Appeltaart is een klassieker op tafel, zowel in de Nederlandse keuken als in veel andere landen. Het is een taart die zowel simpel als indrukwekkend kan zijn, afhankelijk van de ingrediënten en de bereidingswijze. In Nederland zijn er traditioneel twee grondrecepten voor appeltaart: een variant op basis van zanddeeg en een, minder gebruikelijke, op basis van cakebeslag. Deze laatste variant vereist geen gekneed deeg, maar wordt gemaakt door de meel, boter en suiker te mengen tot een soort kruim.

De appeltaart die we kennen uit Nederland bestaat doorgaans uit een zachte vulling van appels, krenten, rozijnen en eventueel citroensap of kaneel, bedekt met een raster van deegreepjes. De vulling moet zowel stevig als zacht zijn, en de korst moet iets knapperig zijn. Wanneer de korst niet knapperig is, is de taart mogelijk niet vers of opgewarmd in de magnetron, wat de smaak en structuur kan beïnvloeden.

Maar Nederlandse appeltaart is slechts één van de vele varianten die over de wereld verspreid zijn. In elk land en soms zelfs binnen een land in regio’s, is er een eigen interpretatie van deze klassieke taart. Denk hierbij aan de Franse tarte aux pommes, de Apfelstrudel uit Duitsland, of de crostata di mele uit Italië. Deze varianten kunnen van elkaar verschillen in deelname van specifieke ingrediënten, bereidingswijze of zelfs de vorm van de taart.

De Nederlandse appeltaart: origineel en traditioneel

De Nederlandse appeltaart is bekend om haar eenvoud en warme smaak. Het basisrecept bestaat uit een zanddeegkorst met een vulling van appels, krenten, rozijnen en eventueel citroensap of kaneel. De vulling wordt meestal in kleine schijfjes gesneden en op een springvorm van ongeveer 24 centimeter gemontageerd. Een karakteristiek van de Nederlandse appeltaart is het raster van deegreepjes bovenop, wat niet alleen een aantrekkelijke uitstraling geeft, maar ook ervoor zorgt dat de vulling goed zichtbaar is.

Het doel bij het bereiden van deze appeltaart is om zowel een stevige als zachte vulling te creëren. De korst moet iets knapperig zijn, wat een contrast vormt met de zachtheid van de vulling. Als de korst niet knapperig is, kan dat een teken zijn dat de taart niet vers is of opgewarmd in de magnetron is. Dat laatste kan de structuur en smaak negatief beïnvloeden.

Het recept dat vaak gebruikt wordt voor de klassieke Nederlandse appeltaart bevat onder andere patentbloem, roomboter, basterdsuiker, vanille, en eieren. De appels die het meest geschikt zijn voor deze taart zijn goudreinetten of jonagold, omdat deze variëteiten zowel zacht als stevig zijn en niet te veel saus afgeven.

De bereiding van deze appeltaart omvat verschillende stappen, beginnend met het maken van het deeg. Het zanddeeg wordt meestal gemaakt door boter, suiker en eieren te mengen tot een soepel mengsel, waarna bloem en zout worden toegevoegd. Het deeg rust vervolgens een tijdje in de koelkast. Daarna wordt het deeg uitgerold en gebruikt om de vorm te bekleeden. De vulling bestaat uit appels, krenten, rozijnen en eventueel citroensap of kaneel. Deze wordt zorgvuldig in de vorm geplaatst, gevolgd door het rastern van deegreepjes bovenop.

De taart wordt in de oven gebakken tot de korst goudbruin en knapperig is. Het bakken duurt doorgaans ongeveer 60 tot 75 minuten, afhankelijk van de oven en de specifieke bereidingswijze. Na het bakken laat men de taart afkoelen voordat men deze serveert. Het is een gebruikelijk gebruik om de taart eventueel met poedersuiker te bestuiven, wat extra smaak en esthetiek toevoegt.

Internationale varianten van appeltaart

Hoewel de Nederlandse appeltaart haar eigen unieke kenmerken heeft, zijn er talloze andere varianten van appeltaart te vinden over de hele wereld. Deze varianten kunnen variëren in ingrediënten, bereidingswijze en presentatie. Een bekende variant is de Franse tarte aux pommes, die vaak op een harde, goudbruine korst wordt gebakken en vaak belegd wordt met frangipane, een amandelcrème die extra smaak toevoegt.

Een andere bekende variant is de Apfelstrudel, een Duitse taart die bestaat uit dun uitgerold deeg dat gevouwd wordt met een vulling van appels, krenten, rozijnen, kaneel en suiker. De strudel wordt meestal bedekt met slagroom en poedersuiker. Deze variant vereist meer handigheid bij het vouwen van het deeg, maar is een echte smaakexplosie.

De crostata di mele uit Italië is een open taart waarin appels, rozijnen en soms amandelsuiker of citroensap zijn verwerkt. Het deeg is meestal een zanddeeg en de taart wordt vaak met slagroom of poedersuiker geserveerd. Deze variant is erg populair in het zuiden van Italië, waar het een typische herfstgerecht is.

Een andere variant is de tarte tatin, een Franse taart die wordt gebakken in een pannetje, waarbij de appels eerst in suiker zijn geroosterd voordat het deeg wordt toegevoegd. Dit geeft de taart een zachte, zoete vulling en een knapperige bovenkant. De tarte tatin wordt meestal omgedraaid voordat het geserveerd wordt, zodat de appels naar beneden zijn en de korst naar boven.

Binnen Nederland zijn er ook regionale varianten van appeltaart. De Bretoense appeltaart is een voorbeeld hiervan, die vaak een iets zoetere smaak heeft en soms extra ingrediënten zoals amandel of citroenrasp bevat. Ook zijn er variaties in de bereidingswijze, zoals het gebruik van een Dutch oven, waarbij de appeltaart in een gesloten pan wordt gebakken, wat ervoor zorgt dat de taart extra knapperig en even rijp is.

Speciale varianten en innovatieve toepassingen

Naast de klassieke varianten zijn er ook innovatieve en moderne toepassingen van appeltaart. Een voorbeeld hiervan is de vegan appeltaart, een versie die niet bevat van dierlijke producten zoals boter of eieren. Deze variant gebruikt vaak plantebouwproducten zoals zonnebloemolie of amandelolie in plaats van boter en vegan eiersubstituten. Het deeg wordt meestal gemaakt van glutenvrije bloem, wat het geschikt maakt voor mensen met een glutenintolerantie of celiakie.

Een andere variant is de appeltaart met roomspijs, waarbij een extra luchtige en rijke topping wordt toegevoegd. De roomspijs wordt meestal de dag ervoor bereid en kan een extra luxelekkernis toevoegen aan de taart. Deze variant is iets tijdrovend, maar de resultaten zijn zeker de moeite waard.

De appeltaart uit de Dutch oven is een speciale variant die recent in populariteit is toegenomen. Deze taart wordt in een gesloten pan gebakken, wat ervoor zorgt dat de vulling even rijp is en de korst extra knapperig. Het recept bevat ingrediënten zoals bloem, roomboter, suiker, eieren, appels, rozijnen en soms alcohol zoals Jack Daniels. De bereidingstijd is langer dan bij traditionele appeltaart, maar het resultaat is een taart met een rijke smaak en een perfecte texture.

Het maken van appeltaart: een stap-voor-stap gids

Het maken van appeltaart vereist een beetje voorbereiding en aandacht voor detail, maar de moeite is zeker de moeite waard. Hieronder volgt een uitgebreide gids voor het maken van de klassieke Nederlandse appeltaart, gebaseerd op het recept dat vaak gebruikt wordt.

Ingrediënten

Voor het deeg:

• 300 gram patentbloem
• 200 gram roomboter (op kamertemperatuur)
• 150 gram basterdsuiker
• 4 zakjes vanille
• 1 ei

Voor de vulling:

• 1 kilo appels (bijvoorbeeld goudreinetten of jonagold)
• 1 snuf kaneel
• 1 snuf zout
• 1 eetlepel citroensap
• 100 gram rozijnen (eventueel gewelde in rum)

Voor de topping:

• 1 ei (voor het bestrijkven)
• 20 gram amandelen (voor bestrooiing)

Optioneel:

• Poedersuiker (voor bestuiven na het serveren)

Benodigdheden

• Springvorm van 24 centimeter
• Mengkom
• Zeef
• Rolling pin
• Mes
• Theelepel en eetlepels
• Bakpapier
• Oven

Stap-voor-stap instructies

1. Voorbereiding van de vorm
   Vet de springvorm in en bestuif met een laagje bloem. Dit voorkomt dat het deeg vastkleefd aan de vorm tijdens het bakken. Zet de oven voor op 180°C.

2. Maken van het deeg
   Meng de zachte boter met de basterdsuiker en vanille. Zeef de bloem en een snuf zout over het botermengsel. Voeg het ei toe en kneed tot een soepel deeg. Laat het deeg 15 minuten in de koelkast rusten. Tijdens deze rustperiode kan het deeg iets harder worden, wat het makkelijker maakt om te werken.

3. Uitrollen van het deeg
   Rol 2/3 van het deeg uit tot een cirkelvorm die ruim groot genoeg is om de springvorm te bedekken. Leg het deeg zorgvuldig in de vorm en pers het met je handen in de randen. Zet de vorm terug in de koelkast tot het deeg verder is gerust.

4. Bereiden van de vulling
   Schil de appels en snijd ze in kleine blokjes of dunne schijfjes. Meng de appels met de rozijnen (eventueel gewelde in rum), een snuf kaneel, een snuf zout en citroensap. De vulling moet zowel stevig als zacht zijn, dus pas eventueel de hoeveelheid suiker of kaneel aan.

5. Vullen van de taart
   Schep de appelvulling in de springvorm. Zorg ervoor dat de vulling gelijk verdeeld is en niet te vol is, omdat het kan lekken tijdens het bakken. Leg eventueel een laagje paneermeel of suiker onderin om het overbodige sap op te vangen.

6. Rastern van deegreepjes
   Rol het resterende deeg uit en snijd het in dunne reepjes. Leg de reepjes kruislings over de vulling, zodat een raster ontstaat. De vulling moet zichtbaar zijn door het raster, wat een esthetisch en functioneel effect heeft.

7. Bestrijkven en bestrooiing
   Bestrijk de bovenkant van de taart met een losgeklopt ei, wat ervoor zorgt dat de korst goudbruin en glanzend wordt tijdens het bakken. Bestrooi met fijngesneden amandelen voor extra smaak en texture.

8. Bakken van de taart
   Plaats de vorm op het onderste rooster in de oven. Bak de appeltaart ongeveer 60 tot 75 minuten, of tot de korst goudbruin en knapperig is. Controleer af en toe of de vulling niet te veel saus vormt, en breng eventueel een extra laagje suiker of citroensap toe.

9. Afkoele en serveren
   Laat de taart minstens 1 uur afkoelen in de vorm, zodat de vulling goed stevig wordt. Haal de vorm er dan voorzichtig uit en serveer de taart met een schep slagroom of poedersuiker, afhankelijk van de smaakvoorkeuren van de gasten.

Tips voor het maken van appeltaart

• Kies de juiste appelsoort: Appels zoals goudreinetten of jonagold zijn ideaal voor appeltaart, omdat ze zowel zacht als stevig zijn. Vermijd appels die te veel saus afgeven, zoals gala of jonagold.
• Rustgeven aan het deeg: Het is belangrijk om het deeg voldoende te laten rusten in de koelkast. Dit zorgt ervoor dat het deeg minder stevig is en makkelijker te werken.
• Voorbereiding: Bereid de vulling en het deeg vooraf, zodat alles klaar is voor het bakken. Dit voorkomt dat de taart te lang in de oven moet staan en de structuur verlies.
• Even rijpheid: Zorg ervoor dat de vulling even rijp is en niet te vloeibaar. Dit voorkomt dat de vulling lek raakt tijdens het bakken.
• Kooktijd: Volg de kooktijd nauwkeurig, omdat te lang of te korte bakken de texture en smaak van de taart kan beïnvloeden.

Conclusie

Appeltaart is een klassieker die zowel in Nederland als in veel andere landen een bijzondere plek inneemt. Het is een taart die zowel simpel als indrukwekkend kan zijn, afhankelijk van de bereidingswijze en de ingrediënten. De Nederlandse appeltaart is bekend om haar zachte vulling en knapperige korst, terwijl internationale varianten zoals de Franse tarte aux pommes, Duitse Apfelstrudel en Italiaanse crostata di mele hun eigen unieke kenmerken hebben.

Het maken van appeltaart vereist wat voorbereiding en aandacht voor detail, maar de moeite is zeker de moeite waard. Of je nu een traditionele variant maakt of een innovatieve toepassing, zoals een vegan of appeltaart uit de Dutch oven, de resultaten zijn altijd een feest voor de smaakpapillen. Met de juiste ingrediënten, bereidingswijze en aandacht voor detail kan iedereen een heerlijke appeltaart maken die niet alleen smaakt, maar ook mooi is om te zien.

Bronnen

1. Hinskens.nl - Appeltaart
2. Rutgerbakt.nl - Appeltaart recepten
3. Heelhollandbakt.nl - Klassieke appeltaart
4. BigGreenEgg.eu - Appeltaart recept
5. Oetker.nl - Appeltaart
6. BBQExperienceCenter.nl - Appeltaart uit de Dutch oven