjes

• 400 gram kipstukken
• 1 limoen (uitgeperst)
• 2 eetlepels olijfolie
• 1 teentje knoflook (geperst)
• 1 theelepel zout
• 1 theelepel cayennepeper
• 1 theelepel gedroogde oregano
• 1 theelepel gedroogde peterselie
• 2 dl Cachaça
• Gehakte peterselie en koriander ter garnering

Bereidingsstappen

1. Marinade maken:

   • Meng de ingrediënten voor de marinade in een kom.
   • Voeg de kipstukken toe en meng goed door.
   • Laat marineren in de koelkast voor minstens 4 uur.

2. Kip bereiden:

   • Verwarm de oven op 200°C of gebruik een barbecue.
   • Bak of grill de kipstukken tot ze goudbruin zijn en gaar.

3. Serven:

   • Leg de kipstukken op een schaal.
   • Garnis met schijfjes limoen die je kunt uitknijpen voor een extra frisse smaak.
   • Serveer met Caipirinha’s of andere Braziliaanse cocktails.

Braziliaanse rijstgerechten en sauzen

Rijst is een veelgebruikt ingrediënt in Braziliaanse gerechten, vaak als basis voor gerechten zoals arroz brasiliero of galinhada. Arroz brasiliero is een romige rijstgeregel, vaak gebaseerd op tomatenpuree of kokosmelk, en soms met vlees of vis. Galinhada is een eenpansgerecht met kip, rijst en groenten, waarbij de smaken worden versterkt met kruiden en sauzen. Een andere bekende rijstvariant is empadão, een hartige taart gemaakt met kip of vis en een romige rijstvulling.

Ingrediënten voor arroz brasiliero

• 2 eetlepels olijfolie
• 1 ui (gesnipperd)
• 3 tenen knoflook (geperst)
• 1 el tomatenpuree
• 2 el bloem
• 1 liter kookwater of bouillon
• 200 gram rijst
• Zout en peper naar smaak

Bereidingsstappen

1. Rijst bereiden:

   • Verhit de olijfolie in een pan en bak de ui en knoflook tot deze transparant zijn.
   • Voeg tomatenpuree en bloem toe en meng tot een glazuur.
   • Voeg het kookwater of bouillon toe en laat koken tot het mengsel rijt.
   • Voeg de rijst toe en kook tot de rijst gaar is.
   • Slaaf met zout en peper naar smaak.

2. Serven:

   • Serveer de arroz brasiliero als bijgerecht of basis voor andere gerechten.

Conclusie

Braziliaanse kipgerechten zijn een levendige en smaakvolle weerspiegeling van de eetcultuur van het land. Ze combineren kruiden, zwoele smaken, en frisse ingrediënten zoals limoen, ananas, en chilimojo. Of je nu een gegrilde kip, een kippasteitje, of een kipborrelhapje zoekt, Brazilië biedt een verscheidenheid aan smaken die geschikt zijn voor zowel formele maaltijden als informele borrels. De kruidenmixen zoals Tempero Baiano en de gebruik van Cachaça in marinades zijn sleutelingrediënten die de Braziliaanse keuken uniek maken. Door deze gerechten te proeven, krijg je een smaak van de rijke culinair geschiedenis van Brazilië, waarbij invloeden uit verschillende culturen een blijvende impact hebben gehad.

Bronnen

1. Vinissima - Braziliaanse hapjes en cocktails
2. Passion4Food - Braziliaanse gegrilde kip met kruiden
3. Keukenatelier - Empadinhas de frango (kip pasteitjes)
4. Francesca Kookt - FormuleKip - Braziliaanse kip Caipirinha
5. Santa Maria World - Kip Caipirinha met ananas en chilimojo