Pijnstillende crèmes bij zenuwpijn: toegankelijkheid, gebruik en beperkingen
Pijnstillende crèmes, en met name baclofen crème, zijn in de afgelopen jaren steeds vaker ter discussie geraakt, zowel in medische kringen als onder patiënten met chronische zenuwpijn. Deze crèmes bieden een lokale aanpak van pijn, waarbij actieve stoffen worden geleverd via de huid. Ze worden vaak gebruikt bij neurologische aandoeningen zoals postherpetische neuralgie of zenuwpijn bij multiple sclerose. Een van de bekendste pijnstillende crèmes is baclofen crème 5%, ontwikkeld binnen het framework van het International Neuropathic Pain (INP) team in samenwerking met een externe apotheker.
De beschikbaarheid van pijnstillende crèmes hangt echter af van verschillende factoren, waaronder het medicijnbeleid van het CBG, de rol van artsen en apothekers, en de toegankelijkheid voor patiënten. In dit artikel wordt ingegaan op de aard en toepassing van baclofen crème, de regels rondom het kopen van dergelijke crèmes zonder recept, en de rol van apothekers in de voorbereiding en levering van deze magistrale crèmes.
De samenstelling en werking van baclofen crème
Baclofen crème is een van de meest gebruikte pijnstillende crèmes binnen het INP-programma, ontwikkeld in samenwerking met een externe apotheker. De crème bevat 5% baclofen, een middel dat traditioneel gebruikt wordt als spierontspanner en dat door de huid wordt geabsorbeerd. Baclofen werkt door te binden aan GABA-B-receptoren in de centrale zenuwstelsel, wat leidt tot een vermindering van de zenuwactiviteit en daarmee ook van de pijn.
De crème is ontworpen om direct op de pijnlijke plek te worden aangebracht, waarbij de actieve stof snel wordt geabsorbeerd. Patiënten melden vaak pijnvermindering binnen 10 tot 30 minuten na toepassing. De combinatie van baclofen in een crèmevorm zorgt voor een gerichte, lokaal werkende behandeling, waardoor systemische bijwerkingen minimaal blijven vergeleken met orale toediening.
De ontwikkeling van INP crèmes en hun toepassing
De INP crèmes zijn ontwikkeld binnen een internationaal team van pijnspecialisten, in samenwerking met een externe apotheker. Deze crèmes worden aangeduid als magistrale producten, wat betekent dat ze op maat worden bereid voor individuele patiënten, vaak op basis van een voorschrift van een arts. De crèmebasis is ontworpen om optimale doordringing van de actieve stoffen in de huid te garanderen, terwijl de risico’s op bijwerkingen zo ver mogelijk worden beperkt.
De ontwikkeling van deze crèmes dateert uit 2010, waarbij in 2016 een verbeterde versie werd gelanceerd met fenytoine als belangrijk component. Deze verbeterde formule is tegenwoordig de voorkeur van de medische community, aangezien het snellere resultaten oplevert en minder bijwerkingen vertoont.
Magistrale crèmes en de rol van artsen en apothekers
De voorbereiding en levering van baclofen crème en andere INP crèmes vindt plaats via magistrale bereiding. Dit betekent dat de crème niet massaal geproduceerd wordt, maar individueel voorbereid wordt op basis van een voorschrift van een arts. De rol van de arts is essentieel in dit proces, aangezien zij bepalen of de crème geschikt is voor de patiënt, op basis van klachten, medische geschiedenis en eventuele interacties met andere medicijnen.
De apotheker speelt ook een cruciale rol. Niet alleen bereidt de apotheker de crème, maar hij of zij ook controleert of de patiënt geen andere medicijnen gebruikt die met de crème in interactie kunnen treden. Bovendien zorgt de apotheker ervoor dat de patiënt correct wordt geïnformeerd over de toepassing, dosis en eventuele bijwerkingen.
Kopen zonder recept: regels en risico’s
In Nederland zijn de meeste medicijnen, inclusief pijnstillende crèmes, alleen te verkrijgen met een voorschrift van een arts. Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) bepaalt of een medicijn met of zonder recept verkrijgbaar is. Baclofen crème valt binnen de categorie receptgeneesmiddelen, wat betekent dat het niet zonder recept verkrijgbaar is.
Het kopen van baclofen crème zonder recept is dus illegaal en kan leiden tot het gebruik van nepmedicijnen. Deze nepmedicijnen kunnen aanzienlijk anders samengesteld zijn dan het origineel en kunnen schadelijke effecten hebben. Daarnaast is er een risico op verkeerd gebruik, bijvoorbeeld door het niet correct toepassen van de crème of het combineren met andere medicijnen waarop geen medische controle is.
Onderzoekers en arts-apothekers waarschuwen regelmatig voor het gebruik van medicijnen zonder medische begeleiding. Deze medische begeleiding is belangrijk om bijwerkingen te voorkomen en om te zorgen dat de medicatie effectief is voor de patiënt. Bovendien is het gebruik van medicijnen zonder recept vaak gevaarlijk, omdat patiënten niet weten of het medicijn werkt zoals verwacht of of het veilig is in combinatie met andere medicijnen of voedingssupplementen.
De rol van de INP crèmes in internationale context
De INP crèmes zijn niet alleen populair in Nederland, maar ook in andere landen binnen en buiten Europa. Het internationale gebruik van deze crèmes duidt op een groeiende erkenning van de effectiviteit van lokale pijnstillende middelen bij zenuwpijn. In sommige Europese landen zijn pijnstillende crèmes die in Nederland een recept nodig hebben, zonder recept verkrijgbaar. Dit kan leiden tot een groter gebruik van dergelijke middelen, maar ook tot een groter risico op verkeerd gebruik of nepmedicijnen.
Hoewel Nederland in de afgelopen jaren voorrang heeft gegeven aan de ontwikkeling van INP crèmes, is het gebruik ervan in het buitenland iets verder ontwikkeld. Wetenschappelijke publicaties en medische congressen in het buitenland hebben veel aandacht besteed aan deze crèmes, wat heeft geleid tot een bredere toepassing en aanpassing aan nationale regelgeving in andere landen.
Toekomst en ontwikkelingen
De toekomst van pijnstillende crèmes zoals baclofen crème hangt af van meerdere factoren. Ten eerste is er de medische erkenning van dergelijke middelen. Zowel onderzoekers als arts-apothekers blijven de effectiviteit en veiligheid van deze crèmes bestuderen. Ten tweede is er de regelgeving. Het CBG kan in de toekomst besluiten om bepaalde crèmes toegankelijker te maken of zelfs zonder recept te verkrijgen, zolang de veiligheid en kwaliteit ervan gegarandeerd zijn.
Ten slotte is er de rol van patiënten en hun toegankelijkheid tot deze crèmes. De medische community is zich bewust van de voordelen van INP crèmes en streeft naar een breder gebruik onder patiënten met zenuwpijn. Binnen de komende jaren is het mogelijk dat deze crèmes nog beter beschikbaar komen, zowel qua toegankelijkheid als qua effectiviteit.
Conclusie
Pijnstillende crèmes, zoals baclofen crème, bieden een veelbelovende aanpak voor patiënten met zenuwpijn. De INP crèmes zijn ontwikkeld in samenwerking met apothekers en medische specialisten, en geven een gerichte, lokaal werkende behandeling met minimaal risico op systemische bijwerkingen. Het kopen van dergelijke crèmes zonder recept is echter niet toegestaan, omdat het medische begeleiding vereist en het risico op nepmedicijnen en verkeerd gebruik bestaat.
De toekomst van deze crèmes is positief, aangezien onderzoek en regelgeving in de richting van meer toegankelijkheid en breder gebruik gaan. Voor patiënten is het belangrijk om samen te werken met hun arts en apotheek om een veilige en effectieve behandeling te garanderen.