Arretjescake is meer dan alleen een eenvoudige zoete traktatie. Het is een stukje culinair erfgoed, diep ingebouwd in de Nederlandse keuken. Hoewel het vaak wordt gezien als een "ouderewetse" taart, draagt het een rijke geschiedenis en een eenvoudige maar smeuïge smaak. Deze cake is geen gebakken taart, maar een koude, zonder bakken gemaakte variant die al jaren populair is in gezinnen en op feesten. In dit artikel geven we een overzicht van de oorsprong van arretjescake, de ingrediënten en bereiding, de verschillende variaties, en een duidelijke uitleg hoe je deze klassieke taart kunt maken met frituurvet, zoals het oorspronkelijke recept dat is ontwikkeld door Nederlandsche Oliefabrieken (NOF) Calvé-Delft.

Geschiedenis van Arretjescake

De oorsprong van arretjescake is niet zomaar een toeval. Hoewel het vandaag de dag als een klassieke Nederlandsche taart wordt beschouwd, is het in werkelijkheid een marketingproject dat door de Nederlandsche Oliefabrieken (NOF) Calvé-Delft in de vroege twintigste eeuw is gelanceerd. De bedoeling was om hun producten, namelijk Delfia en Delfrite, te promoten. Delfia was een frituurvet op basis van kokosvet, en Delfrite was een margarinevariant. Het recept voor arretjescake was een van de manieren om te laten zien hoe veelzijdig deze producten konden worden gebruikt in de keuken.

Het recept verscheen in een promotieboekje dat gratis werd uitgegeven met zegels, waarbij het figuurtje Arretje Nof een prominente rol speelde. De naam van de taart is dus afgeleid van dit stripfiguurtje. Het recept was eenvoudig genoeg om zelf te maken en maakte gebruik van veel van de ingrediënten die in het huishouden beschikbaar waren. Dit bracht arretjescake in het hart van de Nederlandse keuken en gaf het een permanente plek in de collectieve herinnering.

Het is belangrijk om te weten dat het oorspronkelijke recept niet alleen gebaseerd was op boter of margarine, maar ook op frituurvet. Dit betekent dat het gebruik van frituurvet niet alleen een historische keuze was, maar ook een essentieel onderdeel van de oorspronkelijke smaak en structuur van de taart. In de jaren daarna werd het recept iets aangepast, maar de essentie bleef behouden.

Ingrrediënten en bereiding

Hoewel er verschillende varianten van arretjescake zijn, is de basis altijd gelijkaardig: boter of frituurvet, suiker, cacao en koekkruimels. De verhoudingen en ingrediënten kunnen variëren per streek of persoonlijke voorkeur, maar de eenvoud van het recept is wat het zo toegankelijk maakt.

Oorspronkelijke Ingrediënten

Het oorspronkelijke recept uit het promotieboekje van NOF Calvé-Delft bevatte de volgende ingrediënten:

• 250 gram Delfia (frituurvet uit kokosvet)
• 200 gram witte basterdsuiker
• 50 gram cacao
• 2 eieren
• 200 gram biscuitjes (meestal Maria-kaakjes)

Deze ingrediënten werden gemengd, waarbij het frituurvet een belangrijke rol speelde in de textuur en de smaak van de taart. De eieren werden meestal gebruikt om het mengsel luchtiger te maken, maar in moderne varianten wordt dit vaak vervangen door melk of vanillevla. De koekjes werden fijn gebroken en gemengd met de rest van de ingrediënten. De taart moest vervolgens in de koelkast worden gezet om op te stijven.

Alternatieve Ingrediënten

Er zijn diverse varianten van arretjescake, waarbij sommige ingrediënten kunnen worden vervangen of aangepast. Bijvoorbeeld:

• In plaats van cacao, kan kaneel, citroen of andere smaken worden gebruikt.
• Soms wordt de koek vooraf natgemaakt in rum of een likeur.
• De koekjes kunnen worden vervangen door andere soorten koek, zoals speculaas, pepernoten of zelfs tucs.
• De eieren kunnen worden vervangen door melk, vanillevla of gepasteuriseerde ei.

In het kader van dit artikel richten we ons op de oorspronkelijke versie van het recept, waarbij frituurvet een centrale rol speelt. Dit betekent dat we Delfia of een gelijkwaardig vet gebruiken in plaats van boter of margarine.

Arretjescake Recept met Frituurvet

Hieronder volgt een uitgebreide stappenlijst voor het maken van arretjescake met frituurvet, zoals het oorspronkelijke recept dat is ontwikkeld door NOF Calvé-Delft.

Ingrediënten

• 250 gram frituurvet (zoals Delfia of een equivalente kokosvet- of palmolievariant)
• 200 gram witte basterdsuiker
• 50 gram cacaopoeder
• 200 gram biscuitjes (bijvoorbeeld Maria-kaakjes)
• Optioneel: 2 eieren of 2 eetlepels melk/vanillevla

Bereiding

1. Breek de biscuitjes in stukjes.
   Gebruik een theelepel of een keukenmolen om de biscuitjes fijn te breken. De grootte van de kruimels beïnvloedt de structuur van de taart, dus pas dit aan naar smaak.

2. Smelt het frituurvet.
   Smelt het frituurvet in een pannetje of in de magnetron. Zorg ervoor dat het vet niet bruin wordt, want dit beïnvloedt de smaak negatief.

3. Mix de suiker en cacao.
   Voeg de witte basterdsuiker en het cacaopoeder toe aan een kom. MENG deze zorgvuldig door elkaar.

4. Voeg het frituurvet toe.
   Als het frituurvet volledig gesmolten is, voeg het langzaam toe aan het suiker-cacaomengsel. Roer goed door tot alles volledig gemengd is en een homogene massa ontstaat.

5. Voeg de koekjes toe.
   Voeg de gebrokken biscuitjes toe aan het mengsel en roer nog even door. Zorg ervoor dat de kruimels goed doorwerkt worden en dat de massa niet te droog of te nat is.

6. Voeg eventueel eieren of melk toe.
   Als je ervoor kiest om eieren te gebruiken, klop ze eerst los en voeg ze langzaam toe aan het mengsel. Alternatief kun je 2 eetlepels melk of vanillevla gebruiken om de massa iets luchtiger te maken.

7. Vul de taartvorm.
   Bekleed een cakevorm met bakpapier en vul het mengsel. Strijk het glad met een lepel of spatel. Zorg ervoor dat het mengsel gelijkmatig verdeeld is en dat er geen groeven of hobbels ontstaan.

8. Koel de taart.
   Zet de taartvorm in de koelkast en laat de taart opstijven. Dit duurt meestal ongeveer 2 uur, afhankelijk van de dikte van de taart.

9. Dek en serveer.
   Als de taart volledig opgesteven is, haal je hem uit de vorm en snijd je hem in stukken. Optioneel kun je de taart met hagelslag, poedersuiker of een laagje cacao bestoven.

Tips en Variaties

De eenvoud van arretjescake maakt het mogelijk om het recept aan te passen aan verschillende smaken en voorkeuren. Hier zijn een aantal tips om de taart nog interessanter te maken:

• Koeksoorten: Probeer andere soorten koek, zoals speculaas, pepernoten of zelfs tucs. Dit verandert de smaak en textuur van de taart aanzienlijk.
• Smaken: In plaats van cacao, kun je ook kaneel, citroen of zelfs vanille gebruiken. Dit verandert de smaak van de taart en maakt het geschikt voor iedere gelegenheid.
• Alcohol: Sommige varianten van arretjescake gebruiken rum of een likeur om de koek vooraf nat te maken. Dit geeft de taart een extra dimensie en een lichtere textuur.
• Eiervervanging: Als je liever geen rauwe eieren gebruikt, kun je deze vervangen door melk, vanillevla of gepasteuriseerde ei.

Laagjesvariant

Een populaire variant van arretjescake is de zogenaamde "laagjescake". In dit geval maak je eerst een laag koekjes, gevolgd door een laag crème, en herhaal je dit proces totdat alle ingrediënten zijn gebruikt. Dit zorgt voor een structuur die aan een klassieke taart herinnert, maar zonder het nodig te hebben om te bakken.

De Rol van Frituurvet in Arretjescake

Het gebruik van frituurvet in arretjescake is niet alleen een historische keuze, maar heeft ook een directe invloed op de smaak en textuur van de taart. Frituurvet, zoals Delfia, is gemaakt van kokosvet of palmolie en heeft een hogere vetinhoud dan boter of margarine. Dit zorgt voor een runderige textuur en een lichtere smaak die goed past bij de zoetigheid van de rest van de ingrediënten.

In tegenstelling tot boter, dat een zachte en sappige textuur biedt, geeft frituurvet de taart een iets steviger en ruimere structuur. Dit maakt het geschikt voor het maken van een taart die niet snel uit elkaar valt. Bovendien heeft frituurvet een langere houdbaarheid dan boter, wat betekent dat de taart langer goed blijft.

Er is echter ook een nadrukkelijke toename in het gebruik van boter of margarine in moderne varianten van arretjescake. Dit komt vaak omdat frituurvet minder beschikbaar is en de smaak van boter veel mensen beter bekend en bepaald is. Toch is het gebruik van frituurvet, zoals Delfia, essentieel voor het recreëren van het oorspronkelijke recept.

De Populairheid van Arretjescake

Arretjescake is niet alleen een populaire taart in Nederland, maar ook in delen van België. Het is een taart die vaak geassocieerd wordt met kinderherinneringen, feesten en gezelligheid. Omdat het eenvoudig te maken is en niet in de oven hoeft te worden gebakken, is het een populaire keuze voor zowel thuiskoks als culinair professionals.

In sommige streekken wordt arretjescake ook wel Pletskeskoek genoemd, vooral in Limburg. In andere regio’s wordt het ook wel Arretjenofcake genoemd, naar het oorspronkelijke stripfiguurtje. Ongeacht de naam, het is een taart die veel mensen herkennen en blijven houden.

Conclusie

Arretjescake is een klassieke taart met een rijke geschiedenis en een eenvoudige, maar smeuïge smaak. Het is een taart die oorspronkelijk is ontwikkeld als een marketingproject door NOF Calvé-Delft, waarbij frituurvet een centrale rol speelde. Door de jaren heen is het recept iets aangepast, maar de essentie blijft behouden.

Het maken van arretjescake met frituurvet is niet alleen een manier om het oorspronkelijke recept te recreëren, maar ook om de smaak en textuur van de taart zo dicht mogelijk bij de oorspronkelijke variant te houden. Of je nu kiest voor de klassieke versie of een moderne variatie, arretjescake blijft een geliefde taart die eenvoud en smaak combineert.

Bronnen

1. Cafetaria Jasmijn
2. Nederlands Dis
3. Culy
4. Landidee
5. Arretjescake.eu